Lapsi
11-12-09, 22:09
Mjegullat e paqarta politike
Qė nga mėvetėsimi i Maqedonisė, nė te mbretėron politika e mospėrcaktimi tė drejtė. Ndoshta nga tė kuptuarit jo tė drejtė tė demokracisė, qė shumė here na paraqitet nerv i sėmurė. Nga atėherė mbisundon hamendja e papėrcaktueshmėrisė pėr tė ardhmen e shtetit. Edhe pse fundi i fantazmės Jugosllavi ishte evident, politikanėt maqedon mendonin se do tė krijohen rrethana tė reja dhe do tė jetojnė pėrgjithmon me serbėt. Marshimi i shenjėtorėve po bėnin tė veten. Ata shprehnin gadishmėrinė e shtetit pėr tu ballafaquar me tė papriturat dhe vėshtirėsitė, me u ballafaquar me shqiptarėt qė ishin element i pasigurt, si dhe disciplimin e tyre. Andaj, filluan me keqtrajtimet dhe vrasjet pėr tu paraqitur se shenjėtorėt pėr mrekulli ēojnė nė vend amanetin e vėllezėrve serb. Politika e tillė ishte nė dėm tė vetė shtetit qė nuk iu dinte e nesėrmja kishte probleme tė natyrave tė ndryshme. Nga faktorėt qė lekundėshin shtetin e ri ishin mosnjohja nga fqinjėt. Nė rradhė tė pare vėllau I madh Serbia, po atyre shenjtorėve ua mohonte ekzistencėn, bullgaria gjuhėn, kurse greqia emrin. Mirėpo, kėta probleme, siduket i lenin anash, sikur nuk ekzistonin fare. Problem pėr ta ishin shqiptarėt, qė protestonin nė mėnyrė paqėsore nė rrugėt e Tetovės dhe Shkupit pėr Universitetin e Tetovės, pėr gjuhėn shqipe dhe pėr flamur Shqiptarėt patjetėr u deshtė qė me armė ti kėrkojnė tė drejtat e mohuara Konflikti pėrfundoi me marrėveshjen e Ohėrit, marrėveshje qė sot e kėsaj dite nuk u implementua kjo nga pagadishmėria e politikanėve maqedon, apo nga paaftėsia e politikanėve shqiptar. Pra, demokracia kuptohet mė ndryshe. Ajo nuk mbėshtetet nė barazinė juridike-politike, por nė prepotencėn politike tė partive maqedone, qė japin nerv duke pėrbuzur dhe shkelur parimet demokratike nė vend. Edhe pse kaluan pesė vite nga nėnshkrimi i marrėveshjes sė Ohėrit, shqiptarėt pas zgjedhjeve tė korrikut 2006 u ballafaquan me pėrbuzjen dhe me me shkeljen e vullnetit tė tyre, u rikthye mbivotimi i shqiptarėve. Kokėfortėsia e mandatarit Nikolla Gruevski dhe paaftėsia e Menduh Thaēit pėt ta kuptuar realitetit qė mbisundon nė shtet e bėnė tė veten. Maqedonia ishte nė krizė politike, shumicėn e bandinterit qeveria nuk e kishte. Partia tjetėr shqiptare, BDI-ja qė udhėheqin komandantėt e UĒK-sė, paralajmėronte se punėt nuk do tė shkojnė mbarė nė shtet, duke mos pranuar legjitimitetin e qeverisė. Mandatari, Nikolla Gruevski ishte I vetėdishėm pėr hapat qė I morri, mirėpo kokėfortėsia e tij e bėnė ate qė mė lehtė tė luaj rolin e shtrigės sė keqe. Gjatė kėsaj kohe asgjė nuk shkonte mbarė, pėrveē operacioneve spektakulare tė policies dhe vrasjeve tė shqiptarėve tė pafajshėm. Inati politik, Gruevskin e goditi me deshtim nė Samitin e NATOS nė Bukuresht. Menjėherė ai pranoi kėrkesėn e partis fitimtare nė zgjedhjet e 2006, BDI-sė pėr zgjedhje tė parakohshme, duke pregaditur skenarėt e rradhės. Ende pa filluar kampanja parazgjedhore u paralajmėrua pėr kasaphanėn qė i pret shqiptarėt qė kanė mendim tė kundėrt me ate tė Menduh Thaēit. Shqiptarėt e pėrballuan edhe kėtė skenar, demulime tė shtabeve, rahje, atentate, bile edhe vrasje nė ditėn e zgjedhjeve. Pas pėrsėritjeve disa here fitimtare sėrisht doli BDI-ja e Ali Ahmetit. Shqiptarėt kėsaj rradhe kishin votuar BDI-nė, ndoshta jo nga simpatija qė kanė, por nga mllefi qė kishin ndaj PDSh-sė. Tani Gruevski ishte nė grackė, ai 64 deputetėt e siguruar i fitoi falė kokėfortėsisė sė tij dhe patriotizmit tė treguar kundėr shqiptarėv, si dhe mosgadishmėrisė sė tij pėr me e pėrfunduar ēėshtjen e emrit. Patjetėr se atij iu deshte nje qeveri stabile, duke marrė parasyshė kėrcėnimin e Ali Ahmetit, qė nga Bllaca e Shkupit ia dėrgoi selamin se nuk ka burrė nėne qė pėrsėrit 2006, mandej ngjarjet nė regjion, ēėshtja e Mitrovicės dhe republika Sėrbska, bėnė atė tė ndryshojė mendjen dhe ta fton nė qeveri partin fituese shqiptare. Tė gjithė e dime se kjo qeveri nuk ėshtė e natyrshme, mandej deri tani nuk kemi pasur qeveri tė tilla, pėrveē kur ka qeverisė me PDSH-nė e Menduh Thaēit, ngase ēmimi i tij ishte i ulėt
Mirėpo, lojėrat e Gruevskit nuk kanė fund. Diēka e pashpjegueshme po ndodhė me partnerin strategjik tė tij, me PDSH-nė e Menduh Thaēit. Nėnkrytari I asaj partie, Imer Selmani po krijon njė subjekt tė ri, qėllimi nuk I dihet. Lojėra mundė tė kuptohet kėshtu: Imer Selmani ėshtė I harxhuar politikisht (edhe pse Gruevski e thotė tė kundėrtėn), ne e dime se si udhėheqi me komunėn e Sarajit ai me siguri po ndihmohet nga VMRO-ja pėr tu future nė qeveri, se nė kėtė mėnyrė Gruevski e mbronė rejtingun e vetė. Dhe tjetra ėshtė futja e pjesės tjetėr, tė mbetur tė PDSH nė partin e re, me ēka bėhet efekti I pahetueshėm dhe I dėshiruar, PDSH-ja tė vishet me petkun e ri dhe tė futet nė qeveri. Se a dotė ketė sukses Gruevski nė planin e tij do tia lėmė kohės, vetėm se Ali Ahmetin e kėshillojmė tė jetė I kujdesshem nga grushti I Gruevskit
Agim Jakupi
Qė nga mėvetėsimi i Maqedonisė, nė te mbretėron politika e mospėrcaktimi tė drejtė. Ndoshta nga tė kuptuarit jo tė drejtė tė demokracisė, qė shumė here na paraqitet nerv i sėmurė. Nga atėherė mbisundon hamendja e papėrcaktueshmėrisė pėr tė ardhmen e shtetit. Edhe pse fundi i fantazmės Jugosllavi ishte evident, politikanėt maqedon mendonin se do tė krijohen rrethana tė reja dhe do tė jetojnė pėrgjithmon me serbėt. Marshimi i shenjėtorėve po bėnin tė veten. Ata shprehnin gadishmėrinė e shtetit pėr tu ballafaquar me tė papriturat dhe vėshtirėsitė, me u ballafaquar me shqiptarėt qė ishin element i pasigurt, si dhe disciplimin e tyre. Andaj, filluan me keqtrajtimet dhe vrasjet pėr tu paraqitur se shenjėtorėt pėr mrekulli ēojnė nė vend amanetin e vėllezėrve serb. Politika e tillė ishte nė dėm tė vetė shtetit qė nuk iu dinte e nesėrmja kishte probleme tė natyrave tė ndryshme. Nga faktorėt qė lekundėshin shtetin e ri ishin mosnjohja nga fqinjėt. Nė rradhė tė pare vėllau I madh Serbia, po atyre shenjtorėve ua mohonte ekzistencėn, bullgaria gjuhėn, kurse greqia emrin. Mirėpo, kėta probleme, siduket i lenin anash, sikur nuk ekzistonin fare. Problem pėr ta ishin shqiptarėt, qė protestonin nė mėnyrė paqėsore nė rrugėt e Tetovės dhe Shkupit pėr Universitetin e Tetovės, pėr gjuhėn shqipe dhe pėr flamur Shqiptarėt patjetėr u deshtė qė me armė ti kėrkojnė tė drejtat e mohuara Konflikti pėrfundoi me marrėveshjen e Ohėrit, marrėveshje qė sot e kėsaj dite nuk u implementua kjo nga pagadishmėria e politikanėve maqedon, apo nga paaftėsia e politikanėve shqiptar. Pra, demokracia kuptohet mė ndryshe. Ajo nuk mbėshtetet nė barazinė juridike-politike, por nė prepotencėn politike tė partive maqedone, qė japin nerv duke pėrbuzur dhe shkelur parimet demokratike nė vend. Edhe pse kaluan pesė vite nga nėnshkrimi i marrėveshjes sė Ohėrit, shqiptarėt pas zgjedhjeve tė korrikut 2006 u ballafaquan me pėrbuzjen dhe me me shkeljen e vullnetit tė tyre, u rikthye mbivotimi i shqiptarėve. Kokėfortėsia e mandatarit Nikolla Gruevski dhe paaftėsia e Menduh Thaēit pėt ta kuptuar realitetit qė mbisundon nė shtet e bėnė tė veten. Maqedonia ishte nė krizė politike, shumicėn e bandinterit qeveria nuk e kishte. Partia tjetėr shqiptare, BDI-ja qė udhėheqin komandantėt e UĒK-sė, paralajmėronte se punėt nuk do tė shkojnė mbarė nė shtet, duke mos pranuar legjitimitetin e qeverisė. Mandatari, Nikolla Gruevski ishte I vetėdishėm pėr hapat qė I morri, mirėpo kokėfortėsia e tij e bėnė ate qė mė lehtė tė luaj rolin e shtrigės sė keqe. Gjatė kėsaj kohe asgjė nuk shkonte mbarė, pėrveē operacioneve spektakulare tė policies dhe vrasjeve tė shqiptarėve tė pafajshėm. Inati politik, Gruevskin e goditi me deshtim nė Samitin e NATOS nė Bukuresht. Menjėherė ai pranoi kėrkesėn e partis fitimtare nė zgjedhjet e 2006, BDI-sė pėr zgjedhje tė parakohshme, duke pregaditur skenarėt e rradhės. Ende pa filluar kampanja parazgjedhore u paralajmėrua pėr kasaphanėn qė i pret shqiptarėt qė kanė mendim tė kundėrt me ate tė Menduh Thaēit. Shqiptarėt e pėrballuan edhe kėtė skenar, demulime tė shtabeve, rahje, atentate, bile edhe vrasje nė ditėn e zgjedhjeve. Pas pėrsėritjeve disa here fitimtare sėrisht doli BDI-ja e Ali Ahmetit. Shqiptarėt kėsaj rradhe kishin votuar BDI-nė, ndoshta jo nga simpatija qė kanė, por nga mllefi qė kishin ndaj PDSh-sė. Tani Gruevski ishte nė grackė, ai 64 deputetėt e siguruar i fitoi falė kokėfortėsisė sė tij dhe patriotizmit tė treguar kundėr shqiptarėv, si dhe mosgadishmėrisė sė tij pėr me e pėrfunduar ēėshtjen e emrit. Patjetėr se atij iu deshte nje qeveri stabile, duke marrė parasyshė kėrcėnimin e Ali Ahmetit, qė nga Bllaca e Shkupit ia dėrgoi selamin se nuk ka burrė nėne qė pėrsėrit 2006, mandej ngjarjet nė regjion, ēėshtja e Mitrovicės dhe republika Sėrbska, bėnė atė tė ndryshojė mendjen dhe ta fton nė qeveri partin fituese shqiptare. Tė gjithė e dime se kjo qeveri nuk ėshtė e natyrshme, mandej deri tani nuk kemi pasur qeveri tė tilla, pėrveē kur ka qeverisė me PDSH-nė e Menduh Thaēit, ngase ēmimi i tij ishte i ulėt
Mirėpo, lojėrat e Gruevskit nuk kanė fund. Diēka e pashpjegueshme po ndodhė me partnerin strategjik tė tij, me PDSH-nė e Menduh Thaēit. Nėnkrytari I asaj partie, Imer Selmani po krijon njė subjekt tė ri, qėllimi nuk I dihet. Lojėra mundė tė kuptohet kėshtu: Imer Selmani ėshtė I harxhuar politikisht (edhe pse Gruevski e thotė tė kundėrtėn), ne e dime se si udhėheqi me komunėn e Sarajit ai me siguri po ndihmohet nga VMRO-ja pėr tu future nė qeveri, se nė kėtė mėnyrė Gruevski e mbronė rejtingun e vetė. Dhe tjetra ėshtė futja e pjesės tjetėr, tė mbetur tė PDSH nė partin e re, me ēka bėhet efekti I pahetueshėm dhe I dėshiruar, PDSH-ja tė vishet me petkun e ri dhe tė futet nė qeveri. Se a dotė ketė sukses Gruevski nė planin e tij do tia lėmė kohės, vetėm se Ali Ahmetin e kėshillojmė tė jetė I kujdesshem nga grushti I Gruevskit
Agim Jakupi