Anonymous
01-06-04, 13:51
"Kullerat" dhe evazioni i tyre
nga Korab Lecaj
Rinia me kėmbė nė baltėn e Prishtinės, sytė e mendjes nė qytetet evropiane
Dhjetė vitėt e fundit, pothuajse ēdo familje kosovare, e veēanarisht ato kryeqytetase, kanė nė pėrdorim njė aparat televizori, radioje, apo edhe antenė satelitore, kohėt e fundit edhe digjitale. Mjafton tia jep njė shikim shtėpive private apo edhe pallateve dhe mund tė sheh se si antenat satelitore- parabolike kanė mbirė sikur kėrpurdhat pas shiut.
Ėshtė e pamundur qė nga kėto aparate elektronike qė tė paktėn njė herė nė ditė syri mos ta sheh njė koncert tė Jenifer Lopezit , ndonjė film Holivudi tė Tom Kruzit , apo edhe ndonjė ndeshje futbolli, siē ėshtė ajo e Ligės sė Kampionėve Evropiane. Zakonishte konsumuės tė kėsaj kulture tė lartėpermendur ėshtė rinia, e cila deshiron tė jetė e evropianizuar.
Kėtė mė mirė e vėrteton nė kryeqendren kosovare, qė ia vlen ta bėnė vetėm njė xhiro nėpėr rrugėt e kryeqendres, nga Santeja e deri te Lesna nė drejtim tė Hotel Grandit, dhe syri do tė vėren diēka interesane, do tė sheh njė rini tė evropianizuar. Nė ndonjė qoshe e vėren ndonjė vajzė rreth tė shtatėmbdhjetave me kthizė tė hapur si Britni Spirs, pak mė tutje ndonjė kuller me frizurė dhe veshje si tė Paf Dedit, apo edhe ndonjė tenejxher e sheh aty- kėtu me top nė dorė dhe tė veshur ka fanellėn e Ronaldos tė klubit mbretėror Real Madrid.
Kjo tė lė pėrshtypjen se rinia kryeqytetase po evropianizohet apo edhe ėshtė evropianizuar. Se sa afėr dhe sa larg realitetit jemi ata nuk e dinė.
Kėtu mund tė fokusohemi edhe nė shprehjet e tyre tė kopjuara nga gjuha angleze, siē e kemi atė shprehjen e tyre Hej njeri qė amerikanėt e pėrdorin Hey man, tė gjitha kėto tregojnė se nė rininė tonė po lulėzon njė kulturė e huaj. KEQ!!
Ne jemi pėr modernizimin e kulturės shqiptare, por jo shuarjen e saj me plotėsimin e kulturave tė huaja.
* * * * *
Bazuar nė kėto struktura konceptuale teorike, por edhe praktike tė themi, kėtu mund tė pėrmendim se rinia kryeqytetase ndodhėt nė njė fazė tranzicioni, kalimi ndėrmjet dy modeleve, midis Qytetit Evropian dhe qytetit tė tyre tė lindjes, pra tėrsive zakonore dhe mendėsive qė i pėrkasin njė popullsie qė gjithėsesi jeton nė njė zonė relativisht tė mbyllur siē ėshtė Ballkani.
Nė jetėn mediale, tė rinjėt i pėrkasin njerėzimit, modernitetit, luksit, aventurės, simbolit artistik, botės sė spektaklit, ndėrkohė qė nė jetėn e pėrditshme, tė zakonshmės, mjedisit kosovar, traditės shqiptare, vėshtėrsive tė pėrsėritshme tė jetės , tė rėndomtės.
Nė kėto rrethana, mesazhi medial, televiziv, filmi, koncertet e muzikės, ndeshjet sportive, nuk mund tė mos marrin atė natyrė qė quhet evasion, ikje nga realiteti drejt njė bote imagjinare.
Kėtu ne mund ta quajmė kullerizmin evasion i rinisė kryeqytetase.
Pra shikimet e emisionėve tė ndryshme, ndėgjimi i muzikės sė ndryshme tė huaj, konsumohet kryesisht nėpėrmjet figurės ose tingullit tė asaj muzike. Pa e kuptuar fare gjuhėn qė pėrdorėt nė ato kėngė apo filma. Pra ajo gjithėsesi pėrvetėsohet nė mėnyrė tė cunguar, madje edhe herė herė tė gabuar.
Kullerizmi, virusi qė po shfaq njė epidemi tė tė rinjėt kryeqytetas, kohėve tė fundit edhe te rinia provinciare, nuk mund ta dimė se si do tė jetė nė tė ardhmėn, pozitive apo negative pėr mentalitetin e rinisė tonė dhe pėr kulturėn shqiptare nė pėrgjithėsi.
nga Korab Lecaj
Rinia me kėmbė nė baltėn e Prishtinės, sytė e mendjes nė qytetet evropiane
Dhjetė vitėt e fundit, pothuajse ēdo familje kosovare, e veēanarisht ato kryeqytetase, kanė nė pėrdorim njė aparat televizori, radioje, apo edhe antenė satelitore, kohėt e fundit edhe digjitale. Mjafton tia jep njė shikim shtėpive private apo edhe pallateve dhe mund tė sheh se si antenat satelitore- parabolike kanė mbirė sikur kėrpurdhat pas shiut.
Ėshtė e pamundur qė nga kėto aparate elektronike qė tė paktėn njė herė nė ditė syri mos ta sheh njė koncert tė Jenifer Lopezit , ndonjė film Holivudi tė Tom Kruzit , apo edhe ndonjė ndeshje futbolli, siē ėshtė ajo e Ligės sė Kampionėve Evropiane. Zakonishte konsumuės tė kėsaj kulture tė lartėpermendur ėshtė rinia, e cila deshiron tė jetė e evropianizuar.
Kėtė mė mirė e vėrteton nė kryeqendren kosovare, qė ia vlen ta bėnė vetėm njė xhiro nėpėr rrugėt e kryeqendres, nga Santeja e deri te Lesna nė drejtim tė Hotel Grandit, dhe syri do tė vėren diēka interesane, do tė sheh njė rini tė evropianizuar. Nė ndonjė qoshe e vėren ndonjė vajzė rreth tė shtatėmbdhjetave me kthizė tė hapur si Britni Spirs, pak mė tutje ndonjė kuller me frizurė dhe veshje si tė Paf Dedit, apo edhe ndonjė tenejxher e sheh aty- kėtu me top nė dorė dhe tė veshur ka fanellėn e Ronaldos tė klubit mbretėror Real Madrid.
Kjo tė lė pėrshtypjen se rinia kryeqytetase po evropianizohet apo edhe ėshtė evropianizuar. Se sa afėr dhe sa larg realitetit jemi ata nuk e dinė.
Kėtu mund tė fokusohemi edhe nė shprehjet e tyre tė kopjuara nga gjuha angleze, siē e kemi atė shprehjen e tyre Hej njeri qė amerikanėt e pėrdorin Hey man, tė gjitha kėto tregojnė se nė rininė tonė po lulėzon njė kulturė e huaj. KEQ!!
Ne jemi pėr modernizimin e kulturės shqiptare, por jo shuarjen e saj me plotėsimin e kulturave tė huaja.
* * * * *
Bazuar nė kėto struktura konceptuale teorike, por edhe praktike tė themi, kėtu mund tė pėrmendim se rinia kryeqytetase ndodhėt nė njė fazė tranzicioni, kalimi ndėrmjet dy modeleve, midis Qytetit Evropian dhe qytetit tė tyre tė lindjes, pra tėrsive zakonore dhe mendėsive qė i pėrkasin njė popullsie qė gjithėsesi jeton nė njė zonė relativisht tė mbyllur siē ėshtė Ballkani.
Nė jetėn mediale, tė rinjėt i pėrkasin njerėzimit, modernitetit, luksit, aventurės, simbolit artistik, botės sė spektaklit, ndėrkohė qė nė jetėn e pėrditshme, tė zakonshmės, mjedisit kosovar, traditės shqiptare, vėshtėrsive tė pėrsėritshme tė jetės , tė rėndomtės.
Nė kėto rrethana, mesazhi medial, televiziv, filmi, koncertet e muzikės, ndeshjet sportive, nuk mund tė mos marrin atė natyrė qė quhet evasion, ikje nga realiteti drejt njė bote imagjinare.
Kėtu ne mund ta quajmė kullerizmin evasion i rinisė kryeqytetase.
Pra shikimet e emisionėve tė ndryshme, ndėgjimi i muzikės sė ndryshme tė huaj, konsumohet kryesisht nėpėrmjet figurės ose tingullit tė asaj muzike. Pa e kuptuar fare gjuhėn qė pėrdorėt nė ato kėngė apo filma. Pra ajo gjithėsesi pėrvetėsohet nė mėnyrė tė cunguar, madje edhe herė herė tė gabuar.
Kullerizmi, virusi qė po shfaq njė epidemi tė tė rinjėt kryeqytetas, kohėve tė fundit edhe te rinia provinciare, nuk mund ta dimė se si do tė jetė nė tė ardhmėn, pozitive apo negative pėr mentalitetin e rinisė tonė dhe pėr kulturėn shqiptare nė pėrgjithėsi.