panta_rhei
01-04-09, 00:26
http://www.gazetaexpress.com/images/gexGallery/5298/cache/a_berisha-490x320.jpg
Kosova dhe Unė
.....
Express: Ju nuk keni qenė nė Kosovė deri pas pėrfundimit tė luftės...
Berisha: Asnjėherė. As edhe njė herė nuk kam qenė. Kolegėt e mi vinin, por nuk kam bėrė asnjė pėrpjekje, sepse ndoshta do tė vija. E pėrcillja nga kėtu.
Express: Pas pėrmbysjes sė komunizmit, Kuvendi i Shqipėrisė pat njohur pavarėsinė e Kosovės. A besonit ju nė asokohe se vėrtet do tė bėheshim njė ditė shtet, apo kjo ishte vetėm sa pėr tu thėnė shqiptarėve se po bėnit maksimumin?
Berisha: Unė, para se tė vendosja definitivisht tė futesha nė politikė, bisedova me studentėt qė kisha. Kisha dilemė nėse duhej lėnė profesionin e mjekut apo tė futesha nė politikė. Nė fund, vendosa pėr politikėn. Ishin dy arsye: tė drejtat e njeriut dhe ēėshtja e Kosovės. Regjimi i Ramiz Alisė nė atė kohė i kishte shkrirė tė gjitha marrėdhėniet me Sllobodan Millosheviqin. Ka qenė njė situatė e rėndė pėr Kosovėn. Njėsite gjysmė terroriste nė Shqipėri dėshironin ta vrisnin Ibrahim Rugovėn nė vitin 1991.
Express: Kush dėshironte ta vriste Rugovėn?
Berisha: Shqiptarėt e Ramiz Alisė. Ekzistojnė dokumente pėr ketė. Kanė dashur ta vrasin atė dhe mua nė Vilė, nė vitin 1991, me arsyetimin se po flisnim kundėr Enver Hoxhės.
Express: Si ėshtė e mundur kjo, kur nė vitin 1991 Ramiz Alia u kishte mundėsuar tė rinjve shqiptarė qė tė vinin nė Shqipėri dhe tė ushtroheshin pėr luftė. Njė grup ishte stėrvitur kėtu. Kishte njė marrėveshje...
Berisha: Ishte grupi i parė qė erdhi pėr stėrvitje nė atė kohė dhe tė gjithė ata pėrfunduan nė burgje, kur u kthyen nė Kosovė. Tė gjithė u arrestuan pėr njė natė. Dikush nga kėtu ua dėrgoi listat autoriteteve serbe. E pėrgatitėn qė tė binin tė gjithė nė duart e policisė sekrete serbe. Mund tė bėhet njė kontroll i arkivit. Ranė tė gjithė dhe u mėrzita shumė.
Express: Ju e fajėsoni Qeverinė e Ramiz Alisė?
Berisha: Po kush, kė tė fajėsoj unė? Si shkuan ata? U stėrvitėn kėtu dhe shkuan qė tė gjithė aty, ranė njėri pas tjetrit. I kanė torturuar nė mėnyrėn mė ēnjerėzore. I di unė qė tė gjitha, sepse i ndiqja. Pėr ketė aspekt, ju them unė. Ky regjim nė Tiranė, pėr 45 vjet, gjahun e parė kanė pasur mbi kosovarėt tė cilėt ishin armiq, ishin titistė. Dhe burgjet, po tė marrėsh pėrqindjen e tė burgosurve politikė nė Shqipėri dhe pėrqindjen e kosovarėve nė Shqipėri, ata ishin pėrqindja e parė. Udhėheqja politike e Tiranės ka pasur njė shqiptaro-fobi ndaj shqiptarėve tė Kosovės. Nė demonstrata e 81-shit nuk patėn ēka tu bėjnė, sepse fillimisht ishin tėrėsisht kundėr tyre.
......
Express: Pas burgosjeve qė ndodhėn nė Kosovė, gjatė presidencės suaj ėshtė ndėrprerė aktiviteti mes tyre. Pse me njėrin sy jeni bėrė se nuk po i shihni, keni pasur njė obligim ndaj bashkėsisė ndėrkombėtare?
Berisha: Jo tamam. Nuk ėshtė ndėrprerė. Nuk kam pasur njė kontroll mbi ta, por nuk ėshtė ndėrprerė. Por u mėrzitėm shumė herėn e parė kur u arrestuan. Kur u kapėn me listė.
Express: Kur ishte takimi juaj i parė me Ibrahim Rugovėn, cili ka qenė mendimi i tij pėr regjimin?
Berisha: Si njė politikan kryesor kosovar, ishte tėrėsisht pro lėvizjes demokratike. Por, natyrisht, derisa regjimi ishte nė fuqi, ai e kishte njė sens qė duhej tė fliste edhe me regjimin, mirėpo ka qenė i pa ekuivok nė mbėshtetje tė lėvizjes demokratike. Dhe kjo ishte njėra prej arsyeve qė donin ta ekzekutonin nė vilė.
Express: Prej vitit 1992-1996, Presidenti Rugova nė tė gjitha vizitat qė ka bėrė jashtė Kosovės, ka ndaluar nė Tiranė. Ka pasur njė hapėsirė tė madhe mediale kėtu. Ka qenė njė bashkėpunim i jashtėzakonshėm me ju, por pastaj ndodhi njė ftohje. Pse?
Berisha: Gjėrat duhet parė nė tėrėsi. Rugova, i cili e mėshiroi nė njė - politikanin dhe misionarin. Misionarin, pothuajse nė kuptimin religjioz dhe mistik tė fjalės. Rugova nė karrierėn e tij politike dhe nė personalitetin e tij, ka disa merita tė papėrsėritshme nė historinė e kombit, jo vetėm pėr Kosovė, por pėr mbarė kombin. Njėra prej tyre ėshtė se ai paraqiti mė tė pabesueshmin pėr shqiptarin - Gandin. Tėrėsisht jashtė filozofisė sonė. Qindra mijėra herė mendoja se si ka mundėsi qė e gjeti kėtė durim. E mori Kosovėn nga barakat, ku ishte selia e Lidhjes Demokratike, dhe e dėrgoi nė Shtėpinė e Bardhė, nė Zyrėn e Bill Clintonit. Thosha ēka do tė ndodhte po tė ishte dikush tjetėr nė vendin e tij? Ka qenė njė periudhė kur Beogradi u ngrit nė kėmbė pėr ta rrėzuar Millosheviqin, nė vitin 1996. Unė e konsideroja Millosheviqin si tė keqėn mė tė madhe. Pra, ka qenė kjo periudhė qė kam menduar qė kur u ngrit Beogradi kundėr Millosheviqit tė ngrihej edhe Kosova, por nuk kam pasur asnjė problem tjetėr me Rugovėn.
Express: E konsideroni tė ngutshme ketė tendencė tuajėn pėr tė marrė pjesė nė demonstrata pėr rrėzimin e Millosheviqit nė vitin 1996, gjė e cila u kundėrshtua me forcė prej Ibrahim Rugovės?
Berisha: E vėrteta ėshtė se nė atė kohė Millosheviqit ishte forcuar tej mase, sepse kishte marrė fuqi pas nėnshkrimit tė marrėveshjes sė Daytonit. Nuk mund tė them se ēka do tė ndodhte po tė ngrihej Kosova, por unė isha kundėr ēfarėdo lidhje tjetėr tė Kosovės me Serbinė, pėrveē qė tė organizoheshin demonstratat paqėsore. Me demonstrata mendova se mund tė lėkundej Millosheviqit, por faktikisht ndoshta Rugova pati tė drejtė, sepse mė vonė u pa se ato demonstrata nuk e dhanė atė qė pritej. Millosheviqi ia doli nė njė mėnyrė prej demoni tė japė njė zgjidhje politike dhe ta pėrdorė atė pėr vete. Tė ndjerit Gjingjiq i dha Beogradin, por e rrėzoi. Ishte njė situatė krejt tjetėr. Nė pikat tjera kemi qenė tė ngjashėm mė Rugovėn. Disa herė tė unė kanė ardhur boshnjakėt dhe kroatėt qė kėrkonin ta nisnin njė front tė ri lufte nė Kosovė. Mendonin se po tė hapej edhe nė Kosovė fronti, do tė mundej Serbia. Unė kam qenė kundėr, Rugova ka qenė kundėr, kemi pasur ide tė njėjta. Rugova ishte njė lider unik. Ai e themeloi partinė e parė anti-komuniste nė Ballkan dhe arriti ta shtyjė idenė e tij. Ibrahim Rugova, edhe pėrkundėr qėndrimeve tė tij pėr luftėn dhe UĒK-nė, por fakti qė miku im nuk e tradhtoi kurrė vetėn e bėri atė tė jashtėzakonshėm. Ishte konsistent nė linjėn e tij paqėsore. Askush nuk mund ta qortojė. Njė njeri qė qėndroi vetja e tij. Ėshtė unik, arriti ti kundėrvihet luftės dhe do tė zgjidhej nė mėnyrė plebishitare po tė votohej pėr President pas luftės. Ēfarė pati? Gradualisht u shndėrrua nė simbol besimi dhe nuk hoqi dorė kurrė nga pavarėsia.
Express: Ju nė atė kohė, nė vitin 1996, e kishit njė lidhje me Adem Demaēin. Edhe ai nė njė farė forme ishte pėr demonstratat e vitit 1996, mandej ai kishte ardhur nė Shqipėri pėr tju mbėshtetur juve pėr ndryshimin e Kushtetutės nė Shqipėri?
Berisha: Unė e kam pasur mik Demaēin. Ai qė nė fillim erdhi nė Shqipėri dhe u pendua se kishte gabuar nė raport me Enver Hoxhėn. Por jo vetėm unė, edhe ata qė po luftonin pėr lirinė e Kosovės, i dhanė atij njė pozicion shumė tė rėndėsishėm. Dhe kjo gjė nuk ishte pa leverdi, sepse kishte nevojė pėr figura tė rėndėsishme. Mė duket se ai nuk ishte nė nivelin qė u prit prej tij. Arsyen nuk e di.
Express: Kur filloi lufta nė Kosovė, nė vitin 1997, ju ishit nė opozitė. Nė anėn tjetėr, shteti shqiptar ishte buzė kolapsit. Ka teori qė thonė se lufta e Kosovės dhe trazirat e Shqipėrisė kanė njė lidhje. U hapėn depot dhe numri mė i madh i tyre kaluan nė Kosovė. A besoni qė ka njė lidhje nė mes tė kėtyre dy ngjarjeve?
Berisha: Tani... armėt do tė kalonin nė Kosovė, me depo apo pa depo, nuk ka asnjė dyshim. Por, a pat gisht Beogradi nė skemat piramidale, tė dhėnat e mia thonė se po. Sa pėr armėt, nuk janė problem i njė lufte mė komplekse....
Express: Si ėshtė e mundur z. Berisha qė nė kohėn kur nisi lufta, kufirin Kosovė Shqipėri e kalonin nė kėmbė mijėra veta, kurse Serbia nuk e merrte asnjė hap pėr ta stopuar sjelljen e armėve nė Kosovė. Mė vonė, kjo gjė ishte bėrė gati e pamundshme. Pra, pse shteti serb fillimisht lejoi qė nė Kosovė tė futeshin armė?
Berisha: Gjatė gjithė kohės Millosheviqi e ka pasur njė qėllim, ndarjen e Kosovės. Nuk ka menduar kurrė qė ta ketė tėrė Kosovėn. Mendonte nė njė ndarje qė do tė ishte shumė e dhimbshme dhe fatale pėr shqiptarėt. Millosheviqit mendoi qė nė proces e sipėr do ta realizojė ketė gjė. Ndaj edhe ai, nuk them se nuk e mirėpriti por as nuk e keqpriti sulmin e shqiptarėve nė kėtė moment. Sepse ai mendonte se Kosova mund tė ndahej vetėm me luftė. Pėr vite tė tėra, ai u pėrpoq me ēdo kusht, mobilizoi shumė faktorė ndėrkombėtarė. Hartat vinin e shkonin. Ai mendoi se nėpėrmjet frontit do tė mund ta ndante. Por, e bėri njė kalkulim fatal....
http://www.gazetaexpress.com/index.php/artikujt/lexo/5298/C4/C13/
Kosova dhe Unė
.....
Express: Ju nuk keni qenė nė Kosovė deri pas pėrfundimit tė luftės...
Berisha: Asnjėherė. As edhe njė herė nuk kam qenė. Kolegėt e mi vinin, por nuk kam bėrė asnjė pėrpjekje, sepse ndoshta do tė vija. E pėrcillja nga kėtu.
Express: Pas pėrmbysjes sė komunizmit, Kuvendi i Shqipėrisė pat njohur pavarėsinė e Kosovės. A besonit ju nė asokohe se vėrtet do tė bėheshim njė ditė shtet, apo kjo ishte vetėm sa pėr tu thėnė shqiptarėve se po bėnit maksimumin?
Berisha: Unė, para se tė vendosja definitivisht tė futesha nė politikė, bisedova me studentėt qė kisha. Kisha dilemė nėse duhej lėnė profesionin e mjekut apo tė futesha nė politikė. Nė fund, vendosa pėr politikėn. Ishin dy arsye: tė drejtat e njeriut dhe ēėshtja e Kosovės. Regjimi i Ramiz Alisė nė atė kohė i kishte shkrirė tė gjitha marrėdhėniet me Sllobodan Millosheviqin. Ka qenė njė situatė e rėndė pėr Kosovėn. Njėsite gjysmė terroriste nė Shqipėri dėshironin ta vrisnin Ibrahim Rugovėn nė vitin 1991.
Express: Kush dėshironte ta vriste Rugovėn?
Berisha: Shqiptarėt e Ramiz Alisė. Ekzistojnė dokumente pėr ketė. Kanė dashur ta vrasin atė dhe mua nė Vilė, nė vitin 1991, me arsyetimin se po flisnim kundėr Enver Hoxhės.
Express: Si ėshtė e mundur kjo, kur nė vitin 1991 Ramiz Alia u kishte mundėsuar tė rinjve shqiptarė qė tė vinin nė Shqipėri dhe tė ushtroheshin pėr luftė. Njė grup ishte stėrvitur kėtu. Kishte njė marrėveshje...
Berisha: Ishte grupi i parė qė erdhi pėr stėrvitje nė atė kohė dhe tė gjithė ata pėrfunduan nė burgje, kur u kthyen nė Kosovė. Tė gjithė u arrestuan pėr njė natė. Dikush nga kėtu ua dėrgoi listat autoriteteve serbe. E pėrgatitėn qė tė binin tė gjithė nė duart e policisė sekrete serbe. Mund tė bėhet njė kontroll i arkivit. Ranė tė gjithė dhe u mėrzita shumė.
Express: Ju e fajėsoni Qeverinė e Ramiz Alisė?
Berisha: Po kush, kė tė fajėsoj unė? Si shkuan ata? U stėrvitėn kėtu dhe shkuan qė tė gjithė aty, ranė njėri pas tjetrit. I kanė torturuar nė mėnyrėn mė ēnjerėzore. I di unė qė tė gjitha, sepse i ndiqja. Pėr ketė aspekt, ju them unė. Ky regjim nė Tiranė, pėr 45 vjet, gjahun e parė kanė pasur mbi kosovarėt tė cilėt ishin armiq, ishin titistė. Dhe burgjet, po tė marrėsh pėrqindjen e tė burgosurve politikė nė Shqipėri dhe pėrqindjen e kosovarėve nė Shqipėri, ata ishin pėrqindja e parė. Udhėheqja politike e Tiranės ka pasur njė shqiptaro-fobi ndaj shqiptarėve tė Kosovės. Nė demonstrata e 81-shit nuk patėn ēka tu bėjnė, sepse fillimisht ishin tėrėsisht kundėr tyre.
......
Express: Pas burgosjeve qė ndodhėn nė Kosovė, gjatė presidencės suaj ėshtė ndėrprerė aktiviteti mes tyre. Pse me njėrin sy jeni bėrė se nuk po i shihni, keni pasur njė obligim ndaj bashkėsisė ndėrkombėtare?
Berisha: Jo tamam. Nuk ėshtė ndėrprerė. Nuk kam pasur njė kontroll mbi ta, por nuk ėshtė ndėrprerė. Por u mėrzitėm shumė herėn e parė kur u arrestuan. Kur u kapėn me listė.
Express: Kur ishte takimi juaj i parė me Ibrahim Rugovėn, cili ka qenė mendimi i tij pėr regjimin?
Berisha: Si njė politikan kryesor kosovar, ishte tėrėsisht pro lėvizjes demokratike. Por, natyrisht, derisa regjimi ishte nė fuqi, ai e kishte njė sens qė duhej tė fliste edhe me regjimin, mirėpo ka qenė i pa ekuivok nė mbėshtetje tė lėvizjes demokratike. Dhe kjo ishte njėra prej arsyeve qė donin ta ekzekutonin nė vilė.
Express: Prej vitit 1992-1996, Presidenti Rugova nė tė gjitha vizitat qė ka bėrė jashtė Kosovės, ka ndaluar nė Tiranė. Ka pasur njė hapėsirė tė madhe mediale kėtu. Ka qenė njė bashkėpunim i jashtėzakonshėm me ju, por pastaj ndodhi njė ftohje. Pse?
Berisha: Gjėrat duhet parė nė tėrėsi. Rugova, i cili e mėshiroi nė njė - politikanin dhe misionarin. Misionarin, pothuajse nė kuptimin religjioz dhe mistik tė fjalės. Rugova nė karrierėn e tij politike dhe nė personalitetin e tij, ka disa merita tė papėrsėritshme nė historinė e kombit, jo vetėm pėr Kosovė, por pėr mbarė kombin. Njėra prej tyre ėshtė se ai paraqiti mė tė pabesueshmin pėr shqiptarin - Gandin. Tėrėsisht jashtė filozofisė sonė. Qindra mijėra herė mendoja se si ka mundėsi qė e gjeti kėtė durim. E mori Kosovėn nga barakat, ku ishte selia e Lidhjes Demokratike, dhe e dėrgoi nė Shtėpinė e Bardhė, nė Zyrėn e Bill Clintonit. Thosha ēka do tė ndodhte po tė ishte dikush tjetėr nė vendin e tij? Ka qenė njė periudhė kur Beogradi u ngrit nė kėmbė pėr ta rrėzuar Millosheviqin, nė vitin 1996. Unė e konsideroja Millosheviqin si tė keqėn mė tė madhe. Pra, ka qenė kjo periudhė qė kam menduar qė kur u ngrit Beogradi kundėr Millosheviqit tė ngrihej edhe Kosova, por nuk kam pasur asnjė problem tjetėr me Rugovėn.
Express: E konsideroni tė ngutshme ketė tendencė tuajėn pėr tė marrė pjesė nė demonstrata pėr rrėzimin e Millosheviqit nė vitin 1996, gjė e cila u kundėrshtua me forcė prej Ibrahim Rugovės?
Berisha: E vėrteta ėshtė se nė atė kohė Millosheviqit ishte forcuar tej mase, sepse kishte marrė fuqi pas nėnshkrimit tė marrėveshjes sė Daytonit. Nuk mund tė them se ēka do tė ndodhte po tė ngrihej Kosova, por unė isha kundėr ēfarėdo lidhje tjetėr tė Kosovės me Serbinė, pėrveē qė tė organizoheshin demonstratat paqėsore. Me demonstrata mendova se mund tė lėkundej Millosheviqit, por faktikisht ndoshta Rugova pati tė drejtė, sepse mė vonė u pa se ato demonstrata nuk e dhanė atė qė pritej. Millosheviqi ia doli nė njė mėnyrė prej demoni tė japė njė zgjidhje politike dhe ta pėrdorė atė pėr vete. Tė ndjerit Gjingjiq i dha Beogradin, por e rrėzoi. Ishte njė situatė krejt tjetėr. Nė pikat tjera kemi qenė tė ngjashėm mė Rugovėn. Disa herė tė unė kanė ardhur boshnjakėt dhe kroatėt qė kėrkonin ta nisnin njė front tė ri lufte nė Kosovė. Mendonin se po tė hapej edhe nė Kosovė fronti, do tė mundej Serbia. Unė kam qenė kundėr, Rugova ka qenė kundėr, kemi pasur ide tė njėjta. Rugova ishte njė lider unik. Ai e themeloi partinė e parė anti-komuniste nė Ballkan dhe arriti ta shtyjė idenė e tij. Ibrahim Rugova, edhe pėrkundėr qėndrimeve tė tij pėr luftėn dhe UĒK-nė, por fakti qė miku im nuk e tradhtoi kurrė vetėn e bėri atė tė jashtėzakonshėm. Ishte konsistent nė linjėn e tij paqėsore. Askush nuk mund ta qortojė. Njė njeri qė qėndroi vetja e tij. Ėshtė unik, arriti ti kundėrvihet luftės dhe do tė zgjidhej nė mėnyrė plebishitare po tė votohej pėr President pas luftės. Ēfarė pati? Gradualisht u shndėrrua nė simbol besimi dhe nuk hoqi dorė kurrė nga pavarėsia.
Express: Ju nė atė kohė, nė vitin 1996, e kishit njė lidhje me Adem Demaēin. Edhe ai nė njė farė forme ishte pėr demonstratat e vitit 1996, mandej ai kishte ardhur nė Shqipėri pėr tju mbėshtetur juve pėr ndryshimin e Kushtetutės nė Shqipėri?
Berisha: Unė e kam pasur mik Demaēin. Ai qė nė fillim erdhi nė Shqipėri dhe u pendua se kishte gabuar nė raport me Enver Hoxhėn. Por jo vetėm unė, edhe ata qė po luftonin pėr lirinė e Kosovės, i dhanė atij njė pozicion shumė tė rėndėsishėm. Dhe kjo gjė nuk ishte pa leverdi, sepse kishte nevojė pėr figura tė rėndėsishme. Mė duket se ai nuk ishte nė nivelin qė u prit prej tij. Arsyen nuk e di.
Express: Kur filloi lufta nė Kosovė, nė vitin 1997, ju ishit nė opozitė. Nė anėn tjetėr, shteti shqiptar ishte buzė kolapsit. Ka teori qė thonė se lufta e Kosovės dhe trazirat e Shqipėrisė kanė njė lidhje. U hapėn depot dhe numri mė i madh i tyre kaluan nė Kosovė. A besoni qė ka njė lidhje nė mes tė kėtyre dy ngjarjeve?
Berisha: Tani... armėt do tė kalonin nė Kosovė, me depo apo pa depo, nuk ka asnjė dyshim. Por, a pat gisht Beogradi nė skemat piramidale, tė dhėnat e mia thonė se po. Sa pėr armėt, nuk janė problem i njė lufte mė komplekse....
Express: Si ėshtė e mundur z. Berisha qė nė kohėn kur nisi lufta, kufirin Kosovė Shqipėri e kalonin nė kėmbė mijėra veta, kurse Serbia nuk e merrte asnjė hap pėr ta stopuar sjelljen e armėve nė Kosovė. Mė vonė, kjo gjė ishte bėrė gati e pamundshme. Pra, pse shteti serb fillimisht lejoi qė nė Kosovė tė futeshin armė?
Berisha: Gjatė gjithė kohės Millosheviqi e ka pasur njė qėllim, ndarjen e Kosovės. Nuk ka menduar kurrė qė ta ketė tėrė Kosovėn. Mendonte nė njė ndarje qė do tė ishte shumė e dhimbshme dhe fatale pėr shqiptarėt. Millosheviqit mendoi qė nė proces e sipėr do ta realizojė ketė gjė. Ndaj edhe ai, nuk them se nuk e mirėpriti por as nuk e keqpriti sulmin e shqiptarėve nė kėtė moment. Sepse ai mendonte se Kosova mund tė ndahej vetėm me luftė. Pėr vite tė tėra, ai u pėrpoq me ēdo kusht, mobilizoi shumė faktorė ndėrkombėtarė. Hartat vinin e shkonin. Ai mendoi se nėpėrmjet frontit do tė mund ta ndante. Por, e bėri njė kalkulim fatal....
http://www.gazetaexpress.com/index.php/artikujt/lexo/5298/C4/C13/