Fjala Lidhse Bre

[Guri i madh]

ju lutem juve te nderuar forumist ne gjuhen shqipe ne e perdorim nji fjal lidhse pershembull jo(bre)ose po (bre )ose shuj (bre) etj i kisha lutur ata te cilet kan njohuri te na e sqarojn prej ardhjen e ksaj fjale e cila une mendoj se nuk esht fjal shqipe

[napoleoni]

Sipas njohurive të mia, kjo lidhëse (mendoj se ka më shumë karakteristikat e një intonacioni...) është kryekëput serbe-sllave. Mjerisht vazhdon të përdoret edhe tek shqiptarët, por origjina e saj duhet të kërkohet tek sllavët. Siç edhe e shamja psh. "ta q.... nanën" ka origjinë sllave. Përpara ardhjes së sllavëve në ballkan, shqiptarët nuk kishin këtë lloj të sharjes. Gojëkëqinjve u pëlqeu, e përkthyen...sepse sharja në "një gjuhë të huaj" kishte më shumë efekt....

[King_Gentius]

Edhe ne Greqi e perdorin kete "bre" por atje i thone "vre". Shkronja "b" ne Greqi shqiptohet "v". Ne qofte se ka origjine sllave, atehere ndoshta adoptimi nga greket ka ndodhur rrotull shekullit te 7-10 kur disa sllave emigruan deri ne Peloponez.

[Zero Cool]

Sa e di une Greket e perdorin edhe fjalen akoma , ta ni kjo fajle (akoma) eshte fjale Shqipe apo Greke ?

[King_Gentius]

Fjalen "akoma" nuk e di por fjalen "besa" greket e kan adoptuar prej arvanitasve (e sulioteve).

[Gentiani]

ju lutem juve te nderuar forumist ne gjuhen shqipe ne e perdorim nji fjal lidhse pershembull jo(bre)ose po (bre )ose shuj (bre) etj i kisha lutur ata te cilet kan njohuri te na e sqarojn prej ardhjen e ksaj fjale e cila une mendoj se nuk esht fjal shqipe

BRE pasth. bised. 1. Përdoret kur i drejtohemi dikujt, kur e thërrasim dikë, me kuptimin „ore“. Folni bre shokë! Mos u nxitoni, bre Burra! I the bre kush jam ?

2. Përdoret për të përforcuar shprehjen e një habie, të një çudie, të një kënaqësie etj. Bre, sa shumë paska ! Bre, po ç`është kjo?! Bre, bre, sa më çuditi!

[Artisti]

Perdoret ndoshta edhe ne keto raste :


....eh bre Murgesha ...e shef nje here morra kemb andej nga Ju , e edhe pse me pritet mire , e piva me seher ate caffe ..................




:biggrin: :tongue: :wink: :biggrin:


.

[Guri i madh]

Fjalen "akoma" nuk e di por fjalen "besa" greket e kan adoptuar prej arvanitasve (e sulioteve).


fjala besa perdoret edhe ne gjemanisht po nuk e ka kuptimin e fjales besa ne shqip

[Guri i madh]

BRE pasth. bised. 1. Përdoret kur i drejtohemi dikujt, kur e thërrasim dikë, me kuptimin „ore“. Folni bre shokë! Mos u nxitoni, bre Burra! I the bre kush jam ?

2. Përdoret për të përforcuar shprehjen e një habie, të një çudie, të një kënaqësie etj. Bre, sa shumë paska ! Bre, po ç`është kjo?! Bre, bre, sa më çuditi!



te pershendes tek ne perdoret por P.SH nese flet me nji kroat dhe perdor fjalen BRE do ta terhjek vrejtjen se nuk esht fjal e mir dhe nese e pyt se nga rrjedh kjo fjal te trgon se kjo esht term i serbishtes

ndoshta e kam gabim por ata qe kan jetue ne kroaci nji koh te gjat kan njohuri ma shum

[Kodra]

ju lutem juve te nderuar forumist ne gjuhen shqipe ne e perdorim nji fjal lidhse pershembull jo(bre)ose po (bre )ose shuj (bre) etj i kisha lutur ata te cilet kan njohuri te na e sqarojn prej ardhjen e ksaj fjale e cila une mendoj se nuk esht fjal shqipe


**********
**********
**********

Përshëndetje i nderuar Guri i Madh,

sipas njohurive të mia,kjo "bre",nuk ekziston në gjuhën letrare shqipe.Ekziston në gjuhën popullore,pse,unë se di.
Sipas bisedave që bëhen në popull,kjo "bre" , përdoret si mënyrë bindëse-urdhëruese,që të bën të kuptosh se nuk është ashtu si po mendon,çudi por është hyrë në gjuhën popullore,do të ishte mirë që mos ta përdorim.

- jo ( bre) ,më mirë do të ishte me zë bindës të thuhet jo jo ( dy herë jo ),

- e njëjta mënyrë do të përdorej edhe te po ( bre ) , duke theksuar bindshëm po po

- shuj (bre), përdoret si urdhër, por lind pyetja ; Përse të heshtim ?, pra më mirë është të thuhet arësyeja,përse të heshtim sesa të thuhet shuj (bre) .



Përmbledhje

Secili që nuk përdor fjalët të cilat nuk i takojnë gjuhës letrare,ndihmon pasardhësit tanë,për ta mësuar gjuhën pastër.



Të përshëndet


Kodra

[Gentiani]

BRE pasth. bised. 1. Përdoret kur i drejtohemi dikujt, kur e thërrasim dikë, me kuptimin „ore“. Folni bre shokë! Mos u nxitoni, bre Burra! I the bre kush jam ?

2. Përdoret për të përforcuar shprehjen e një habie, të një çudie, të një kënaqësie etj. Bre, sa shumë paska ! Bre, po ç`është kjo?! Bre, bre, sa më çuditi! f



faqja 171
Fjalor i gjuhës së sotme Shqipe

Rilindja
Redaksia e botimeve
Prishtinë, 1981

Redaktorë
Ali Rexha
Anton Pashku
Fadil Bujari
Rifat Kukaj
Nazmi Rrahmani

[Kodra]

BRE pasth. bised. 1. Përdoret kur i drejtohemi dikujt, kur e thërrasim dikë, me kuptimin „ore“. Folni bre shokë! Mos u nxitoni, bre Burra! I the bre kush jam ?

2. Përdoret për të përforcuar shprehjen e një habie, të një çudie, të një kënaqësie etj. Bre, sa shumë paska ! Bre, po ç`është kjo?! Bre, bre, sa më çuditi! f



faqja 171
Fjalor i gjuhës së sotme Shqipe

Rilindja
Redaksia e botimeve
Prishtinë, 1981

Redaktorë
Ali Rexha
Anton Pashku
Fadil Bujari
Rifat Kukaj
Nazmi Rrahmani


**********
**********
**********

I nderuari Gentiani,

të falemnderoj për këto informacione,edhe pse unë personalisht mendojë se kjo pasthirrmë,nuk është e mirë,në çfarëdo bisede që bëhet.

Nuk e di a ke pasur ndonjëherë rastin që pasi që u përmend ajo "bre", nga njëri person,tjetri ja ka kthyer,dëgjo,kush je ti që të më thuash mua "bre".

Të jemi të sinqert,edhe mua më shpëton nganjëherë nga goja kjo fjalë,kjo është pasojë e gjuhës së popullit e jo pasojë e gjuhës letrare.

Unë prapë qëndroj në mendimin tim se, kjo pasthirrmë nuk duhet të përdoret,me këtë pasthirrmë nuk tregon respekt ndaj bashkëbiseduesit,në të kundërtën paraqet bashkëbiseduesin në një formë më të ulët .

Shembull :

- Ik bre
- hajt bre se s'po dishe asgjë
- phuuuuu bre çka ishte ai


e shembuj tjerë,që tregojnë ultësin e kësaj pasthirrme.


Nuk dua të nënçmojë punën e të lartëshënuarve,por viti 1981,ka qenë një vit në të cilin janë filtruar e janë futur shumë fjalë nga njerëz të regjimit të atëhershëm,ku njerëzit tanë,nuk kanë mundur të punojnë ashtu si kanë dashur.


Edhe njëherë të falemnderoj për informacionet.


Të përshëndet dhe nderon


Kodra

[Guri i madh]

ju falemenderit per shkrimet e juaja kam msuar diqka qe nuk kam dit por shtrohet pytja pse pleqt tan kur kemi bisedue ne disa raste kur esht perdor fjala bre sidomos ne qka ishim ma te ri na thojshin **************** edhe kurr ma mos ta nij at fjal

[Dibrane]

Guri i madh, fjala 'bre' ose pasthirrma 'bre ' eshte nje sllavizem (ose kalk gjuhesor sllav) qe eshte ngulitur si me padeshire ne gjuhen popullore , e kurresesi ne ate letrare (unifikuar ) andaj sa ma pak qe ta perdorim aq me mire eshte per gjuhen tone, shume me te bukur dhe me te pasur ne aspektin fonetiko-historik dhe pergjithesisht gjuhesor, 'bre' mund te pershtatet (more,ore, qy qy, ne asnje menyre etj shprehje tjera shqipe, qe mund ta zavendsojne ate kalk sllav, te cilin nuk duhet ta perdorim asnjeher ore; Guri i Madh

ju pershendes

[Guri i madh]

Guri i madh, fjala 'bre' ose pasthirrma 'bre ' eshte nje sllavizem (ose kalk gjuhesor sllav) qe eshte ngulitur si me padeshire ne gjuhen popullore , e kurresesi ne ate letrare (unifikuar ) andaj sa ma pak qe ta perdorim aq me mire eshte per gjuhen tone, shume me te bukur dhe me te pasur ne aspektin fonetiko-historik dhe pergjithesisht gjuhesor, 'bre' mund te pershtatet (more,ore, qy qy, ne asnje menyre etj shprehje tjera shqipe, qe mund ta zavendsojne ate kalk sllav, te cilin nuk duhet ta perdorim asnjeher ore; Guri i Madh

ju pershendes




falemenderit per sqarim e kam dit se esht nji fjal sllave po ju e keni sqarue ma gjersisht ju pershendes esht mir qe ne vend te fjales lidhse bre me i perdor fjalet qe ju i keni cek ma lart

[Gentiani]

Guri i madh, fjala 'bre' ose pasthirrma 'bre ' eshte nje sllavizem (ose kalk gjuhesor sllav) qe eshte ngulitur si me padeshire ne gjuhen popullore , e kurresesi ne ate letrare (unifikuar ) andaj sa ma pak qe ta perdorim aq me mire eshte per gjuhen tone, shume me te bukur dhe me te pasur ne aspektin fonetiko-historik dhe pergjithesisht gjuhesor, 'bre' mund te pershtatet (more,ore, qy qy, ne asnje menyre etj shprehje tjera shqipe, qe mund ta zavendsojne ate kalk sllav, te cilin nuk duhet ta perdorim asnjeher ore; Guri i Madh

ju pershendes

Shkëlqyeshëm Dibrane, por na e sqaro pak më gjerësisht për të nguliturën me padëshirë të e pasthirrmës - kalkut sllav "bre" ?! Si mundet të përshtatet dhe zëvendësohet jo vetëm ajo, por shumë fjalë munden të zëvendësohen e përdorën si të duash, mjafton një e ngulitur gabimisht ashtu siç ndodh me përdorimin e thesarit të fjalëve të huazuar.

Megjithëate, mendoj sikur të kishte qenë, vetëm njëri nga autorët e letrave të shkruara, mundet ti kishte ndodhur një lëshim, por janë 5 autorë. Kështu që nuk do të pohoja me aq lehtësi këtë teori të mundshme, por të paverifikuar.

Ali Rexha
Anton Pashku
Fadil Bujari
Rifat Kukaj
Nazmi Rrahmani

[pokeri]

Guri i madh, fjala 'bre' ose pasthirrma 'bre ' eshte nje sllavizem (ose kalk gjuhesor sllav) qe eshte ngulitur si me padeshire ne gjuhen popullore , e kurresesi ne ate letrare (unifikuar ) andaj sa ma pak qe ta perdorim aq me mire eshte per gjuhen tone, shume me te bukur dhe me te pasur ne aspektin fonetiko-historik dhe pergjithesisht gjuhesor, 'bre' mund te pershtatet (more,ore, qy qy, ne asnje menyre etj shprehje tjera shqipe, qe mund ta zavendsojne ate kalk sllav, te cilin nuk duhet ta perdorim asnjeher ore; Guri i Madh

ju pershendes

Fjalori i Fjalëve dhe Shprehjeve të Huaja (Mikel Ndreca, ribotimi i vitit 2000 faqe 102)

BRE (pasthirrmë) turqisht Be, Bre - shqip MORE, ORE

Pra, nuk kemi të bëjmë me sllavizëm por me turqizëm. Ky fakt aspak nuk e bën më të pranueshëm këtë pasthirrmë, sidomos kur kemi pasthirrmën shqipe MORE, ORE!!!

[Fshatari]

Pse bre nuk po e përdorni ore ose more !
Bre dreçi e marrtë edhe këtë punë. Mosni bre znja e zotrinjë, mos përdorni bre fjalë turke e sllave kur i keni n'disponim fjalët e shqipes!

[panta_rhei]

**********
**********
**********

I nderuari Gentiani,

të falemnderoj për këto informacione,edhe pse unë personalisht mendojë se kjo pasthirrmë,nuk është e mirë,në çfarëdo bisede që bëhet.

Nuk e di a ke pasur ndonjëherë rastin që pasi që u përmend ajo "bre", nga njëri person,tjetri ja ka kthyer,dëgjo,kush je ti që të më thuash mua "bre".

Të jemi të sinqert,edhe mua më shpëton nganjëherë nga goja kjo fjalë,kjo është pasojë e gjuhës së popullit e jo pasojë e gjuhës letrare.

Unë prapë qëndroj në mendimin tim se, kjo pasthirrmë nuk duhet të përdoret,me këtë pasthirrmë nuk tregon respekt ndaj bashkëbiseduesit,në të kundërtën paraqet bashkëbiseduesin në një formë më të ulët .

Shembull :

- Ik bre
- hajt bre se s'po dishe asgjë
- phuuuuu bre çka ishte ai


e shembuj tjerë,që tregojnë ultësin e kësaj pasthirrme.


Nuk dua të nënçmojë punën e të lartëshënuarve,por viti 1981,ka qenë një vit në të cilin janë filtruar e janë futur shumë fjalë nga njerëz të regjimit të atëhershëm,ku njerëzit tanë,nuk kanë mundur të punojnë ashtu si kanë dashur.


Edhe njëherë të falemnderoj për informacionet.


Të përshëndet dhe nderon


Kodra

i nderuari Kodra,

Respekt nuk tregon as shprehja "i poshter", por nuk do te thot se nuk eshte shprehje shqipe, dhe se nuk duhet te perdoret:tongue:

secila shprehje perdoret ne kontekst

eshte apo nuk eshte shqip, se pari le te vendosen kufijt e gjuhes, pastaj "lehte" e zgjidhim

[~AmaZonA~]

Pasthirrma ,,Bre'' mua personalisht me tingellon shume keq ajo mund te zavendesohet me pasthirrmen ore ose more siq e ceken edhe me lart disa forumista...eshte e veshtir qe shpejt ta zavendesojm ket fjal por shpresoj qe gradualisht pasthirrma Bre do heket nga te folurit e shqiptarve po mendoj te kosovarve se ajo me shume thuhet ne Kosove se sa ne Shqiperi...Une pajtohem plotesisht me Kodra kur thot se e paraqet bashkebiseduesin ne një formë më të ulët
Mendimi ime Ky

Respekt per te gjithe...

[leonn]

edhe une jam i mendimit se lidhesja,,bre,,ka te beje me sllavizem...ndoshta edhe sllavet e kane trasheguar kete fjale nga osmanet e vjeter...por,kryesorja eshte se kjo nuk ka te beje me gjuhen letrare shqipe...andaj ,ne ne gjuhen popullore shqipe kemi shume fjale te huaja dhe tingellime,saqe po te krahasosh mire gjuhen e folur letrare shqipe me te folurit popullor,lirisht mund te themi se flasim nje gjuhe tjeter..andaj qe ti ikim ketij fenomeni,duhet sa me shume te arsimohemi dhe ta flasim gjuhen e paster shqipe.mendoj se do shkojne dekada te tera derisa populli yne do ta flase gjuhen e paster shqipe ashtu sic duhet... me respekt..

[egi]

**********
**********
**********

Përshëndetje i nderuar Guri i Madh,

sipas njohurive të mia,kjo "bre",nuk ekziston në gjuhën letrare shqipe.Ekziston në gjuhën popullore,pse,unë se di.
Sipas bisedave që bëhen në popull,kjo "bre" , përdoret si mënyrë bindëse-urdhëruese,që të bën të kuptosh se nuk është ashtu si po mendon,çudi por është hyrë në gjuhën popullore,do të ishte mirë që mos ta përdorim.

- jo ( bre) ,më mirë do të ishte me zë bindës të thuhet jo jo ( dy herë jo ),

- e njëjta mënyrë do të përdorej edhe te po ( bre ) , duke theksuar bindshëm po po

- shuj (bre), përdoret si urdhër, por lind pyetja ; Përse të heshtim ?, pra më mirë është të thuhet arësyeja,përse të heshtim sesa të thuhet shuj (bre) .



Përmbledhje

Secili që nuk përdor fjalët të cilat nuk i takojnë gjuhës letrare,ndihmon pasardhësit tanë,për ta mësuar gjuhën pastër.



Të përshëndet


Kodra



hmmm...ndoshta ishte me mire ne vend "bre" ta perdorim "more" ( a eshte shqip, se mos po del edhe kjo diqka te lidhur me serbe)...

[Gentiani]

"bre" - është e shkurtër me lidhë fjalët dhe fjalinë!