Shkaqet aktuale të shkurorëzimeve në Kosovë

[Arb]

Si çdo shoqëri në tranzicion edhe shoqëria kosovare po përjeton ndryshime të thella të institucioneve dhe sistemit të vlerave. Ajo që na shtyri për të kryer këtë hulumtim kualitativ për shkaqet aktuale të divorcit në Kosovë ishte numri në rritje i këtyre rasteve, interesimi ynë për të parë se si ka ndikuar ndryshimi i organizimit të brendshëm familjar, si dhe ndikimi i ndryshimit të sistemit të vlerave në shkaqet e divorcit. Hulumtimi i këtij problemi ishte një sfidë për ne, për shkak të natyrës prekëse dhe emocionale të vetë dukurisë dhe për shkak se është dashur të kontaktojmë me persona të cilët kanë përjetuar divorcin, persona të cilët ende i vuajnë pasojat emocionale të ndarjes. Insistimi ynë për të mësuar më shumë rreth rastit bënte që ata të rikujtojnë ndoshta momentet më të pakëndshme të jetës së tyre.

Fillimisht, me qëllim të sigurimit të disa informacioneve bazë mbi dukurinë e divorcit në Kosovë, kemi biseduar me z. Afrim Krasniqi, koordinator i ekipit për hulumtime sociale pranë IPS (Instituti për Politikë Sociale) në Prishtinë, ish punëtor social pranë Qendrës për Punë Sociale në Prishtinë.

QËLLIMI DHE OBJEKTIVAT

Hulumtimi mbi shkaqet e divorcit në Kosovë ka synuar të kuptojë aspekte të ndryshme të këtij problemi si dhe të japë disa sugjerime për atë se çfarë duhet bërë me qëllim të zvogëlimit të numrit të divorceve në Kosovë, si dhe njohjen e pasojave të këtij problemi.

Objektivat e hulumtimit tonë kanë qenë:

• Të mësojmë se si ndikon përvoja e jetës para martesore në mënyrën se si bashkëshortët e ardhshëm do të organizojnë jetën familjare dhe si do të zgjedhin problemet eventuale?
• Si vendosin të rinjtë për martesë?
• Si fillojnë problemet dhe çfarë bëhet me qëllim të zgjidhjes së tyre?
• Cilat janë shkaqet më të shpeshta të divorcit?
• Si përjetohet divorci nga ish-bashkëshortët dhe nga anëtaret e familjeve të tyre?

METODOLOGJIA

Ky hulumtim kualitativ është realizuar me intervista të thella gjysmë të strukturuara .

Fillimisht është bërë një rishikim i shkurtër i aspekteve të ndryshme të shoqërisë kosovare që janë të lidhura me shkaqet e divorcit si dhe një analizë e shkurtër e divorcit në të kaluarën duke u bazuar në burime nga literatura.

Janë realizuar katër intervista të thella me dy meshkuj dhe dy femra të divorcuara. Të intervistuarit janë kontaktuar me ndërmjetësimin e të afërmve të tyre, kanë qenë të moshës 25-35 vjeçare, me një shkallë mesatare të arsimimit dhe jetonin në familje me standard mesatar.

Gjatë intervistave fillimisht iu është kërkuar të intervistuarve që të japin një biografi të shkurtër të jetës së tyre, pastaj iu kërkua të flasin në hollësi për rastet e tyre duke filluar nga njohja me ish-bashkëshortin/en e deri te ndarja e tyre , si dhe për ndryshimet në jetën e tyre pas ndarjes. Intervistuesi ka ndërhyrë me pyetjet e përgatitura më parë nga grupi hulumtues vetëm në rastet kur i intervistuari është ndalur dhe nuk ka vazhduar të rrëfejë, përndryshe të intervistuarit janë lënë të flasin spontanisht për rastin e tyre .

Më pas këto intervista janë transkriptuar dhe analizuar secila veç e veç, pastaj është bërë një analizë e përgjithshme e shkaqeve të divorcit në Kosovë, si dhe janë dhënë sugjerimet e të intervistuarve për çiftet e martuara.