Kushtetuta si akti më i lart juridik

[Berkan]

Në këtë debat ftoj të gjithë të interesuarit të shkruajnë mendimet e tyre sa i përket çështjes së kushtetutës

[Dilaver]

Gjindemi në prag të shtetformimit, e për të formuar shtet nuk është punë e lehtë, elementet/simbolet shtetërore si duket janë mbuluar nga pluhuri i harresës pas kundërshtimeve e inateve partiake duke shfrytëzuar këto si instrument të caqeve të tyre politike.
Akti më i lartë juridik shtetëror KUSHTETUTA dhashtë Zoti e nuk shndrrohet edhe ky akt në një cirk të partive politike, por me hartimin e saj të mirrën ekip/njerëz me kualifikime adekuate. Në kushtetutë të pasyqrohet pelqimi i shtresave të gjera shoqerore e politike.
Për të hartuar Kushtetut nuk është ndonjë vështirësi, kopjohet ndonjë model kushtetues me ndryshime aty këtu.
Unë parapelqej modelin kushtetues ku pos tjerave interpelanca zë vend meritor si instrument i cili i mundëson opozitës të kontrolloj qeverinë.

[LABI]

Gjindemi në prag të shtetformimit, e për të formuar shtet nuk është punë e lehtë, elementet/simbolet shtetërore si duket janë mbuluar nga pluhuri i harresës pas kundërshtimeve e inateve partiake duke shfrytëzuar këto si instrument të caqeve të tyre politike.
Akti më i lartë juridik shtetëror KUSHTETUTA dhashtë Zoti e nuk shndrrohet edhe ky akt në një cirk të partive politike, por me hartimin e saj të mirrën ekip/njerëz me kualifikime adekuate. Në kushtetutë të pasyqrohet pelqimi i shtresave të gjera shoqerore e politike.
Për të hartuar Kushtetut nuk është ndonjë vështirësi, kopjohet ndonjë model kushtetues me ndryshime aty këtu.
Unë parapelqej modelin kushtetues ku pos tjerave interpelanca zë vend meritor si instrument i cili i mundëson opozitës të kontrolloj qeverinë.

Une e parapelqeje ate kushtetute qe kufizone pushtetin e shtetit :rolleyes:

[Berkan]

Po kushtetuta është akti më i lart jurisik i një shteti, mirëpo praktika tregon se kemi edhe vende ku kushtetutat edhe janë dhuruar p.sh. rasti i bosnjës. Nuk do ta dëshiroja këtë epilog edhe në Kosovë...

[arton bala]

Gjindemi në prag të shtetformimit, e për të formuar shtet nuk është punë e lehtë, elementet/simbolet shtetërore si duket janë mbuluar nga pluhuri i harresës pas kundërshtimeve e inateve partiake duke shfrytëzuar këto si instrument të caqeve të tyre politike.
Akti më i lartë juridik shtetëror KUSHTETUTA dhashtë Zoti e nuk shndrrohet edhe ky akt në një cirk të partive politike, por me hartimin e saj të mirrën ekip/njerëz me kualifikime adekuate. Në kushtetutë të pasyqrohet pelqimi i shtresave të gjera shoqerore e politike.
Për të hartuar Kushtetut nuk është ndonjë vështirësi, kopjohet ndonjë model kushtetues me ndryshime aty këtu.
Unë parapelqej modelin kushtetues ku pos tjerave interpelanca zë vend meritor si instrument i cili i mundëson opozitës të kontrolloj qeverinë.

Pershendetje te gjitheve dhe urime per temen e qelluar, te cilen e kuptoj si nje permbledhje bisedash, ne te cilat shprehen deshirat individuale dhe ne fund ne menyre induktuese apo deduktuese te te kristalizohet nje "katalog" principesh, te cilat i deshirojme ne Kushtetuten tone.

Deri tani kemi dy deshira: Interpelancen dhe deshiren per kontroll te pushtetit.

Deshira e pare per mua ka te bej me formen shteterore "Republike". Republika vjen nga fjala latine "res publica", qe do te thote nje ceshtje e hapur, pra nenkupton formen publike qeverisjes se shtetit. Forma e qeverisjes eshte atehere publike, kur qytetari eshte i informuar mbi vendimet e qeverise, pra kur qeverisja eshte transparente (jo si ne monarki apo despoti: ceshtje "private" e parise udheheqese). Per te realzuar nje qeverisje "te hapur" ndaj qytetarit, ekzistojne aparate te ndryshme kushtetutore. Aparati i tille eshte p.sh. principi qe puna e parlamentit si dhe organeve tjera qeverisese te behet ne menyre te hapur per qytetarin, dhe qytetari te kete mundesine e tij per percjellje te detajuar te procesit te vendimmarrjes. Aparat tjeter eshte principi qe parasheh te drejten e cdo parlamentari per te pyetur dhe marrur pergjegje publike nga qeveria apo nje minister konkret. Ky principi i dyte quhet interpelanca, apo e drejta per interpelacion. Me kete princip "detyrohet" qeveria per justifikim te vendimmarrjes, dhe kjo i sherben principit te qeverisjes "se hapur" ndaj qytetarit. Keshtu qe deshira per te futur ne Kushtetute te drejten e interpelacionit, me fjale tjera kerkon (ne induktim) formen shteterore te "Republikes". Kerkesa e pare ndaj Kushtetutes tone pra eshte definimi i shtetit si "Republike".

Deshira e dyte ndaj Kushtetutes, pra ajo per kontroll te shtetit, eshte kerkesa per sistemin "demokraci". Demokracia sigurisht se perbehet nga me shume instrumente e parime, por nje parim qenesor i saj eshte ndarja e pushtetit ne aso menyre qe ai (pushteti) te mos jete i koncentruar ne nje person apo grup personash udheheqes. Ndarja tipike demokratike e pushtetit eshte ajo ne legjislativ, ekzekutiv dhe judikativ. Me kete ndarje shperndahet pushteti ne tri grupe, me pasojen qe institucioni qe leshon ligje nuk ka force mbi ekzekutimin e tyre apo perdorimin e tyre ne prakse, si dhe anasjelltash (institucioni qe perdor dhe ekzekuton ligje ne prakse nuk ka force mbi leshimin e ligjeve). Keshtu qe postulati i dyte ndaj Kushtetutes tone eshte sistemi shteteror §Demokraci".

Si rezultat deri tani kemi nje Kushtetute qe thote:
"... Neni 100: Forma e shteterore e Shqiperise se Maaaaadhe, eshte demokraci dhe republike."

[Berkan]

Më intereson mendimi i juaj se çfarë kushtetute do të dëshironit të shihni në Kosovë, çka do të shtonit e çka nuk do të dëshironit të shihni

[arton bala]

Më intereson mendimi i juaj se çfarë kushtetute do të dëshironit të shihni në Kosovë, çka do të shtonit e çka nuk do të dëshironit të shihni

E kisha kopjuar 1 per 1 Kushtetuten e Shqiperise, per ta sofistikuar me pastaj "se bashku"..

Per keto arsye apo parime (qe me bien spontanisht apo ne mungese te kohes ndermend):

- republike
- demokraci liberale dhe parlamentare
- laicizem
- zoterimi i se drejtes (cdo sjellje e vetme shteterore e lidhur ne ligj)
- urdheresat per procesin e ligjvenies/vendimmarrjes ne kuvend
- norma qe ndajne qarte dhe sigurojne kompetencen/bashkeveprimin/te drejtat e organeve shteterore ndaj njeri tjetrit (qeveria, kryeministri, presidenti, grupet parlamentare e tj.)
- norma qe sigurojne te drejten e qytetarit per vendosje ne ceshtje te rendesishme (referendum)
- norma qe cekin principet themelore te procesit zgjedhor parlamentar
- gjyqesia (ndarja e kompetencave)
- principet themelore te drejtes penale/procesit penal
- deklarimi i ceshtjes se shqiptareve jashte kufinjeve te shtetit si obligim i perjetshem kushtetutor
- norma qe mirren me marredheniet e perjashtme
- norma qe deklarojne gjykaten kushtetuese si te vetmin organ qe mirret me interpretimin e normave dhe principeve imanente kushtetutore
- norma qe vendosin mbi procesin e zgjedhjes se gjykatesve kushtetutor

ndersa si parime, te cilat nuk e di a ekzistojne ne Kushtetuten e Shqiperise, por qe i cmoj, i kisha cekur:
- parimi i shtetit social, obligimi i shtetit per krijim te institucioneve perkatese
- deklarimi i kushtetutes si te perjetshme ne disa norma konkrete (p.sh. forma e shtetit republike, demokraci, ne kapitullin e de drejtave themelore).

[Berkan]

Kur flasim për kushtetutën e Kosovës, do ta shprejha lirisht mendimin se edhe kushtetuta e ardhshme e Kosovës, do të jetë pjesë e kushtetutave të dhuruara. Arsyeja është se kushtetuta e Kosovës është e bazuar ne rezultatet e ë gjitha proceseve negociuese në të cilat po kalon tani Kosova, duke përfshirë edhe pakon e ahtisarit, bisedimet shtesë nën patronatin e treshës ndërkombëtare e gjithashtu kalon edhe në redakturën e zyreve diplomatike në Prishtinë.

[arton bala]

Kur flasim për kushtetutën e Kosovës, do ta shprejha lirisht mendimin se edhe kushtetuta e ardhshme e Kosovës, do të jetë pjesë e kushtetutave të dhuruara. Arsyeja është se kushtetuta e Kosovës është e bazuar ne rezultatet e ë gjitha proceseve negociuese në të cilat po kalon tani Kosova, duke përfshirë edhe pakon e ahtisarit, bisedimet shtesë nën patronatin e treshës ndërkombëtare e gjithashtu kalon edhe në redakturën e zyreve diplomatike në Prishtinë.


Kisha deshiruar qe perzierja e faktorit nderkombetar ne ceshtjen e Kushtetutes se Kosoves te kritikohet pernga brendia.

Sa kushtetuta ka sot ne bote, te cilat jane ardhur direkt dhe pa asnje influence nga popujt apo pjestare te popujve tjere? Ndoshta asnje.

Ajo e Frances qe doli nga Revolucioni Frances pati perbaze nje mori "mentoresh" (mendimtaresh, filozofesh) te "huaj", si p.sh. angleze, italiane, gjermane e tj. Ajo e Amerikes gati kopjoj vlerat e dalura nga Revolucioni Francez. Ajo e Gjermanise ne shumice eshte produkt i Forcave Aleate te LDB-se. Pra asnjera nga keto shtete nuk kane kushtetuta absolut te pavarura. Mirepo eshte fakt se keto shtete njohin nje organizim te mirefillte dhe mireqenie shoqerore. Nese i marrim shtetet tjera, te cilave ne perpilimin e kushtetutes ndoshta nuk ju perzi askush, ku dalim pos ne Kine, Iran, Rusi? (te gjitha shtete, te cilat me nxitim po i ofrohen vlerave te sprovuara te kushtetutave perendimore).

Sado deshpruese qe mund te jete fakti se neve ne Kosove do te na perziehen faktoret nderkombetare ne hartimin e kushtetutes tone, prap se prap nuk mund te injorohet dukuria se ne krahasim me shtetet me kushtetuta absolut autonome, ato me kushtetuta te kopjuara apo influencuara jane ne shume pikepamje me te mirefillta dhe per kete arsye ne perhapje permanete neper bote.

Keshtu qe konsideroj te mos koncentrojem kritiken tone aq shume ne faktin se po na perzieht dikush ne hartmin e kushtetutes sone, por me teper ne brendine e perzierjes qe po behet, konkret ne petjen se nenet qe na ofrohen a jane te ackeptueshme apo jo..

[Dilaver]

KUSHTETUTA E KOSOVËS (http://www.kushtetutakosoves.info)

[Pupi]

KUSHTETUTA E KOSOVËS (http://www.kushtetutakosoves.info)


KOMUNIKATË PËR SHTYP

Për publikim të menjëhershëm

Faza a dytë e kampanjës për informimin publik të kushtetutës do të fillojë kur hartimi i kushtetutës do të publikohet
Prishtinë, Kosovë, 5 shkurt 2008
Grupi Punues për hartimin e Kushtetutës ka përfunduar javën e parë të diskutimeve me qytetarë nëpër komunat e Kosovës dhe do të vazhdojë të vizitojë edhe komunat tjera deri në datën 8 shkurt 2008 kur edhe do të përmbyllë fazën e parë të fushatës për informim publik të Grupit Punues për hartimin e Kushtetutës.

Qëllimi i fazës së parë është të diskutojë konceptet kryesore të draft Kushtetutës me qytetarë si dhe të shpjegohet procesi i hartimit e kushtetutës.

Pasi që draft Kushtetuta të jetë përfunduar dhe miratuar nga anëtarët e Grupit Punues për hartimin e Kushtetutës, ajo do të publikohet dhe do të fillojë faza e dytë e fushatës për informim publik. Grupi Punues është po ashtu duke shfrytëzuar fazën e parë për të diskutuar me qytetarë mënyrat për përfshirjen e tyre sa më efektive në fazën e dytë të fushatës e cila përfshin diskutimin për draft Kushtetutën.

Gjatë fazës së dytë të planit për informim publik, do të ketë diskutime të detajuara për përmbajtjen e draft Kushtetutës me qytetarë, grupe të profesionistëve dhe me media në të gjitha komunat e Kosovës. Grupi punues ka themeluar mekanizma të ndryshëm për të pranuar dhe shqyrtuar të gjitha komentet e dorëzuara nga qytetarët e Kosovës.

Qëllimi i fazës së dytë të planit për informim publik të Grupit Punues për hartimin e Kushtetutës është të përfshijë plotësisht publikun për të kontribuar në draft Kushtetutën e Kosovës para se ajo t’i dorëzohet Kuvendit të Kosovës.
Për informata shtesë në lidhje me kushtetutën, procesin për hartimin e kushtetutës dhe ngjarjet, ju lutem të vizitoni: www.kushtetutakosoves.info , www.ustavkosova.info , www.kosovoconsitution.info.
Nëse ndonjë organizatë apo grup është i interesuar të organizoj ndonjë ngjarje dhe kërkon pjesëmarrjen e një apo më shumë anëtarëve të Grupit Punues për hartimin e Kushtetutës, ju lutem të kontaktoni Sekretariatin e Grupit Punues për hartimin e Kushtetutës, përmes informatave kontaktuese të paraqitura më poshtë.
Për Grupin Punues për hartimin e Kushtetutës:
Grupi punues i përcaktuar për hartimin e draftit të parë të Kushtetutës së Kosovës është themeluar nga Presidenti i Kosovës në përputhshmëri me rekomandimet e Emisarit Special të Kombeve të Bashkuara, Ahtisaarit, në Raportin për statusin e ardhshëm të Kosovës, të dorëzuar Sekretarit të Përgjithshëm të Kombeve të Bashkuara. Grupi Punues e reflekton diversitetin e Kosovës dhe është përgjegjës për hartimin e Kushtetutës që përfaqëson interesat e të gjithë qytetarëve të Kosovës.

Kontakt informatat:
Sekretariati i Grupit Punues për hartimin e Kushtetutës
Qeveria e Kosovës, Ndërtesa e re, kati i 8-të, zyra nr. 803
Sheshi Skënderbe
10000 Prishtinë, Kosovë
Tel: +381 38 20014 208

[HoteL-MadriD]

Po vete fjala te tregon se.

Kushtetuta eshte akti me i larg juridiko-politik i nje shteti.

Sa per Kushtetuten e Kosoves, nuk them e eshte e keqe, por eshte nje nder me te mirat, sepse me kete kushtetute qe ka Kosova, mund cdo shtet ta merr dhe ta perdor vete ne shtet te vete, po flas per ato shtete qe kane Pakica ne nje shtet ne rastin e Kosoves edhe Bosnja e X shtete, me nje gje e kan prishur qe e kan futur edhe Ligjin per te mundur te martohen Meshkujt ne mes vete, dhe femrat ne mes vete, kjo eshte gabim i rend, por ca te bejm, ish prof i imi i ka fajet (Arsim Bajrami dhe Hajredin Kuçi).