Sakramentet e Kishës

[Denim]

Perforcimi apo Krezmimi


Ky sakrament quhet edhe krezmim, pasi i perforcuari lyhet me vaj te erekendshem
dhe te bekuar, qe quhet krezem “krisma"


Sakramenti i përforcimit është themeluar prej vetë Krishtit me të cilin marrim Shpirtin Shenjt, Ai na e forcon fene dhe na jep fuqi që fenë tonë ta njohim më mirë ta jetojmë dhe ta dëshmojmë. Pra, përforcimi është përkryerje, plotësim edhe përforcim i pagëzimit. Këtë e quajmë dhe krezmim, sepse përdoret uji që quhet krezëm "krisma". Këtë sakrament e ndan Ipeshkvi e me lejen e tij e ndan dhe meshtari. Përfocimin mund ta marrë ai që është i pagëzuar dhe që nuk është i krezmuar, sepse këto të dy sakramente nuk përsëriten, por e lënë vulën e pashlyeshme. Ky sakrament është sakramenti i pjekurisë. Për këtë sakrament nuk kemi tekste drejtëpërsëdrejti të themelimit të tij, mirpo në Shkrimet Shenjte bëhet fjalë shumë për Shpirtin Shenjt. Vetë Krishti u premton apostujve se do tua dërgojë Shpirtin e së vërtetës dhe me ardhjen e Shpirtit ditën e Rrëshajve, apostujt i njohin shumë ma mirë ngjarjet, mësimet që Krishti ua ka lënë dhe të forcuar me Shpirt Shenjt fillojnë predikimin dhe dëshminë e fesë. Me fuqinë e Shpirtit Shenjtë apostujt qenë të gatshëm të shkojnë dhe në vdekje për të dëshmuar fenë e vet. Shpirti Shenjtë qe ai që i drejtoi në të vërtetë. Shpirti Shenjt të cilin në mënyrë të posaçme e pranojmë në sakramentin e përforcimit e drejton besimtarin në rrugë të drejtë e ë vërtetë. Ardhja e Shpirtit Shenjtë që ndodhi ditën e rrëshajve e themeloi dhe Kishën e parë dhe e forcoi atë bashkësi që ma vonë të rritet e të jetojë të vërtetën që Zoti e jep. Pranimi i Shpirtit Shenjt bëhet me shtrirjen e duarve të apostujve mbi ato të cilët janë të pagëzuar e të cilët kanë besuar. Kjo dhënie e Shpirtit Shenjt është e lidhur ngushtë me pagëzim. Me pranimin e Shpirtit Shenjt hyjmë në plotësinë e misterit të Krishtit, në bashkësinë e Kishës i pranojmë dhuratat që na i jep të cilat janë të shumta më të rëndësishmet janë shtatë (7): Urtia, dëgjesa, vështrimi etj.


Historia e zhvillimit të përforcimit:

Deri sa në shekujtë e parë përforcimi është nda sëbashku me pagëzimin krejt ajo që është thënë për pagëzimin vlen edhe për krezmimin. Ma vonë ky ndahet veç e nevojitet përgatitje ma e përsosur, sepse edhe vetë përforcimi është vetë përsosmëria e pagëzimit. Në shek. e 10 e gjejmë formulen e zgjeruar të sakramentit të përforcimit ku thotë:[/i] "Të shënoj me shenjën e Kryqit e të vulosi me krezmin e Shëlbimit në Emër të Atit e Birit e të Shpirtit Shenjtë". [i]Pra prej kësaj kemi formulën konkrete për ndarjen e këtij sakramenti. Këtë formulë të sakramentit të përforcimit e përcjellin dhe shenjat kryesore që janë të domosdoshme për ndarjen e këtij sakramenti.

Shtrirja e duarve, lyerja me vaj, dhe shenja e kryqit. Secila prej këtyre shenjave e ka domethënjen e vet e pasaçe, lyerja me vaj e cila prej këtyre shenjave paraqet të vërtetën e papashme që jepet me anën e këtij sakramenti. Sikurse uji ne pagëzim na simbolizon gjëndjen e të pagëzuarit me vdekjen e ngjalljen e Krishtit ashtu dhe lyerja me vaj dëshiron të paraqesë ngjashmërinë tonë me Krishtin të Birin e Zotit. Pra me lyerje Shpirti Shenjt zbret mbi ne e na bën të zgjedhurit e Zotit, na aftëson të jemi predikatorë të fesë e dëshmitarë që të arrijmë plotësinë e përsosmërisë, që hirin e pagëzimit ta aktivizojmë, ta jetojmë. Vaji që përdoret për përfocim është vaj ulliri i përzier me ballzam. Pra, vaji i përforcimit tregon bukurinë e jetës mbi natyrore sikurse me shqisat tona ndiem kënaqësi për erë të mirë ashtu duhet edhe në jetën tonë shpirtërore ta jetojmë ligjin e Zotit e të bëhemi Erëmirët e Krishtit.

Shenja e II e këtij sakramenti është shtrierja e duarve, kjo është shenjë e përcjelljes së pushtetit, shenjë për pranimin në bashkësi, shenjë e cila bashkë me lutjen që thotë Ipeshgvi e thërrasim ardhjen e Shpirtit Shenjt. Këtë shenjë të shtrirjes së duarve e takojmë edhe tek disa sakramente të tjera.


Teologjia e sakramentit të përforcimit:

Si burim themelor i këtij sakramenti është ardhja e Shpirtit Shenjt mbi apostujt.

Kjo ngjarje e historisë së shëlbimit ka në vetvete domethënie të madhe. Me këtë plotësohet vepra e Atit. Me Krishtin janë të kryera misteret e pashkëve. Ne ardhjen e Shpirtit Shenjtë ndodhin dy gjëra themelore njëra në:

1) aspektin individual;
2) aspektin shoqëror.

E para në aspektin individual me ardhjen e Shpirtit Shenjt mbi apostujt ndodhë një ndërrim i dukshëm ose i pashëm, ata bëhen dëshmitarë për Krishtin, përjetojnë një shndritje, dëshmi, fuqi, plotësohen të vërtetat për Krishtin. Të forcuar e të mbushur me Shpirtin Shenjt dalin si dëshmirarë e predikojnë se Jezu Krishti është Mësia e vërtetë.

E dyta në aspektin shoqëror apostujt bëhen bashkësi, Kishë. Dita e Rrëshajve është lindja e Kishës dhe e jetës së Krishterë. Kisha është bashkësi e Krishtit e bashkuar me veprimin e Shpirtit Shenjt dhe nëpër të njëjtin Shpirt bashkësia rritet, për çdo ditë pranon anëtarë të ri. Duke parë krejt këtë mund të themi se përforcimi është një shenjë e shejtë, veprim nëpër të cilin përherë e bën të pranishëm ardhjen e Shpirtit Shenjt i cili Shpirt na shëndrit e na përcjell në të vërtetën e Jezu Krishtit e na forcon të jemi dëshmitarë të vërtetë, na bashkon në një bashkësi që quhet Kishë.


Përforcimi, krezmimi. Liturgjia e sakramenteve të përforcimit:

Në Koncilin e II të Vatikanit ne dokumentin Lumen Gentium që do të thotë drita e popujve thuhet; Besimtarët me sakramentet e përforcojnë dhe janë të lidhur ngushtë e të ngjeshur me fuqinë e Shpirtit Shenjt dhe kështu janë të detyruar edhe më tepër si dëshmitarë të vërtetë të Krishtit të shpallim e të mbrojmë fenë me fjalë e me vepra. Me 22 gusht 1971 kuvendi i shenjtë i jep ritin e përtrirë të sakramentit të përforcimit në të cilin jepet thelbi i mësimit për këtë sakrament në bazë të Shpirtit Shenjt, tradidës liturgjike, teologëve dhe vetë ritit të përforcimit.

a) Përforcimi në meshë.
Rëndomtë ky sakrament ndahet në meshë të cilën e udhëheq Ipeshgvi, ceremonia apo kremtimi i këtij sakramenti fillon pas shërbesës së fjalës ku mund të merren leximet e ditës apo siç është parapa në rendin e përforcimit. Humolia apo predikimi të cilën e bën Ipeshgvi dhe ia drejton kanditatëve, prindërve të tyre dhe bashkësisë së besimtarëve që me bazë të leximeve liturgjike të përgatit për përforcimit. Pas kësaj vazhdon përgatitja e premtimit të pagëzimit. Pas përtrirjes së pagëzimit bëhet shtrirja e duarve të Ipeshgvit mbi kandidatët e përcjellura me lutjen e përshtatshme për thirrjen e Shpirtit Shenjtë. Pas kësaj lutje vijon lyerja me vaj. Vaji i cli shugurohet të Ejten e Madhe , kur shugurohen dhe vajrat e tjerë për sakrametntet e tjera. Lyerja me vaj të krezmit përcjellet me formulën përkatëse të këtij sakramenti. «Prano vulën e Shpirtit Shenjtë. Paqja me ty» Kjo vulë është e pashlyeshme është vulë e cila nuk përsëritet me këtë vulë kantitati shënohet si ushtari i Krishtit. Pas lyerjes me Vaj të Krezmit vazhdon lutja e besimtarëve e drejtuar dhe e lidhur me rastin e përforcimit dhe për ata që përforcohen dhe pas kësaj mesha vazhdon si rëndomtë.

b) Përforcimi jashta meshe përbëhet prej:
1) Hyrja që përbëhet nga hyrja e Ipeshkvit dhe meshtarët në kishë ruajnë të mbledhur kandidatët, nunat dhe prindërit e tyre. Hyrja e Ipeshgvit përcillet me një këngë të përshtatshme.

2) Sherbesa e fjalës ku lexohen 2 ose 3 lexime me psalmin përkatës. Në vend të psalmit mund të këndohet dhe ndonjë këngë.

3) Homelia ose predikimi përtritja e premtimit të pagëzimit, shrrirja e duarve, lyerja me vaj dhe lutja e besimtarëve.

4) Lutja Ati ynë dhe besojma përfundimtare.


c) Ndarja e përforcimit për të sëmurët në rrezik vdekje.
Këtu bëhet fjalë për ata njerëz që pagëzohen në rrezik vdekje ku ndahet dhe përforcimi nëse lejon koha bëhet leximi i tekstit biblik e nëse jo bëhet shtrirja e duarve, lyerja me vaj me formulën e rregullt.


Veprimi i Shpirtit Shenjt tek besimtari:
ek besimtari Shpirti Shenjtë fillon me jetue me ditën e pagëzimit dhe përfocohet me sakramentin e përforcimit.

Pasi perforcohemi në Shpirti i Zotit, Ai na ben te afte qe ne jeten e perditshme ta jetojme fene tone dhe ta deshmojme ne cdo situate – deri te vdekja. Shpirti i Zotit kurre nuk e shtie besimtarin ne luftë, në urrejtje dhe amrmiqesi kunder atyre qe besojne ndryshe, por e ben te afte si deshmitar i fese se vertete.

Shpirti Shenjt na jep shume dhurata te nevojshme per jete te krishtere. Rregullisht i permendim shtate, pasi numri shtate e simbolizon plotesine Por Shen Pali permend edhe shume fryte te tjera te Shpirtit sic jane: dashuria, hareja, paqja, duresa, dashamiresia, miresia, besnikeria, butesia, perkurmeria, sherimet, sherbimet, mrekullite, profecite, dallimi i shpirterave etj. (Gal 5, 22; Rom 12, 6-8; Kor 12, 8-10). I njejti Shpirt njerezve te ndryshem ua jep dhuratat e ndryshme – sipas nevojave dhe aftesise (gatishmerise) se tyre.

Askush s’e ka Shpirtin ne dore dhe s’mund te disponoje me te, por vete Zoti i kryen punet e mrekullueshme ne zemrat e pervuajtura qe i jane hapur veprimit te tij. Me ne fund, askush nuk i merr dhuratat e Shpirtit Shenjt vetem per interes te vet, vetem per dobi personale, por “Secili merr dhurate te vecante te zbuleses se Shpirtit Shenjt per te mire e perbashket” (1 Kor 12, 7). Pra, Shpirti Shenjt na afteson per sherbim bashkesise se Kishes dhe botes ne teresi – dhe kerkon prej nesh aktivitet te tille.

Pasi frytet e perforcimit jane aq te begatshme, duhet ta kuptojme dhe ta pranojme kete sakrament si nje nder dhe gezim te madh, e jo si njefare detyre te rende. Vetem nese e pranojme ashtu – me pervujtni, gezim dhe mirenjohje – si dhurate te pamerituar te dashurise se Zotit, Shpirti i Krishtit do te beje ndikim te madh ne zhvillimin dhe shenjterimin tonë të gjithanshëm.