Konflikti me familjen e Ismail Kadaresë

[Albanian eX|PerT]

vazhdimi

Pas kësaj, ai më tha se më kishte thirrur, që të mos
merresha më me çështjen e Janulla Rrapit dhe të djalit të
saj, pasi ata kishin vendosur t’i internonin. Të them të
drejtën u çudita dhe e pyeta se çfarë kishin bërë që do
merrnin të tillë dënim. “Ata, - theksoi ai, - kanë
shqetësuar dhe shqetësojnë shkrimtarin e shquar Ismail
Kadare”. I thashë: “Ju shkelni në mënyrë arbitrare të
drejtat e njeriut dhe unë, për ata që mbroj si drejtoreshë
e Ligjshmërisë, jap llogari përpara Presidiumit të
Kuvendit”. Ky ishte zemëruar me ne, sepse juristët shumë të
mirë që unë kisha në drejtori, si; Perikli Zaharija, sot
anëtar i Gjykatës së Lartë dhe Kujtim Puto, anëtar i
Gjykatës Kushtetuese, kishin bërë një kontroll për
ligjshmërinë nëpër burgje, dhe aty ata kishin gjetur shumë
të meta, veçanërisht në drejtim të kushteve në të cilat ata
punonin, etj.

Takimi me Ramiz Alinë
Për sa më sipër, unë shkova dhe kërkova takim me Kryetarin
e Presidiumit, Ramiz Alinë. I kërkova shefit të kabinetit,
Guro Zenelit, të lajmëronte kryetarin se doja ta takoja.
“Përse, - më pyeti Gurua. - Për shkrimtarin e madh, - ia
ktheva atij me ironi.
Kryetari Ramiz Alia më priti, më ftoi të ulesha dhe më
pyeti: “Hë Liri çfarë ke?” - Kam ardhur të të vë në dijeni
që jam thirrur disa herë nga funksionarë të ndryshëm, të
cilët pretendojnë që unë të mos mbroj askënd, kur atyre u
shkelen të drejtat nga Ismail Kadareja. “Pse si është puna,
- vazhdoi, - prapë ai muhabeti që kemi biseduar vazhdon? –
Jo, - i thashë, - janë muhabete të tjera”. Dhe kështu i
shpjegova fill e për pe se ç’më tha njëri e ç’më tha
tjetri. Në fakt i tregova me vërtetësi ato që u kisha thënë
unë, pa zvogëluar apo zmadhuar fjalët, (duke menduar të
them të drejtën, se ai mund të ishte në dijeni).
“Po të them shoku Ramiz, se ndaj nënës së djalit dhe vetë
këtij të fundit po bëhen në kurriz të tyre krime, gjë që
nuk është fare e drejtë. Nderin dhe dinjitetin, në radhë të
parë e mbron çdo njeri vetë”.
Në fund i thashë se përveç detyrës që unë kryeja si
drejtoreshë e Ligjshmërisë, ndaj asaj gruaje kam edhe një
detyrë morale. “Çfarë, - më tha ai me habi. - Po ja, - i
thashë unë, - sa herë që unë shkoj përpara shtëpisë së
nënës sime, më del ajo përpara me shami të zezë, dhe më
thotë me ndrojtje: “Nuk dua të të bëj keq ty, por mbroje të
shkretën Janullë, se e griu ai burgjezi, (burgjez u themi
ne labërit, shpirtligërve). Dhe këtë ajo e bën për
falënderim të gjyshit të saj, Pipo Gjoni nga Shenvasia e
Sarandës, i cili si mik i babait tim, kur u vu në dijeni se
në Rrezomë, afër fshatit të tij ishte vrarë vëllai im,
Aliu, tri ditë pas vrasjes së vëllait të madh Mitatit, në
Mavrovë të Vlorës, pa u vunë në dijeni për vrasjen e këtij
të fundit, gjyshi i kësaj, Pipo Gjoni kishte qenë nga më të
pasurit e fshatit dhe i kishte ruajtur vëllait varrin, deri
sa ne i morëm eshtrat mbas luftës. Gjithashtu, I tregova se
origjina e Janullës është më e mirë se ajo e Ismailit.
“Pipon, e kishin shpallur kulak dhe ky titull iu hoq me
urdhër të Enver Hoxhës, me kërkesën e babait tim. “Ka qenë
i pasur babai – i tha Enver Hoxhës -, por ishte dhe bazë e
luftës.

Interpretimi
sipas Kadaresë
Të gjitha këto veprime që bëmë ne si drejtori e
Ligjshmërisë, vërtetohen me thëniet e shkrimtarit në librin
e tij “Pesha e Kryqit”, botuar më 1991-in në Paris. E
gjithë përmbajtja e këtij libri është fund e krye trillim.
Ai, me anë të këtij libri mundohet ta tregojë veten të
persekutuar dhe njëkohësisht disident. Ishte koha kur ky ka
qenë zv./kryetar i Frontit Demokratik, me kryetare Nexhmije
Hoxhën.
Ja çfarë shkruan ai në faqen 122 të librit “Në mbrëmjen e
28 janarit të ditëlindjes sime, ndërsa hanim darkë me disa
miq, një gur i hedhur nga jashtë goditi pezullin e dhomës
së ndënjtjes. Një tjetër, fill pas tij theu qelqin e
dritares. Kisha lexuar shumë herë, sidomos te Solzhenucini
se policia e fshehtë e vendeve të Lindjes shfrytëzonte
rrugaçët dhe prostitutat kundër intelektualëve. Megjithatë
nuk më shkoi mendja se sulmi i ri, më i egri dhe më i
gjati, ai që do të vazhdonte gjer në vdekjen e diktatorit,
do niste pikërisht me thyerje qelqi”.
Fshehur nën një forme banale, u zhvillua kështu një nga
historitë më të errëta nga ato që mund të pjellë vetëm
ferri komunist. Në të u përzien personazhe nga më të
ndryshmët, duke filluar nga rrugaçët, prostitutat,
hajdutët, spiunët, hetuesit e policët e natës, gjer te
oficerët e Sigurimit, shefi i Sigurimit të kryeqytetit,
shefi i gjykatës së kryeqytetit, zëvendësi i Enver Hoxhës,
Ramiz Alia, gruaja e diktatorit, Nexhmije Hoxha etj.”
Kurse në faqen l42, ai do të shkruante: I përpirë pas
pleniumit, e kisha nxjerrë jashtë vëmendjes banden e
rrugacëve. Në të vërtetë, gjatë gjithë kohës që godiste
shteti, ajo qe fashitur. Por pas së dielës, domethënë pas
tërheqjes së shtetit, banda qe rishfaqur përsëri më e egër
se më parë. Koka e shtatë e hidrës qe rishfaqur përsëri më
e egër se më parë. Skenari ishte po ai i mëparshmi.
Kërcënime për vrasje, hedhje në erë të apartamentit,
vrasjen e fëmijëve.
Banda vërtitej në mënyrë kërcënuese rrotull shtëpisë. Por
unë kisha aq miq, sa t’i bëja ballë lehtësisht. Rrugaçët
vetë, pasi trimëroheshin prej Sigurimit të Tiranës, nuk e
kuptonin përse rriheshin prej policisë. Kishin urdhëra të
kundërta. Thuhej se Sekretari i Parë i Komitetit të Partisë
të Tiranës, Foto Çami ishte kundër rrugaçëve, kurse
sekretari i dytë, Xhelil Gjoni, pro tyre. Sigurimi i
Tiranës kishte mosmarrëveshje me policinë. Shefi i
policies, Hajredin Shyti nuk i bindej shefit të Sigurimit,
Zef Lokës. E gjithë kjo ishte e pazakontë për një shtet
diktatorial. Mesa dukej, truri i lodhur, i çakërdisur, i
diktatorit punonte me ndërprerje. Kështu shpjegoheshin
kundërthëniet. Miqte e mi po e sqaronin dalëngadalë
tabllonë. Ishin aq të përkushtuar në mbrojtjen time, saqë
arritën të futnin një njeri të tyre midis bandës. Pas ca
ditësh më sollën bisedat e tyre të regjistruara. Prej tyre
kuptohej gjithçka. Ata vetë, banda, nuk ishin të
ndërgjegjshëm se ç’bënin. Ishin futur në këtë lojë si
rastësisht dhe tani ajo po i tërhiqte. Loja ishte vërtet
tërheqëse, sidomos në pjesët e pashpjegueshme të saj. Çdo
natë atë bënin bilancin e fitoreve dhe të humbjeve. Kishin
me vete Sigurimin e Tiranës, por kishin kundra policinë.
Kishin me vete drejtoreshën e Ligjshmërisë në Kuvendin
Popullor, por s’e kapnin dot me kë ishte ministri i
Brendshëm! Kishin me vete Xhelil Gjonin, por kundra, Foto
Çamin. Fjalët inkurajuese të gruas së diktatorit nuk
pengonin shefin e Policisë së Tiranës t’i zhdëpte në dru!”
Këto janë interpretime që të kujtojnë monologët e
Shekspirit dhe fantazira të sëmura, për të mbuluar veprime
që bënte ky shkrimtar dhe shokët e tij në kundërshtim me
ligjet në fuqi. Ai midis këtyre monologjeve, përpiqej që të
bëhej mizën, buall dhe ta paraqesë veten të persekutuar pa
të drejtë. Në këtë rast, ai ashtu si kundër pranon dhe
vetë, në kuptimin juridik ka qenë bashkëpunëtor në kryerjen
e veprave penale që u theksuan më sipër, si edhe në dhunën
që përdorte shefi i policisë, në kundërshtim me kompetencat
e tij, sepse përdorimi i dhunës ishte i ndaluar me ligj. Të
ndaluara me ligj ishin edhe përgjimet e personave të
ndryshëm zyrtarë, siç e pranon dhe ai vetë. Ka qenë një nga
njerëzit më të privilegjuar në atë sistem dhe as nuk
mendonte njeri që ishte e mundur të persekutohej Ismail
Kadareja.