beku
18-03-06, 16:24
Marrėveshje te vogla nė marrėveshje tė madhe
Sistemi politik i demokracisė si njė kėrkesė imanente e lirisė, si njė domosdoshmėri e jona, po provohet edhe nė kėtė rajon, qė deri se voni u trondit nė mėnyrė tė tmerrshme nga regjimet ati popullore. Kėtu nuk po e alarmoja (anti)klimėn apo mungesėn e demokracisė nė rajon, e nė veēanti nė Serbi.
nga Bekim Rexhepi
Ndofta jo pa te drejtė do tė kėrkonim, tė kuptojmė se ēka ėshtė mė e pakuptimtė nė politikėn e pėrgjegjėshmėrisė. Duke shtruar disa pyetje; po pse nuk kėrkohet llogari mbi ndihmat financiare tė SHBA-sė dhe BE-sė pėr proceset demokratike nė rajon, e nė veēanti edhe nė Serbi? Pse duhet tė na interesoi demokracia serbe? Dhe ēka po bėjmė ne shqiptaret aktualisht pėr Demokracinė tonė? E te tjera pytje tė tilla, sepse tashmė tė gjithė jemi te vetėdijshėm se rajoni ynė ėshtė i mpakur nga sistemet gjysėmake, as komunizėm e as socialreformizėm.
Sistemi politik i demokracisė si njė kėrkesė imanente e lirisė, si njė domosdoshmėri e jona, po provohet edhe nė kėtė rajon, qė deri se voni u trondit nė mėnyrė tė tmerrshme nga regjimet ati popullore. Kėtu nuk po e alarmoja (anti)klimėn apo mungesėn e demokracisė nė rajon, e nė veēanti nė Serbi. Elemente e bollshme tė sistemeve gjysmake qė i pėrmendėm mė sipėr janė akoma aktivė dhe njė ndėrrim i shpejtuar nuk mund tė bėhet pėr shkaqe tė njohura, si infektimi i thellė ideologjik, benefitet e majme partiake dhe lukse te tjera te ngjajshme. Tė gjitha ato fryrje sistematike qė u bėnė si insuficiencė po sherbej edhe sot, ndaj edhe po e vėshtėrsuar kalimin e domosdoshėm nė kėrkesėn imanete tė lirisė dhe promovimin e demokracisė nė shoqėri. Kjo (anti)klimė apo mungesė e demokracisė nė rajon nese mund ta quajmė nė kėtė shikim tė parė, nuk ėshtė aq e lidhur me fatin e Kosovės dhe tė shqiptarėve. Pėr faktin se pesha politike e instalimit tė personelit dhe e forcave ndėrkombėtare nė Kosovė ka rėndėsin e veēant dhe te jashtzakontė nė procesin qė po kalojmė, madje kjo peshė ėshtė garantues mė direkt nė rrugėtimin tonė drejtė pavarsisė.
Fundja demokracia nė Serbi ėshtė domosdo e vetė serbėve. Nga ky sistem i vlerave pėrfiton se cili, madje edhe fqiu i demokratit. Por, Kosova mund ta pėrbėjė njė pjesė tė pamfletit tė demokracisė nė Serbi. Jo, pse pėr kėtė e qajmė kokėn dhe mu pėr kėtė e duam qe Serbia te jetė demokratike. Pėrkundėr, neve do tė na shkon nė ndihmė njė Serbi e tillė ēfare ėshtė ajo sot. Duke kenė njė Serbi e zhytur nė hegjemoni, nė krime, nė kėrcnime te vazhdushėm tė Kosovės, neve do tė na bėnte mė te rezistushėm, mė tė pėrpiktė nė aspiratėn tonė dhe realizimin e saj... Qeveria serbe e postmillosheviēit apo mė mirė ta themi kėshtu siē duket trupkoka e regjimit tė sotėm, i cili po vazhdon nė tė njėjtėn linje ta akceptoi mėnyren e vjetėr te qasjes serbe pėr Kosovėn dhe shqiptarėt. Menyrė kjo sa shumė e sofistikuar dhe e proklamuar qė akoma nuk i lejon serbet tė mėndojnė mė esull, mė me realitet gjendjen e Kosovės dhe tė shqiptarėve. Antidemokracia serbe ndaj Kosovės ua pamundėson vet serbėve hapjen e tyre drejt integrimeve nė BE. Dhe gjithsesi e bėnė mė te koklavitshėm procesin rajonal drejtė synimeve te pėrbashkta pėr njė integrim tė te gjithėve. Jo pse, dhe gjithsesi ne duhet ta kuptojmė se Serbia e ka vėshtirė tė kthehet nė binarėt e stabilitetit, luftrat e saj mė tė gjithė nė Jugosllavi, kanė kenė tė kushtushme dhe te mundimshme, nga kjo trullosje Serbia e ka te vėshtirė tė qohet.
Jo vetėm sa pėr tė ngritur supozime tona lidhur mė atė se ēfarė kahjen duhet tė marrė Serbia, madje kėtė kahje ajo nuk duhet ta marrė pėr shkaqet e te tjerėve, siē mund tė akumulojė intern pretendimi i tyre mė naivė, kjo(sipas tyre) bėhet pėr shkaqe tė interesave te jashtme dhe jo te brendshme serbe. Nga kėtu nuk mund tė dilet si puna e pazargjiut qė shko nė pazar e tenton te kthehet thatė, sepse realiteti politik koinēidon nė observimin e tė gjitha shkaqeve identifikuese, qė janė si obstruksion pėr integrime tė pėrbashkėta.
Serbia e di se duhet patur edhe njė marrėveshje, me ndėrkombėtaret e instaluar nė Kosovė dhe me palėn shqiptare dhe se pasė humbjės sė tė drejtės pėr ta ushtruar ēfardo pushteti teoriko-ekzekutivė nė Kosovė ka marrė fundė. Realishtė kjo po ndodhė.
Ndodhė kėshtu realisht sepse pala shqiptare ėshtė ridimensionuar nė kėrkesat e saj pas luftės sė fundit mė Serbinė. Kėrkesat politike tė palės shqiptare tashmė janė tė njohura nė opinionin e gjėrė. Madje pėr kėtė opinion ėshtė i njohur edhe opinioni serbė, i cili ndahet nė dysh, a) nė serbėt qė duan tė komentojnė kėtė pamje ashtu siq duket dhe mė me realitet dhe b) nė serbet qė e dinė kėtė pamje realiteti dhe qė duan ta paraqitesin kėtė realitet si tė brishtė dhe mos besues.
Bisedimet shqiptaro-serbe qė kanė filluar pėr njė marrėveshje tė madhe me prani ndėrkombėtare duket se janė fare afėr, pėr shkak se kemi tė bėjmė me skenar tė limituar. Nė kėto bisedime arbitrari nuk mund tė anashkalohet si ne rastet e mė hershme tė bisedave te pasukseshme. Serbia siē ėshtė paraqitur nė rundin e parė tė bisedimeve qė u zhvilluan nė Vijenė, ka dalur se nuk njė faktor serioz dhe i pėrgaditur, madje as e aftė pėr t'u pėrballur me realitetin. Pala shqiptaret ka njė avansim nė rundin e parė, madje edhe kėshtu u agjitua nga delegacioni ynė nė opinionin tonė. Ėshtė herėt qė nė kėto konverzacione tė japim ndonjė mani suksesi sepse rundi i parė qe mė tepėr protokullar.
Vdekja e Rugovės dhe mė pas edhe e Millosheviqit, nuk mund tė sherbejnė pėr asgjė ndikuse nė procesin negociator, madje mund tė konkludohet saktėsisht se nuk kishin asgjė tė pėrbashkėt.
Nė rundin e dytė te bisedimėve pala shqiptare, hynė me njė lėvizje tė vogėl, po tė rėndėsishme duke e zhgjedhur liderin e opozitės z. Hashim Thaqin, si kryesues tė delegacionit nė procesin negociues. Tė shpresojmė se ruandi i dytė i besedimėve do tė sjellė se paku njė marrėveshje te vogėl nė letėr, qė t'i sherbej mundėsisė pėr njė marrveshje pėrfundimtare qė gjithėsesi do te jetė njė marrėveshje e madhe pėr te dy palet.
15 Mars 06
[email protected] ([email protected])
Sistemi politik i demokracisė si njė kėrkesė imanente e lirisė, si njė domosdoshmėri e jona, po provohet edhe nė kėtė rajon, qė deri se voni u trondit nė mėnyrė tė tmerrshme nga regjimet ati popullore. Kėtu nuk po e alarmoja (anti)klimėn apo mungesėn e demokracisė nė rajon, e nė veēanti nė Serbi.
nga Bekim Rexhepi
Ndofta jo pa te drejtė do tė kėrkonim, tė kuptojmė se ēka ėshtė mė e pakuptimtė nė politikėn e pėrgjegjėshmėrisė. Duke shtruar disa pyetje; po pse nuk kėrkohet llogari mbi ndihmat financiare tė SHBA-sė dhe BE-sė pėr proceset demokratike nė rajon, e nė veēanti edhe nė Serbi? Pse duhet tė na interesoi demokracia serbe? Dhe ēka po bėjmė ne shqiptaret aktualisht pėr Demokracinė tonė? E te tjera pytje tė tilla, sepse tashmė tė gjithė jemi te vetėdijshėm se rajoni ynė ėshtė i mpakur nga sistemet gjysėmake, as komunizėm e as socialreformizėm.
Sistemi politik i demokracisė si njė kėrkesė imanente e lirisė, si njė domosdoshmėri e jona, po provohet edhe nė kėtė rajon, qė deri se voni u trondit nė mėnyrė tė tmerrshme nga regjimet ati popullore. Kėtu nuk po e alarmoja (anti)klimėn apo mungesėn e demokracisė nė rajon, e nė veēanti nė Serbi. Elemente e bollshme tė sistemeve gjysmake qė i pėrmendėm mė sipėr janė akoma aktivė dhe njė ndėrrim i shpejtuar nuk mund tė bėhet pėr shkaqe tė njohura, si infektimi i thellė ideologjik, benefitet e majme partiake dhe lukse te tjera te ngjajshme. Tė gjitha ato fryrje sistematike qė u bėnė si insuficiencė po sherbej edhe sot, ndaj edhe po e vėshtėrsuar kalimin e domosdoshėm nė kėrkesėn imanete tė lirisė dhe promovimin e demokracisė nė shoqėri. Kjo (anti)klimė apo mungesė e demokracisė nė rajon nese mund ta quajmė nė kėtė shikim tė parė, nuk ėshtė aq e lidhur me fatin e Kosovės dhe tė shqiptarėve. Pėr faktin se pesha politike e instalimit tė personelit dhe e forcave ndėrkombėtare nė Kosovė ka rėndėsin e veēant dhe te jashtzakontė nė procesin qė po kalojmė, madje kjo peshė ėshtė garantues mė direkt nė rrugėtimin tonė drejtė pavarsisė.
Fundja demokracia nė Serbi ėshtė domosdo e vetė serbėve. Nga ky sistem i vlerave pėrfiton se cili, madje edhe fqiu i demokratit. Por, Kosova mund ta pėrbėjė njė pjesė tė pamfletit tė demokracisė nė Serbi. Jo, pse pėr kėtė e qajmė kokėn dhe mu pėr kėtė e duam qe Serbia te jetė demokratike. Pėrkundėr, neve do tė na shkon nė ndihmė njė Serbi e tillė ēfare ėshtė ajo sot. Duke kenė njė Serbi e zhytur nė hegjemoni, nė krime, nė kėrcnime te vazhdushėm tė Kosovės, neve do tė na bėnte mė te rezistushėm, mė tė pėrpiktė nė aspiratėn tonė dhe realizimin e saj... Qeveria serbe e postmillosheviēit apo mė mirė ta themi kėshtu siē duket trupkoka e regjimit tė sotėm, i cili po vazhdon nė tė njėjtėn linje ta akceptoi mėnyren e vjetėr te qasjes serbe pėr Kosovėn dhe shqiptarėt. Menyrė kjo sa shumė e sofistikuar dhe e proklamuar qė akoma nuk i lejon serbet tė mėndojnė mė esull, mė me realitet gjendjen e Kosovės dhe tė shqiptarėve. Antidemokracia serbe ndaj Kosovės ua pamundėson vet serbėve hapjen e tyre drejt integrimeve nė BE. Dhe gjithsesi e bėnė mė te koklavitshėm procesin rajonal drejtė synimeve te pėrbashkta pėr njė integrim tė te gjithėve. Jo pse, dhe gjithsesi ne duhet ta kuptojmė se Serbia e ka vėshtirė tė kthehet nė binarėt e stabilitetit, luftrat e saj mė tė gjithė nė Jugosllavi, kanė kenė tė kushtushme dhe te mundimshme, nga kjo trullosje Serbia e ka te vėshtirė tė qohet.
Jo vetėm sa pėr tė ngritur supozime tona lidhur mė atė se ēfarė kahjen duhet tė marrė Serbia, madje kėtė kahje ajo nuk duhet ta marrė pėr shkaqet e te tjerėve, siē mund tė akumulojė intern pretendimi i tyre mė naivė, kjo(sipas tyre) bėhet pėr shkaqe tė interesave te jashtme dhe jo te brendshme serbe. Nga kėtu nuk mund tė dilet si puna e pazargjiut qė shko nė pazar e tenton te kthehet thatė, sepse realiteti politik koinēidon nė observimin e tė gjitha shkaqeve identifikuese, qė janė si obstruksion pėr integrime tė pėrbashkėta.
Serbia e di se duhet patur edhe njė marrėveshje, me ndėrkombėtaret e instaluar nė Kosovė dhe me palėn shqiptare dhe se pasė humbjės sė tė drejtės pėr ta ushtruar ēfardo pushteti teoriko-ekzekutivė nė Kosovė ka marrė fundė. Realishtė kjo po ndodhė.
Ndodhė kėshtu realisht sepse pala shqiptare ėshtė ridimensionuar nė kėrkesat e saj pas luftės sė fundit mė Serbinė. Kėrkesat politike tė palės shqiptare tashmė janė tė njohura nė opinionin e gjėrė. Madje pėr kėtė opinion ėshtė i njohur edhe opinioni serbė, i cili ndahet nė dysh, a) nė serbėt qė duan tė komentojnė kėtė pamje ashtu siq duket dhe mė me realitet dhe b) nė serbet qė e dinė kėtė pamje realiteti dhe qė duan ta paraqitesin kėtė realitet si tė brishtė dhe mos besues.
Bisedimet shqiptaro-serbe qė kanė filluar pėr njė marrėveshje tė madhe me prani ndėrkombėtare duket se janė fare afėr, pėr shkak se kemi tė bėjmė me skenar tė limituar. Nė kėto bisedime arbitrari nuk mund tė anashkalohet si ne rastet e mė hershme tė bisedave te pasukseshme. Serbia siē ėshtė paraqitur nė rundin e parė tė bisedimeve qė u zhvilluan nė Vijenė, ka dalur se nuk njė faktor serioz dhe i pėrgaditur, madje as e aftė pėr t'u pėrballur me realitetin. Pala shqiptaret ka njė avansim nė rundin e parė, madje edhe kėshtu u agjitua nga delegacioni ynė nė opinionin tonė. Ėshtė herėt qė nė kėto konverzacione tė japim ndonjė mani suksesi sepse rundi i parė qe mė tepėr protokullar.
Vdekja e Rugovės dhe mė pas edhe e Millosheviqit, nuk mund tė sherbejnė pėr asgjė ndikuse nė procesin negociator, madje mund tė konkludohet saktėsisht se nuk kishin asgjė tė pėrbashkėt.
Nė rundin e dytė te bisedimėve pala shqiptare, hynė me njė lėvizje tė vogėl, po tė rėndėsishme duke e zhgjedhur liderin e opozitės z. Hashim Thaqin, si kryesues tė delegacionit nė procesin negociues. Tė shpresojmė se ruandi i dytė i besedimėve do tė sjellė se paku njė marrėveshje te vogėl nė letėr, qė t'i sherbej mundėsisė pėr njė marrveshje pėrfundimtare qė gjithėsesi do te jetė njė marrėveshje e madhe pėr te dy palet.
15 Mars 06
[email protected] ([email protected])