Matematika Popullore Shqiptare

[Odise]

Te nderuar lexues!

Titullin e kesaj theme, e nxora natyrshem, duke u bazuar ne, mathematiken e popullit shqiptar, si mathematike popullore, ku njerezit e pashkolle, analfabet, qe nuk dinin as te nenshkruanin emrin e tyre, formonin probleme mathematikore, nder ma te nderlikuarat, qe veshtire nje student yni sot, te i zgjidhe drejte permes ekuacioneve, e formulave eprkatese mathematikore! Kemi disa shembuj problemesh mathematike popullore, qe shume veshtire edhe shtrohen ne ekuacione dhe te gjindet zgjidhja e tyre e drejte, kur njerezit analfabet, i zgjidhen me goje, pa shkruar asnje numer, as pa shtruar asnje ekuacion perkates!

Per shembull: nje udhetar, kaloi prane disa punetoreve (argateve te shatit) ne nje are dhe ne vend te pershendetjes, iu tha keshtu: ''Puna e mbare o njeqind argat!, Kurse njeri nga argatet (punetoret), u ngreh ne pergjegje te udhetarit dhe i tha: Nuk jemi njeqind argat, po me ardhe edhe njehere kaq edhe gjysma jone edhe çereku jone edhe ti me ardhe me nje shati me ne - atehere behemi njeqind argat!

Sa punetore (argat) ishin duke prashitur ne ate are? Njeriu i thjeshte, kete problem e zgjidhi permendesh, e ju lexues te nderuar, kush mundet ta shtroj ketu ne ekuacion dhe ta gjeje zgjidhjen e vertete edhe te ia qet proven mathematikore problemit ne ekuacion!

Presim njohesit e mathematikes!


Odise

[uliksi31]

Ishin 36 puntore (argat ).

[Odise]

Pershendetje Uliksi31,


ashtu e zgjidhi populli, a mund te na shtroni ne ekuacion mathematikor dhe ta zgjidhni ketu?


Nderime!


Odise

[Odise]

zakonisht barijte dhane shume shembuj te mathematikes popullore shqiptare. Nje shembull eshte edhe ky:

Nje dele, qe pjelle gjithmone femra (po e zeme), pas shtate vitesh, sa dele do te beheshin prej saj, gjate shumezimit?


Odise

[uliksi31]

Pershendetje Uliksi31,


ashtu e zgjidhi populli, a mund te na shtroni ne ekuacion mathematikor dhe ta zgjidhni ketu?


Nderime!


Odise

Si urdhroni profesor :lol:

Kur tha puntori edhe kaq sa jemi edhe gjysem kaqit edhe cerek kaqit edhe ti me ne i bjen; 36+sa ishin eshte 36 + gjysem aq puntore jane
18 + nje cerek jane 9 + ai pershendetsi eshte 1. Kur t'i mbledhim te gjitha keto shifra kemi 100 puntore.
A mundem me u ule ne banke te fundit tash me Hallen dhe Kercovarin, se gjithe kame ndejt ne te fundit.Me nderime :lol:

[Dilaver]

zt Uliksi mirë e paske zgjedhur problemin, pasi qe edhe parashtruesi i problemit e pohon.

Unë po e paraqes pak më hollësisht edhe pse nuk jam njohës i matematikës.

100 punëtor

100 - 1 = 99

99 = x + x + x/2 + x/4

99 = 2x + 3x/4

99 = 11x/4

---->11x = 99 (shumzu me) 4
---->11x=396
---->x = 396/11
---->x = 36
x/2; --->36/2=18

x/4; --->36/4=9

Është e vertetë se ka shum probleme matematikore të cilat as me ndihmen e ekuacioneve apo formulave e operacioneve të ndryshme nuk mund të zgjidhen e njerëzit e pashkollë edhe i kan parashtruar keto probleme por edhe i kan zgjedhur.

[Odise]

zt Uliksi mirë e paske zgjedhur problemin, pasi qe edhe parashtruesi i problemit e pohon.

Unë po e paraqes pak më hollësisht edhe pse nuk jam njohës i matematikës.

100 punëtor

100 - 1 = 99

99 = x + x + x/2 + x/4

99 = 2x + 3x/4

99 = 11x/4

---->11x = 99 (shumzu me) 4
---->11x=396
---->x = 396/11
---->x = 36
x/2; --->36/2=18

x/4; --->36/4=9

Është e vertetë se ka shum probleme matematikore të cilat as me ndihmen e ekuacioneve apo formulave e operacioneve të ndryshme nuk mund të zgjidhen e njerëzit e pashkollë edhe i kan parashtruar keto probleme por edhe i kan zgjedhur.

***Mire, dilaver i nderuar - edhe eshte e vertete se ka probleme te mathematikes popullore, qe edhe mathematiciente e larte duhet te djeresiten fort, e pale a mund te gjejne nje zgjidhje, qe analfabetet tane, i zgjidhen me goje e duke njehesuar me gishta te dores!

vetem nje ndihme e shtruarjes, E ZGJIDHJES se ekuacionit ne fjale:

X + X + 1/2 X + 1/4 X + 1 = 100/4

4X + 4X + 2X + X + 4 = 400

4X + 4X + X = 400 - 4

11X = 396

X = 396/11................396:11= 36

X = 36



36+36+18+9+1 = 100
72 + 18 + 9 + 1 = 100
90 + 9 + 1 = 100
100 = 100 (PROVA)


Nderime!


Odise

[Odise]

Po kjo enigme mathematikore, si mund te shtrohet ne ekuacion edhe te zgjidhet?


zakonisht barijte dhane shume shembuj te mathematikes popullore shqiptare. Nje shembull eshte edhe ky:

Nje dele, qe pjelle gjithmone femra (po e zeme), pas shtate vitesh, sa dele do te beheshin prej saj, gjate shumezimit?


Nderime!


Odise

[Dilaver]

Pa ekuacione, mendoj se numri duhet të jetë 127

[Odise]

Pa ekuacione, mendoj se numri duhet të jetë 127


*******Dilaver, e çmoj perpjekjen tuaj!

A ka ndonje mathemacient ketu, e nese nuk ka, a mund te pyesni ndonje mathemacient nder ma te fortet, kudo qe mund te gjeni - qe ta shtroj kete problem ne ekuacion edhe ta zgjidhe - me prove?


Nderime!


Odise

[Odise]

Pa ekuacione, mendoj se numri duhet të jetë 127


*******Dilaver, e çmoj perpjekjen tuaj!

A ka ndonje mathemacient ketu, e nese nuk ka, a mund te pyesni ndonje mathemacient nder ma te fortet, kudo qe mund te gjeni - qe ta shtroj kete problem ne ekuacion edhe ta zgjidhe - me prove?


Nderime!


Odise

ende asgje per kete ekuacion? Nejse, presim........

[ARVANITI]

Te nderuar lexues!

Titullin e kesaj theme, e nxora natyrshem, duke u bazuar ne, mathematiken e popullit shqiptar, si mathematike popullore, ku njerezit e pashkolle, analfabet, qe nuk dinin as te nenshkruanin emrin e tyre, formonin probleme mathematikore, nder ma te nderlikuarat, qe veshtire nje student yni sot, te i zgjidhe drejte permes ekuacioneve, e formulave eprkatese mathematikore! Kemi disa shembuj problemesh mathematike popullore, qe shume veshtire edhe shtrohen ne ekuacione dhe te gjindet zgjidhja e tyre e drejte, kur njerezit analfabet, i zgjidhen me goje, pa shkruar asnje numer, as pa shtruar asnje ekuacion perkates!

Per shembull: nje udhetar, kaloi prane disa punetoreve (argateve te shatit) ne nje are dhe ne vend te pershendetjes, iu tha keshtu: ''Puna e mbare o njeqind argat!, Kurse njeri nga argatet (punetoret), u ngreh ne pergjegje te udhetarit dhe i tha: Nuk jemi njeqind argat, po me ardhe edhe njehere kaq edhe gjysma jone edhe çereku jone edhe ti me ardhe me nje shati me ne - atehere behemi njeqind argat!

Sa punetore (argat) ishin duke prashitur ne ate are? Njeriu i thjeshte, kete problem e zgjidhi permendesh, e ju lexues te nderuar, kush mundet ta shtroj ketu ne ekuacion dhe ta gjeje zgjidhjen e vertete edhe te ia qet proven mathematikore problemit ne ekuacion!

Presim njohesit e mathematikes!


Odise

Kete postim e pashe dhe me nje forum tjeter, identik. Ta vodhen, ua vodhe, apo jeni te njejte?

Po te duash lidhun ne privat.

Gjith te mirat

P.S. Copyright

[Odise]

Te nderuar lexues!

Titullin e kesaj theme, e nxora natyrshem, duke u bazuar ne, mathematiken e popullit shqiptar, si mathematike popullore, ku njerezit e pashkolle, analfabet, qe nuk dinin as te nenshkruanin emrin e tyre, formonin probleme mathematikore, nder ma te nderlikuarat, qe veshtire nje student yni sot, te i zgjidhe drejte permes ekuacioneve, e formulave eprkatese mathematikore! Kemi disa shembuj problemesh mathematike popullore, qe shume veshtire edhe shtrohen ne ekuacione dhe te gjindet zgjidhja e tyre e drejte, kur njerezit analfabet, i zgjidhen me goje, pa shkruar asnje numer, as pa shtruar asnje ekuacion perkates!

Per shembull: nje udhetar, kaloi prane disa punetoreve (argateve te shatit) ne nje are dhe ne vend te pershendetjes, iu tha keshtu: ''Puna e mbare o njeqind argat!, Kurse njeri nga argatet (punetoret), u ngreh ne pergjegje te udhetarit dhe i tha: Nuk jemi njeqind argat, po me ardhe edhe njehere kaq edhe gjysma jone edhe çereku jone edhe ti me ardhe me nje shati me ne - atehere behemi njeqind argat!

Sa punetore (argat) ishin duke prashitur ne ate are? Njeriu i thjeshte, kete problem e zgjidhi permendesh, e ju lexues te nderuar, kush mundet ta shtroj ketu ne ekuacion dhe ta gjeje zgjidhjen e vertete edhe te ia qet proven mathematikore problemit ne ekuacion!

Presim njohesit e mathematikes!


Odise

Kete postim e pashe dhe me nje forum tjeter, identik. Ta vodhen, ua vodhe, apo jeni te njejte?

Po te duash lidhun ne privat.

Gjith te mirat

P.S. Copyright


***Arvaniti, nese e ke pare kete postim identik ne nje forum tjeter, sielle ketu, e shikoje DATEN e atij postimi. Nuk e dij se eshte ky postim imi dikund tjeter ne ndonje forum, NDOSHTA E KA MARRE DIKUSH...

[ARVANITI]

Te nderuar lexues!

Titullin e kesaj theme, e nxora natyrshem, duke u bazuar ne, mathematiken e popullit shqiptar, si mathematike popullore, ku njerezit e pashkolle, analfabet, qe nuk dinin as te nenshkruanin emrin e tyre, formonin probleme mathematikore, nder ma te nderlikuarat, qe veshtire nje student yni sot, te i zgjidhe drejte permes ekuacioneve, e formulave eprkatese mathematikore! Kemi disa shembuj problemesh mathematike popullore, qe shume veshtire edhe shtrohen ne ekuacione dhe te gjindet zgjidhja e tyre e drejte, kur njerezit analfabet, i zgjidhen me goje, pa shkruar asnje numer, as pa shtruar asnje ekuacion perkates!

Per shembull: nje udhetar, kaloi prane disa punetoreve (argateve te shatit) ne nje are dhe ne vend te pershendetjes, iu tha keshtu: ''Puna e mbare o njeqind argat!, Kurse njeri nga argatet (punetoret), u ngreh ne pergjegje te udhetarit dhe i tha: Nuk jemi njeqind argat, po me ardhe edhe njehere kaq edhe gjysma jone edhe çereku jone edhe ti me ardhe me nje shati me ne - atehere behemi njeqind argat!

Sa punetore (argat) ishin duke prashitur ne ate are? Njeriu i thjeshte, kete problem e zgjidhi permendesh, e ju lexues te nderuar, kush mundet ta shtroj ketu ne ekuacion dhe ta gjeje zgjidhjen e vertete edhe te ia qet proven mathematikore problemit ne ekuacion!

Presim njohesit e mathematikes!


Odise

Kete postim e pashe dhe me nje forum tjeter, identik. Ta vodhen, ua vodhe, apo jeni te njejte?

Po te duash lidhun ne privat.

Gjith te mirat

P.S. Copyright


***Arvaniti, nese e ke pare kete postim identik ne nje forum tjeter, sielle ketu, e shikoje DATEN e atij postimi. Nuk e dij se eshte ky postim imi dikund tjeter ne ndonje forum, NDOSHTA E KA MARRE DIKUSH...


Mesa duket jeni te njejte.

[Odise]

PO CILA ESHTE DATA E POSTIMIT E PARA?

KUSH E SHKROI I PARI?

[ARVANITI]

PO CILA ESHTE DATA E POSTIMIT E PARA?

KUSH E SHKROI I PARI?

Ok. :wink:

[valmirii]

Te nderuar lexues!

Titullin e kesaj theme, e nxora natyrshem, duke u bazuar ne, mathematiken e popullit shqiptar, si mathematike popullore, ku njerezit e pashkolle, analfabet, qe nuk dinin as te nenshkruanin emrin e tyre, formonin probleme mathematikore, nder ma te nderlikuarat, qe veshtire nje student yni sot, te i zgjidhe drejte permes ekuacioneve, e formulave eprkatese mathematikore! Kemi disa shembuj problemesh mathematike popullore, qe shume veshtire edhe shtrohen ne ekuacione dhe te gjindet zgjidhja e tyre e drejte, kur njerezit analfabet, i zgjidhen me goje, pa shkruar asnje numer, as pa shtruar asnje ekuacion perkates!

Per shembull: nje udhetar, kaloi prane disa punetoreve (argateve te shatit) ne nje are dhe ne vend te pershendetjes, iu tha keshtu: ''Puna e mbare o njeqind argat!, Kurse njeri nga argatet (punetoret), u ngreh ne pergjegje te udhetarit dhe i tha: Nuk jemi njeqind argat, po me ardhe edhe njehere kaq edhe gjysma jone edhe çereku jone edhe ti me ardhe me nje shati me ne - atehere behemi njeqind argat!

Sa punetore (argat) ishin duke prashitur ne ate are? Njeriu i thjeshte, kete problem e zgjidhi permendesh, e ju lexues te nderuar, kush mundet ta shtroj ketu ne ekuacion dhe ta gjeje zgjidhjen e vertete edhe te ia qet proven mathematikore problemit ne ekuacion!

Presim njohesit e mathematikes!


Odise
Odise, me e shtru ket problem, e me e zgjidh permes ekuacioneve matematike osht ma leht se me e pi ni gote uje. Prandaj mos u ngut ne konkludime.

[valmirii]

Po kjo enigme mathematikore, si mund te shtrohet ne ekuacion edhe te zgjidhet?


zakonisht barijte dhane shume shembuj te mathematikes popullore shqiptare. Nje shembull eshte edhe ky:

Nje dele, qe pjelle gjithmone femra (po e zeme), pas shtate vitesh, sa dele do te beheshin prej saj, gjate shumezimit?


Nderime!


Odise
Ky problem zgjidhet shume leht duke e perdor progresionin gjeometrik, jam i sigurt se e din qka osht ky. Formula per progresion gjeometirik osht kjo
b_n=b_1q^(n-1)

nese veq pak bojm eksperimente shofim se na fitohet ni varg i kesaj trajte
1,2,4,8,16,.....

pra ne kete rast kemi n=8, q=2, dhe b_1=1, nese keto i zevendesojm ne kete formul marrim
b_8=1*2^(8-1)=2^7=128, duke e perfshi edhe delen e pare, pra nanen e krejt deleve.

Pra siq po e shef odise, matematika ka pergjigje per gjithqka, amo po e ritheksoj per gjithqka, amo osht qashtje tjeter se a i dime ne ato metoda te avancuara matematikore a jo(kuptohet duke e perfshi edhe veten ngase nuk kam lidhje ne matematik une).

[valmirii]

une ne zgjidhjen time kom shku me logjiken qe secila dele pasardhse ka mundesi te shumohet,pra te pjell nje qingj te ri( e qe nje gje e tille ne praktike, pra ne jeten e perditshme nuk eshte e mundur nje gje e tille, mirepo ky problem ne menyre teorike behet ashtu siq e kam paraqitur ne postin e mesiperm).

[valmirii]

*******

A ka ndonje mathemacient ketu, e nese nuk ka, a mund te pyesni ndonje mathemacient nder ma te fortet, kudo qe mund te gjeni - qe ta shtroj kete problem ne ekuacion edhe ta zgjidhe - me prove?


Odise
Une nuk jam matematicient, keshtu qe ju kisha sugjeru me i kursye matematicientat e medhenj( apo te fort siq po i quani ju) per ndonje problem te kategorise me te rende!!!!!

[valmirii]

Seq na humbi nga faqja e dheut ky Odiseu tani!!!!

[MaLoKu]

Per shembull: nje udhetar, kaloi prane disa punetoreve (argateve te shatit) ne nje are dhe ne vend te pershendetjes, iu tha keshtu: ''Puna e mbare o njeqind argat!, Kurse njeri nga argatet (punetoret), u ngreh ne pergjegje te udhetarit dhe i tha: Nuk jemi njeqind argat, po me ardhe edhe njehere kaq edhe gjysma jone edhe çereku jone edhe ti me ardhe me nje shati me ne - atehere behemi njeqind argat!


Odise
2x+x/2+x/4+1=100

8x+2x+x+4=400

11x=396

x=36 punetore

Me nderime

[MaLoKu]

Po kjo enigme mathematikore, si mund te shtrohet ne ekuacion edhe te zgjidhet?


zakonisht barijte dhane shume shembuj te mathematikes popullore shqiptare. Nje shembull eshte edhe ky:

Nje dele, qe pjelle gjithmone femra (po e zeme), pas shtate vitesh, sa dele do te beheshin prej saj, gjate shumezimit?


Nderime!


Odise


Po e zë se një dele gjatë një vitit vetëm një qengj(femër) e lind.


per 0 vite = 2^0 = 1 dele (dmth vetëm delja e parë mbetet)
për 1 vit = 2^1 = 2 dele
per 2 vite = 2^2 = 4 dele
per 3 vite = 2^3 = 8 dele
....
per 7 vite = 2^7 = 128 dele
....
per n vite = 2^n dele

Me rrespekt
MaLoKu

PS: Postim e meparshem nuk e vërejta se eshte zgjidhur. Kerkoj falje

[rilinda]

Çka keni bo more k'shtu? Gjithë këto tema n'lidhje me matematikën!

[valmirii]

Çka keni bo more k'shtu? Gjithë këto tema n'lidhje me matematikën!
Nuk thojn badihava qe Matematika osth nana e shkencave!!!!!!!!:biggrin:

[rilinda]

Nuk thojn badihava qe Matematika osth nana e shkencave!!!!!!!!:biggrin:

Nana, nuk ban me kan kaq shumë e shkept!

[valmirii]

Nana, nuk ban me kan kaq shumë e shkept!
Epo kjo far "nana "e kish pas burrin e zoti, e i ka nxjerr pune tani, e myti tshkreten!!!