PDA

View Full Version : Antibiotikėt


Naki
28-10-06, 20:16
Zbulimi i antibiotikėve kah mesi i shekullit tė kaluar, kontribuoi pėr shėrimin e suksesshėm tė mė shumė sėmundjeve, tė cilat mė parė kanė qenė mė fund fatal. Pėr fat tė keq, nė tė njejtėn kohė pėrdorimi i tepėrt dhe i parregullt i kėtyre barėrave e diskrediton suksesin e arritur, duke sjell dėme dhe rreziqe tė shumta. Prandaj ēdokush, e sidomos prindėrit, qė vendosin nė emrin e fėmijėve tė tyre duhet tė kenė dijeni elementare rreth pėrdorimit dhe keqpėrdorimit tė antibiotikėve.

Kur duhet tė jepen antibiotikė?
Dhėnia e antibiotikėve ėshtė e arsyetuar vetėm tek infeksionet bakteriale. Pjesa mė e madhe e infeksioneve nė moshėn fėmijėrore janė tė shkaktuara nga viruset, mbi tė cilat antibiotikėt nuk kanė ndikim dhe prandaj nuk nevojiten.

A ėshtė e arsyeshme tė jepen antibiotikė, qė tė parandalohen infeksionet bakteriale?
Kjo ėshtė e arsyeshme vetėm nė raste rreptėsisht tė caktuara, tė cilat i cakton mjeku, e jo vetė prindėri.

A mund tė pengohet infeksioni ose tė shkurtohet rrjedha e tij, nė qoftė se antibiotiku jepet herėt nė fillim tė infeksionit?

Nuk ėshtė e saktė, se me dhėnien e antibiotikėve nė fillim tė infeksionit, ai mund tė pengohet ose tė shkurtohet rrjedha e tij. Ēdo sėmundje ka kohėzgjatjen e saj.
Pėrkundrazi, dhėnia e tepėrt e antibiotikėve edhe atje ku nuk ka nevojė, sjell deri te adaptimi i baktereve, tė cilat bėhen tė afta tė shumėzohen dhe tė pėrjetojnė edhe pėrkundrejt prezencės sė antibiotikut, gjegjėsisht favorizohet formimi i tė a.q. lloj rezistent i baktereve. Nė qoftė se kėto baktere shkaktojnė sėmundje, ajo mund tė shėrohet shumė rėndė me antibiotikė pėr shkak tė rezistencės sė arritur dhe duhet tė jepen antibiotikė tė ri dhe tė shtrejntė, tė cilat pėrndryshe shfrytėzohen si rezervė nė raste tė veēanta.
Cilat janė efektet anėsore tė antibiotikėve?

Antibiotikėt mund tė shkaktojnė ndjeshnėri alergjike. Kjo mė shpesh paraqitet si shpėrthim nė lėkurė, i cili mund ta bėjė fėmijėn tė kruhet, por ndonjėherė kėto reakcione mund tė jenė shumė mė tė rėnda dhe mė dramatike.
Pėrveē kėsaj disa nga antibiotikėt mund tė shfaqin ndikim toksik, sidomos nėse aplikohen nė doza mė tė mėdha nga se ėshtė parashikuar ose nė intervale kohore mė tė shkurta ose nėse jepen shpesh. P.sh. nėse jepen shpesh aminoglikozide (gentamicina) mund tė vjen deri tek dėmtitmi i veshkave ose i dėgjimit.
Ėshtė e rėndėsishme tė potencohet se aplikimi i panevojshėm i antibiotikėve paraqet edhe ngarkesė financiare pėr individėt dhe pėr shoqėrinė, bile edhe pėr shoqėri qė janė mė tė zhvilluara dhe mė tė pasura, e mos flasim pėr shoqėri me mundėsi financiare tė kufizuara, siē ėshtė e jona.
Cilat rregulla duhet tė respektohen gjatė pėrdorimit tė antibiotikėve?

Tė jepen nė intervalin kohor tė caktuar. Kėrcimi i vetėm njė dozė ndonjėherė e bėn shėrimin joefikas.
Te antibiotikėt tė cilat jepen pėrmes gojės, tė jepen para ushqimit.
Tė mėnjanohet pėrdorimi i mė shumė antibiotikėve pėr shkak tė mundėsisė pėr interakcion dhe shumimin e efekteve tė padėshirueshme, pėrveēse nėse mjeku nuk parashikon ndryshe.
Tė jepen me njė dozė dyshimi. Prindėrit tė mos insistojnė pėr aplikim tė antibiotikėve. Antibiotikėt nuk janė tė plotfuqishėm.
Antibiotikėt janė tė grupuar nė disa grupe, si pas pėrbėrjes kimike dhe sipas karakteristikave kryesore. Duhet ditur se ekzistojnė emra komerciale tė shumta pėr antibiotikėt. Ēdo herė duhet tė dihet emri gjenerik.
Ku tė drejtoheni pėr ndihmė

Pediatri juaj.
Farmacisti juaj