Per djemt....!

[Agolli]

.................................Procesi i socializimit...................

Socializimi është proces gjatë të cilit individi në interaksion me anëtarët e mjedisit social përvetëson shkathtësi, shprehi, qëndrime, norma, vlera dhe njohuri të reja të nevojshme për t’u inkuadruar në grupin shoqëror dhe në jetë.
Ndërkaq Dyrkemi socializimin e përkufizon si “proces kompleks i formimit të personalitetit të ri, proces i zvogëlimit progresiv të tendencave instiktive dhe tendencave të tjera egoistike si dhe i zhvillimit të aftësive të fëmijës për t’iu përshtatur shoqërisë.
Individi socializohet gjatë gjithë jetës së tij. Socializimi primar zhvillohet në familje, në entet parashkollore dhe në shkollën fillore. Përfshinë moshën 15 vjeçare. Këtë periudhë mund ta ndajmë sipas psikologut Jean Piaget në katër faza. Faza e parë 0-2 është faza sensorimotore, faza e dytë 2-7 është faza paravepruese, faza e tretë 7-11 është faza vepruese konkrete dhe faza e katërt 11-15 është faza vepruese formale - tashmë fëmija bëhet i aftë të kuptojë edhe ide abstrakte. Në procesin e socializimit fëmija i përbrendëson përshtypjet e tij përmes funksioneve psikike në formë bindjesh dhe qëndrimesh. Kjo fazë përbën themelin e socializimit të mëtejmë.
Socializimin si proces në të cilin fëmija inkorporohet brenda rregullativave shoqërore, përmes roleve dhe normave me të cilat njoftohet ai, krijon njëkohësisht masa dhe kritere personale të sjelljes. Individualizmin, si proces me ndihmën e të cilit zhvillohet sistemi i brendshëm i motivimit dhe kuadri orientues në përputhje me cilësitë personale të individit.
Fëmija nuk lind si njeri i formuar, por ai lind me predispozita që të bëhet njeri i formuar në kontekstin e ndërveprimit.
Ai së pari e njeh familjen e vet dhe gradualisht bëhet personalitet gjatë interaksionin të ndërlikuar kulturor të jetës shoqërore. Duke qenë në kontakt direkt me prindërit dhe anëtarët tjerë të familjes individi gradualisht socializohet. Në familje ai mëson se si duhet të sillet brenda dhe jashtë saj. Nga shfaqjet e tilla të para në botën e ‘ngushtë’ ( familje ) dhe në botën e ‘gjerë’ ( shoqëri ), varet se si do të formohet, a në përputhje me vlerat e bashkësisë së tij të ngushtë dhe të gjerë apo kundrejt tyre. E gjithë kjo ndodh në fëmijërinë e hershme, pastaj në periudhën e pubertetit - adoleshencës, duke vazhduar me periudhën kur individi bëhet person i rritur dhe kalon nëpër procese komplekse të pjekurisë gjatë formësimit të personalitetit të tij.
Socializimi mund të përkufizohet si sjellje shoqërore e individit që ai ka nga këndvështrimi i tij, i orientuar me shikim kah bota, respektivisht socializimi duhet të vrojtohet në kontekst të ndërveprimit të individit dhe rrethit të tij. Socializimi është proces i gjatë, relativisht spontan dhe tejet i përbërë i njeriut. Kërkon mobilizim të plotë psikofizik të individit dhe veprim të harmonizuar të faktorëve edukativë.
Zhvillohet në procesin e ndikimit dhe të veprimit të individit në rrethin social, në interaksion edukativ me faktorët familjar dhe jashtëfamiljar. Socializimin individi e përjeton si ndikim dhe si përvetësim nga të tjerët dhe i të tjerëve në zhvillimin e tij shoqëror në formë të kërkesave për sjellje dhe mendim të miratuar nga mjedisi social.
Gjatë këtij procesi individi përfiton forma të caktuara të sjelljes, si dhe veti karakteristike të bashkësisë shoqërore në të cilën jeton. Me socializim nënkuptohet edhe përshtatja ndaj rrethanave dhe harmonizimi i marrëdhënieve ndërmjet njerëzve.
Socialiazimi është një koncept i gjerë i cili, përfshinë tërë procesin me anë të të cilit ne zhvillohemi, përmes interaksionit me njerëz tjerë, mënyrat e të menduarit, ndijimit dhe veprimit që janë thelbësore për një pjesëmarrje efektive brenda shoqërisë’


Marre nga shkrimet e experteve.........