PDA

View Full Version : Rėndėsia aktuale e Protestantizmit


Kercovari
23-01-12, 11:17
Rėndėsia aktuale e Protestantizmit

"We must always keep our minds open, but not so open that our brains fall out".
(Ne duhet gjithmonė tė mbajmė mendjen tonė tė hapur, por, jo edhe aq tė hapur qė trurin jonė tė bien(del) jashtė).


Protestantizmi tani shtė lėvizja e tretė mė e madhe monoteiste pas Katolicizmit dhe Islamit. Globalisht,ka rreth 600 milionė njerėz ,kurse nė nė bazė tė burimeve tė tjera tė pakonfirmuara edhe dy herė mė shumė - tė cilėt pohojnė se besojnė nė njė kuptim mė tė gjerė i njohur si traditat e protestantizmit.


"Vetė shkrimi Grace(Hiri)." (Sola Scriptura - Sola Gratia).
....konfirmon autoritetin e Biblės, e cila ėshtė e kuptueshme pėr ēdo besimtar i ndriēuar nga Fryma e Shenjtė.

Pėr kėtė arsye, nė njė kuptim, protestantėt kundėrshtojnė autoritetin e traditės, Papėn dhe Koncilin (kėshillat), tė cilat nuk mund tė gjeni nė Bibėl.

Hiri i vetėm do tė thotė,se vetė njerėzit me anė tė meritave tė tyre dhe veprat e shpėtimit nuk mund tė garantojė se Kisha dhe kleri nė asnjė mėnyrė tė ndėrhyrė nė favor tė tyre. Shpėtimi ėshtė dhurata e Perėndisė pėr njeriun nėpėrmjet vetė besimit (Sola Fide).


Protestantėt refuzojnė pelegrinazhe, gėrmadhe kulti dhe adhurimin e shenjtorėve.

Pasoja e menjėhershme e kėtyre parime themelore dhe tė pranuara nga tė gjithė besimet, kisha protestante ėshtė doktrina e priftėrisė universale e besimtarėve, sipas Luterit, "tė gjithė priftėrinjt e zgjedhur janė paracaktuar pėrmes Pagėzimit".I Krishterė i devotshėm nuk ėshtė mė murg i pamartuar qė falet pas ndonjė muri manastiri, por laik i martuar i cili ėshtė pjesė e shoqėrisė dhe publikisht ndjek dhe ushtron detyrėn e tij.


Ēuditėrisht;Reformimi nė mėnyrė tė shquar fton njė Perėndi qė e ēliron fenė. Dhe aty mund tė qėndronė arsyeja qė nė kishat protestante - tė paktėn ato tė karakterit tė reformuar,numri i besimtarėve tė rregullt sot ėshtė mjaft e ulėt.

Megjithatė:
"Protestantėt nė pėrgjithėsi kanė njohuri mė tė mirė se katolikėt Kjo do tė thotė se feja si njė subjekt diskutimi, supozohet si nėnshtrim i tė tjerėve. Katoliku duhet vetė tė vendosė ēka i shkon pėr qefi;duhet tė mėsojnė pėr tė vendosur pėr veten e tyre"
Shėrbimi nė Kisha Ungjillore mbahet nga njė prift i cili ėshtė nė krye tė predikimit dhe mėsimit fetar,por nuk e pohon kur monopolin e interpretimit biblik.

Kohėt e fundit mendohet se: "Shumica e njerėzve ndjehen tė prekur dhe tė pasigurt nga pjesėt e Biblės nga fjalėt qė ata nuk i kuptojnė".

Nė Evropė nė kishat protestante ėshtė pastori (prifti) ndihmėsi i lindjes tė hirit hyjnor, duke shpjeguar Shkrimet e Shenjta. Ai ka njė diplomė universiteti, dhe veshja e zezė e tij e mantelit ėshtė simbol universiteti, jo njė veshje fetare.

"Ēdo sekt ėshtė nė ēdo aspekt njė vend tubimi pėr dyshime dhe gabim. Skotist, Thomist, Royalist, Nominalist, Papist, Kalwinist, Molinist, Jansenist,nuk janė asgjė mė shumė se emra tė luftės.


Nė gjeometri, nuk ka sekte. Kėtu nuk ėshtė duke u folur as pėr Euklidianėt po as pėr Arhimedianėt. Kur e vėrteta ėshtė e qartė,nuk mund tė rritet asnjė parti dhe asnjė zinxhir grupimi. Nuk ka qenė kurrė e diskutuar,a ėshtė edhe nė mesnatė ditė. "
Nga ana ime kam gjetur shumė nga kėto thekse qė mė sqetsojnė, tė cilat unė nuk i kuptoj shumė mirė,dhe pėr kėtė lė tė pėrpiqet tė na shpjegojnė anėtarėt qė kan mė shumė njohuri.

Ku qėndron relevanca aktuale e Protestantizmit,dhe ēfarė kuptimi kan kėto pika termesh;

Sė pari; "Vetėm Zoti i lavdishėm "

Sė dyti: "Vetėm Hiri (Grace)"

E treta: "Vetėm Bibla"

Sė katėrti: "Vetėm Reformime tė pandalshme"

Dhe nė fund: "Priftėrisi tė pėrgjithshme