Kalendari historik

[Zero Cool]

23.09 - 26.09



23 shtator

23 shtatori është dita e 266 e Kalendarit Gregorian dhe mbeten 99 ditë deri fundi i vitit.

NGJARJET:

1845 - U themelua klubi i bejzbollit Knickerbockers Baseball Club në Nju Jork, ekipi i parë i cili luan sipas rregullave moderne.
1846 - Zbulohet Neptuni nga atronomi francez Urbain Jean Joseph Le Verrier dhe astronomi anglez John Couch Adams dhe verifikuar nga astronomi gjerman Johann Gottfried Galle.
1848 - Zhvillohet prodhimi i parë i çamçakëzit komercial nga John Curtis në Bangor, Maine në ShBA dhe hedhur në tregun 'The State of Maine Pure Spruce Gum'.
1875 - William Bonney ("Billy the Kid") u arrestua për herë të parë.
1884 - Herman Hollerith patenton makinën e tijë mekanike të tabelimit.
1889 - U themelua Nintendo Koppai (më von njohur si Nintendo Company, Limited) nga Fusajiro Yamauchi për të prodhuar dhe shitur lojërat e kartave Hanafuda.
1925 - Myfit Libohova përfundoi mandatin si Ministër i Jashtëm i Shqipërisë.
1932 - Mbreti i Hexhazit dhe Nexhdit u riemërua në: Mbreti i Arabisë Saudite.
1952 - Rocky Marciano nokautoi Jersey Joe Walcott në rundin e trembëdhjetë duke u bërë kampioni i ri i kategorisë së rëndë.
1973 - Juan Perón kthehet në fuqu në Argjentinë.
1980 - Bob Marley zhvillon koncertin e tijë të fundit.
1983 - Ishujt Shën Kitts dhe Nevis u bashkhen Kombeve të Bashkuara.
1983 - Gerrie Coetzee nga Afrika Jugore bëhet afrikani i parë kampion botëror në kategorinë e rëndë të boksit.
1990 – Iraku publikisht u kërcënua se do të shkatërronte fushat e naftës në Lindjen e Mesme dhe se do ta sulmojë Izraelin, po qe se ndonjë shtet mundohet që ta dëbojë nga Kuvajti.
1991 – Inspektorët e OKB-së gjejnë dokumente ku jepen detaje të programit sekret irakian të armatimit bërthamor. Gjetja në Bagdad kishte shkaktuar krizë me autoritetet në Irak.
1993 – Personave me ngjyrë iu lejua pjesëmarrja në qeverinë e Afrikës së Jugut, pas një votimi parlamentar.
1999 - NASA shpallë se ka humbur kontaktin me Mars Climate Orbiter.
2002 - Paraqitet për herë të parë në publik shfletuesi i internetit Mozilla Firefox ("Phoenix 0.1").
2005 - FBI vret Filiberto Ojeda në Plan Bonito Hormigueros, Puerto Rico.

LINDJET:

63 p.l.k. - Cezar Augustus, mbret romak
1215 - Kublaj Kan, mbret kinez dhe mongol.
1861 - Robert Bosch, sipërmarrës gjerman
1838 –Victoria Chaflin Woodhull, e cila në historinë amerikane ka hyrë si kandidatja e parë për presidente të SHBA-së.
1916 - Aldo Moro, politikan italian
1920 - Marie Logoreci, aktore shqiptare (V. 1988)
1930 - Ray Charles,jez kengetar amerikan
1934 - Per Olov Enquist, letrarë suedez
1934 - Gino Paoli, kanutor anglez
1938 - Romy Schneider, aktore austriake
1943 - Julio Iglesias, këgëtarë spanjoll
1943 - Antonio Tabucchi, shkrimtar dhe përkthyes italian
1949 - Bruce Springsteen, rok këgëtar amerikan
1954 - Cherie Blair, bashkëshortja e Toni Blerit.
1958 - Besnik Mustafaj, shkrimtar, politikan dhe diplomat shqiptar.
1980 - Jasmin Bajramoviq, futbollist boshnjak
1983 - Selim Zeqa, aktor

VDEKJET:

1939 - Sigmund Freud, babai i Psikoanalizës
1974 - Ali Sokoli, Pulmolog Kosovar
1896 - Ivar Aasen, shkrimtar norvegjez
1973 - Pablo Neruda, shkrimtar qilean, fitues i çmimit Nobel për letësi.
1998 - Lazër Radi, jurist, publicist, prozator, poet e përkthyes


24 shtator

24 shtatori është dita e 267 e Kalendarit Gregorian dhe mbeten 98 ditë deri fundi i vitit.

NGJARJET:

622 - Muhammedi kompletoi emigrimin nga Mekka në Medinë.
1493 - Christopher Columbus niset për udhëtimin e dytë në Botën e Re.
1664 - Holandezët iu dorëzojnë New Amsterdam-in Anglezëve.
1789 - Në SHBA krijohet Gjyqi Suprem dhe thërret në jetë institucionin e Avokatit të popullit.
1789 - Në SHBA krijohet departamenti i zyrave të Postës.
1841 - Sulltani i Brunei-t ju jep Sarawak-un Britanikëve.
1852 - Prezantimi i parë i një anije fluturuese.
1869 - "E premtja e Zezë": Rënja e çmimit të arit pasi që Jay Gould dhe James Fisk tentojnë të marrin kontrollin mbi tregun.
1903 - Edmund Barton zëvendësohet dhe si Kryeministër i Australisë vie Alfred Deakin.
1906 - Kryetari i SHBA-ve Theodore Roosevelt proklamon Monumetin Kombëtar "Devils Tower".
1948 - Themelohet kompania e motoçikletave "Honda".
1957 - Kryetari i SHBA-ve Dwight D. Eisenhower dërgon trupa të gardës nacionale të SHBA-ve në Little Rock, Arkansas, për të çmilitarizuar separatistët.
1962 - Gjyqi i Apeleve në SHBA urdhëroi njohjen e James Meredith nga Universitetit të Misisipit.
1966 - Star Trek - u emertua seria e parë e këtij seriali të njohur.
1973 - Guineja Bizare shpall pavarësinë nga Portugalia.
1978 - Zvicerranet votuan për themelimin e kantonit Jura . Kantoni i cili u nda nga ai i Bernës. Ky ka qenë ndryshimi i fundit teritorial në Zvicer.
1988 - Olimpiada Verore: Ben Johnson mund Carl Lewis-in dhe Linford Christie-në në garën 100 metra dhe vuri rekordin 9.79 sekonda. Më vonë deklarohet si i diskualifikuar për shkak të dopingut.
1991 - Nirvana hedh në treg albumin Nevermind.
2004 - Uragani Ivan shkatërron pjesë të Texas-it dhe zhduket diku në malet veriore.
2005 - Uragani Rita rrafshon SHBA-në, zhduk Beaumont, Texas dhe disa pjesë të Louisiana-së.
2006 - Në Michigan, SHBA ngritet permendorja e Skenderbeut

LINDJET:

15 - Vitellius, perandor romak
1501 - Gerolamo Cardano, matematikanë Italian
1739 - Grigori Alexandrovich Potemkin, burrshtetasë Rus
1801 - Mikhail Vasilievich Ostrogradsky, shkencëtarë Ukraininas
1802 - Adolphe d'Archiac, paleontologë dhe gjeologë francez
1895 - André Frédéric Cournand, francez Laureatë i Çmimit Nobel
1898 - Howard Walter Florey, Laureatë i Çmimit Nobel
1905 - Severo Ochoa, Laureatë i Çmimit Nobel
1911 - Konstantin Chernenko, kryeministër Rus
1941 - Linda McCartney, këngëtare Amerikane
1955 - Riccardo Illy, politikan Italian


25 shtator

25 shtatori është dita e 268 e Kalendarit Gregorian dhe mbeten 97 ditë deri fundi i vitit.

NGJARJET:

303 - I pritet koka priftit Saint Fermin nga Pamplona në Amiens, Francë.
1513 - Vasco Núñez de Balboa arrin në oqeanin që më vonë do të njihet si Oqeani Paqësor.
1846 - Forcat amerikane të udhëhequra nga Zachary Taylor pushtojnë qytetin meksikan Monterrey.
1912 - U themelua Columbia University Graduate School of Journalism në New York City, New York.
1955 - U themeluan Forcat Ajrore Mbretërore të Jordanit.
1959 - Solomon Bandaranaike, kryeministri i Shri Lankës lëndohet rëndë nga prifti budist Talduwe Somarama, ditën tjetër vdes.
1962 - Algjeria formalisht shpall pavarësinë, Ferhat Abbas zgjidhet president.
1976 - Themelohet rock grupi U2.
2003 - Dridhet toka me intensitet 8.0 shkallë të Rihterit afër qytetit Hokkaidō, Japoni.
2005 - Formula 1 piloti spanjoll Fernando Alonso bëhet FIA Kampioni më i ri Botërorë në Formula Një.
2005 - U themelua Shoqëria Stomatologjike Shqiptare.
2006 - U imitua priemera e serialit televiz Heroes.

LINDJET:

1599 - Francesco Borromini, ndertimtarë italia
1644 - Ole Rømer, astronom danez
1897 - William Faulkner, letrarë amerikan
1906 - DmitriShostakoviq, kompoziotor rus
1930 - Nino Cerruti, dizajner italian i modes
1932 - Adolfo Suárez, politikan dhe premier spanjoll
1944 - Michael Douglas,aktor amerikan
1952 - Christopher Reeve, aktor amerikan
1955 - Karl-Heinz Rummenigge,futbollist gjerman
1968 - Will Smith, aktor dhe reper amerikan
1969 - Catherine Zeta-Jones, aktore britanike

VDEKJET:

1506 - Filip I Kastili,mbret i Kastiles.
1970 - Erich Maria Remarque, letrar gjerman.


26 shtator

26 shtatori është dita e 269 e Kalendarit Gregorian dhe mbeten 96 ditë deri fundi i vitit.

NGJARJET:

715 - Ragenfrid mundi Theudoaldët në Luftën e Copiegnès.
1580 - Francis Drake i sillet rrotull tokës.
1777 - Tupat britanike okupojnë qytetin Philadelphia, Pennsylvania gjatë Revolucionit Amerikan.
1783 - U krijua Fayette County, Pennsylvania.
1944 - LDB: Dështon Operacioni Market Garden.
1950 - Indonesia i bashkohet Kombeve të Bashkuara.
1960 - Në Chicago bëhet debati i parë televiziv në mes kandidatëve për president Richard M. Nixon dhe John F. Kennedy.
1960 - Fidel Castro shpall ndimesën e Kubës nga BRSS-ja.
1961 - Bob Dylan debiton në publik.
1962 - Proklamohet Republika Arabe e Jemenit.
1966 - Paraqitet Chevrolet Camaro i parë.
2002 - Vriten 30 njerëz në një tempull në Gandhinagar, India.

LINDJET:

1869 - Winsor McCay, strip autor amerikan dhe pionier i filmit të animuar
1888 - Thomas Stearns Eliot,shkrimtar anglez me origjinë amerikane
1889 - Martin Heidegger, filozof gjerman
1892 - Marina Ivanovna Cvetajeva, shkrimtare ruse
1897 - Pavli VI, papë 1963-1978
1898 - George Gershwin, komozitor modern amerikan
1936 - Winnie Mandela, politikane e Afrkes jugore ish gruaja e nelson Mendeles.
1945 - Bryan Ferry, këgëtar dhe tekstshkrues britanez (Roxy Music)
1947 - Olivia Newton-John, këgëtare australiane
1967 - Bruno Akrapoviq, futbollist boshnjak
1976 - Michael Ballack, futbollist gjeman.

VDEKJET:

1940 - Walter Benjamin, filozof gjerman
1947 - Hugh Lofting,letrar britanez
1976 - Lavoslav Ruzhiqka, kimist kroat
1988 - Branko Zebec, futbollist kroat dhe trener futbolli
2011 - Vasillaq Vangjeli, aktor shqiptar i komedisë dhe dramës