SPJEGIME KURANORE

[alipasha]

Kuran ,kaptina :El Asr!

Koha

Ne emer te All-llahut, te Gjithmeshirshmit, Meshireplotit!
Pasha kohen!
Nuk ka dyshim se njeriu eshte ne nje humbje te sigurt *
Me perjashtim te atyre qe besuan, qe bene vepra te mira, qe porositen njeri-tjetrin t'i permbahen te vertetes dhe qe keshilluan njeri-tjetrin tejene te durueshem.

Kjo sure e shkurter prej tre ajetesh e permbledh sistemin e plote per jeten njerezore te bazuar mbi pikepamjen islame. Ajo ne menyren me te qarte dhe me koncize e perkufizon konceptin themelor te besimit ne kontekst te realitetit te tij te gjithanshem. Me disa fjale eshte mbuluar e tere kushtetuta islame dhe, ne fakt, Ummeti i Islamit eshte pershkruar ne cilesite e veta thelbesore, ndersa mesazhi i tij vetem ne njerin ajet: ne te tretin. Kjo eshte elokuenca (gojetaria) per te cilen vetem All-llahu (xh.sh.) eshte i afte.

Fakti madheshtor te cilin kjo sure e afirmon eshte thjesht se gjate tere historise njerezore, ka ekzistuar nje rruge e drejte dhe e dobishme - ajo, te cilen kjo sure e tregon dhe e pershkruan. Te gjitha rruget tjera shpiejne drejt humbjes dhe shkaterrimit. Ashtu sic thote ne pershkrimin, kjo rruge se pari eshte pranimi i fese, i ndjekur nga veprat e mira dhe thirrja per ta ndjekur te verteten dhe per te qendruar te palekundur.
Atehere, cfare rendesie ka pranimi i fese? Ketu nuk do ta japim perkufizimin juridik te saj. Ne vend te kesaj, ne do ta pershkruajme natyren dhe rendesine e saj ne jeten njerezore.

Feja (imani) eshte karakteristike permes se ciles qenia njerezore, e imet dhe kalimtare, arrin afersine me Krijuesin Absolut dhe te Perhershem te gjithesise dhe te cdo gjeje qe ekziston ne te. Ai keshtu vendos nje lidhje me tere boten, qe buron nga ajo Origjine e Vetme, me ligjet qe e qeverisin ate dhe me fuqite dhe potencialet e krijuara ne te. Si rezultat, ai heq dore nga kufizimet e ngushta te vetes se tij triviale drejt gjeresise se gjithesise, nga fuqia e tij e papershtatshme drejt pafundesise se energjive te panjohura universale, dhe nga kufijte e jetes se tij te shkurter drejt "Amshimit", te cilin vetem All-llahu (xh.sh.) e kupton.

Kjo afersi qenies njerezore i jep nje fuqi te caktuar, fusheveprim te pakufishem dhe liri. Ajo e siguron ate me kenaqesine e jetes, me bukurine dhe me perberesit e saj, me "shpirtrat" e te cileve ai jeton ne miqesi te ndersjelle. Keshtu, jeta behet nje udhetim kenaqes per njerezimin, kudo dhe per te gjitha kohet. Nga kjo lumturi e amshueshme rrjedhin gezimi i kendshem dhe te kuptuarit e vertete e te afert i jetes dhe i tere krijimit. Ky eshte nje fitim i pacmueshem, mungesa e te cilit do te paraqiste humbje te pamatshme.

Cilesite e besimit gjithashtu jane pikerisht ato te njerezise dinjitoze dhe fisnike, siC eshte adhurimi i Nje Zoti, qe e ngren njeriun mbi sherbimin (servilizmin) ndaj njerezve te tjere dhe qe e vendos brenda tij te verteten e barazise se te gjithe njerezve, ne menyre qe ai as mos ta ngreje e as mos ta ule koken e tij para kujtdo tjeter, pos para Atij qe eshte Nje, Absolut. Rezultat i kesaj eshte se njeriu do ta gezoje lumturine" e vertete, qe rrezaton nga brendesia e vetedijes se tij qe e ndjek te kuptuarit e faktit se ekziston vetem nje fuqi dhe nje Zot ne kete gjithesi. Ky clirim zhvillohet ne menyre spontane nga nje ndergjegje e tille, per shkak se eshte edhe rrjedhim i vetem logjik.

Besimi ne Zot eshte cilesia e dyte e njerezise fisnike. Kjo cilesi per njeriun e determinon burimin nga i cili ai i perthith konceptet, vlerat, kriteret, konsideratat, doktrinat, ligjet e veta dhe ckado qe ate e ve ne marredhenie me All-llahun (xh.sh.), me boten ne pergjithesi dhe me qeniet njerezore. Keshtu, barazia dhe drejtesia i zevendesojne deshirat dhe vetinteresat personale. Kjo e perforcon realizimin e vlerave te menyres se tij te jetes dhe e mban ate mbi konceptet, vlerat dhe interesat injorante, si dhe mbi te gjitha vlerat kryekeput te perbotshme. Kjo eshte keshtu bile edhe kur besimtari eshte i vetmi i llojit te vet, sepse ai i kundershton keto tipare me ato, te cilat i perthith drejtperdrejt nga All-llahu (xh.sh.) dhe te cilat, per shkak te kesaj, zene vendin me te larte ne shkallen e vlerave, si dhe te cilat jane me te shendoshat dhe qe me se shumti meritojne perkushtim dhe nderim.

Cilesia e trete e fese dhe e njerezise dinjitoze eshte qartesia e marredhenies ndermjet Krijuesit dhe te krijuares, krijesa e kufizuar eshte e lidhur me te Verteten e Amshuar pa kurrfare ndermjetesi. Kjo e furnizon zemren e njeriut me drite, shpirtin e tij me kenaqesi dhe i jep atij vetebesim dhe qellim.Ajo i eliminon nga mendja e tij hutimin,frigen,ankthin dhe shqetesimin si dhe kryelartesine e pligjshme mbi toke dhe tiranine e pajustifikueshme ndaj njerzeve.

=vazhdon=

[alipasha]

Kuran ,kaptina :El Asr-Koha !

II

Qendrueshmeria pergjate kesaj rruge te caktuar nga All-llahu (xh.sh.) eshte cilesia e ardhshme e njerezise' se tille. Kjo duhet mirembajtur me qellim qe e mira mos te paraqitet rastesisht, paparashikueshem ose pa paramendim, por te buroje nga motivet e qarta e te metoje drejt caqeve te caktuara. Njerezit, te bashkuar per ceshtjen e All-llahut (xh.sh.), bashkepunojne. Keshtu, me nje qellim te vetem te percaktuar dhe me nje flamur te vetem te dallueshem, eshte ngritur bashkesia e muslimaneve. Kjo eshte e vertete per te gjitha gjeneratat qe jane ngjashem te lidhura mes veti.

Nje cilesi tjeter eshte besimi ne dinjitetin e njeriut para All-llahut (xh.sh.). Kjo e ngrit konsideraten e njeriut per vetveten dhe e parandalon ate nga arrivizmi per nje pozite me te larte se ajo, te cilen Krijuesi e ka caktuar per te. Sepse, koncepti me krenar qe mund ta kete njeriu per vetveten, eshte se ai eshte i lartesuar para All-llahut (xh.sh.).
Cilado ideologji apo koncept, qe e poshteron kete vleresim dhe njeriut i pershkruan nje origjine turperuese, duke e ndare ate nga Shoqeria me e Larte e All-llahut, ne te vertete ate eshte duke e ftuar drejt poshterimit dhe dobesimit, edhe pse ndoshta kete nuk e shpall haptaz. Qe ketu, efektet e Darwinizmit, Freudianizmit dhe Marxizmit jane nder fatkeqesite me te tmerrshme qe i ka njohur natyra njerezore. Ato e mesojne njerezimin se e tere poshtersia dhe animalizmi i plote jane dukuri natyrore, me te cilat ne duhet te jemi te afert dhe nga te cilat nuk duhet te turperohemi.

Pastertia e motivimit (nxitjes) eshte edhe nje cilesi e njerezise dinjitoze, e vendosur nga feja.Kjo drejtpersedrejti vjen nga realizimi i dinjitetit te njeriut para All-llahut (xh.sh), nga mbikeqyrja e Tij mbi ndergjegjen e njerezve dhe nga njohuria e Tij per ndermarrjet e tyre me te fshehta. Qenia normale njerezore, te cilen nuk e kane deformuar teorite e Freudit, Karl Marxit e te ngjashme, eshte e frikshme per ate se ndonje qenie tjeter njerezore mund ta kuptoje se cfare ndjenja te rastesishme dhe jo te shendosha ai mund te kete. Besimtari ndjen pranine frikerespektuese te All-llahut (xh.sh.) ne ndergjegjen e tij me te fshehte, ndersa vetedija e tij per kete e ben te dridhet i teri. Prandaj, ai perpiqet per vetedelirjen dhe pastrimin shpirteror.

Ndjenja e rafinuar morale eshte fryt i natyrshem i besimit ne nje Zot te drejte, te miresjellshem, meshireplote, dorelire dhe vetepermbajtes, i cili nuk e duron te keqen dhe i cili e don te miren, dhe i cili e di shikimin vjedharak dhe mendimin e fshehte. Nga kjo rrjedh pergjegjesia e besimtarit, e cila rezulton nga vullneti i tij i lire dhe nga te kuptuarit e mbikeqyrjes se All-llahut (xh.sh.) mbi te. Kjo brenda tij e nxit ndergjegjen e shendoshe, ndjeshmerine, qetesine dhe largpamesine. Kjo me teper eshte nje pergjegjesi e perbashket sesa individual dhe paraqet nje pergjegjesi ndaj tere njerezimit ne marredhenie me miresine, te paster dhe te thjeshte. Besimtari i ndjen te gjitha keto ne cdo veprim. Ai arrin nje shkalle me te larte te veterespektit, ndersa rezultatet i llogarit para se te ndermarre cfaredo hapi. Ai ka vlere ne bote dhe ne tere sferen e ekzistences dhe ka nje rol ne levizjen e saj te qete.

Cilesia perfundimtare eshte ngritja e njeriut mbi lakmine per perfitime boterore dhe zgjedhja e shperblimit me te pasur dhe te amshuar te All-llahut (xh.sh.), per te cilen te gjithe njerezit duhet te perpiqen, ashtu si9 i udhezon ata Kur'ani te veprojne dhe qe rezulton me ngritje, deliresi dhe pastrim te shpirtrave te tyre. Ne kete drejtim ne mase te madhe ndihmon edhe fakti se besimtari ka nje hapesire te gjere per te levizur: mes kesaj jete dhe tjetres dhe mes qiejve e tokes. Ngritja e njeriut e zvogelon ankthin e tij per rezultatet dhe frytet e vepre's se tij. Ai ben mire vetem per shkak se eshte e mire dhe per shkak se All-llahu (xh.sh.) e kerkon kete. Ai kurre nuk shqetesohet se a e shpie kjo ate nga miresia e metejme ne jeten e tij te shkurte. All-llahu (xh.sh.), per te cilin ai ben mire, nuk vdes kurre e as qe i harron ose i le pas dore cilatdo vepra te njeriut. Keshtu, besimtari perfiton fuqi per te vazhduar te kryeje vepra te mira i mbeshtetur nga ky besim gjitheperfshires.

-vazhdon-

[uliksi31]

Ne lidhje me kete kaptine,Imam Shafiu ka thene:" Sikur Allahu s.w.t.a. te kishte shpalle krijesave te Tij vetem kete sure,do t'u mjaftonte." :arrow:

[alipasha]

Kuran ,kaptina :El Asr-Koha !

IV

Feja eshte nje rrenje e thelle e jetes, nga e cila miresia rrjedh ne format e saja te ndryshme dhe me te cilen jane te kuflzuara te gjitha frytet e saj. Ajo qe nuk rrjedh nga besimi (feja) eshte nje dege e prere nga druri: ajo eshte e denuar te venitet dhe te zhduket, ajo eshte ne te vertete nje produkt djallezor, e kufizuar dhe jo e perhershme! Feja eshte boshti rreth te cilit eshte i nderlidhur i tere rrjeti i struktures delikate te jetes.
Pa te, jeta paraqet nje ngjarje te shthurur, e harxhuar permes ndjekjes se deshirave dhe imagjinatave. Ajo eshte nje ideologji qe i permbledh veprimet e llojllojshme ne nje sistem harmonik, qe ndjek kahun e njejte dhe qe vihet ne levizje nga i njejti mekanizem, qe posedon nje motiv perfundimtar dhe nje qellim te paracaktuar.

Qe ketu, te gjitha veprimet qe nuk rrjedhin nga ky burim dhe qe nuk kane te bejne me ate rruge jane teresisht te mosperfillura nga Kur'ani. Islami me qendrueshmeri eshte i hapur per kete.

Ne suren 14, "Ibrahim", ajeti 18, lexojme ate qe mund te perkthehet si:

"Shembulli i veprave te atyre qe nuk besuan eshte si hiri, te cilin me puhi e shkaperderdh era ne ndonje elite te stuhishme, e ata nuk mund te realizojni asgje" nga veprat qe kane bere,..."

Ne suren 24, "Drita", ajeti 39, kemi:

"Eveprate atyre qe nuk besuan jane si valet (vegimi nga rrezet e die/lit) ne nje rrafshine ku i etshmi mendon se eshte uje derisa kur t'i afrohet atij nuk gjen asgje,..." Shihet qarte se keto jane thenie qe e diskreditojne cdo
veper qe nuk eshte e lidhur me fene, e cila, ne kthim, i jep atij nje motiv te lidhur me origjinen e ekzistences se tij dhe nje synim qe eshte ne perputhje me qellimin e botes ne tere krijimin e vet. Ky eshte vizioni logjik i nje ideologjie, e cila te gjitha ngjarjet ia atribuon All-llahut. Kushdo qe e shkeput veten nga Ai, zhduket dhe e humb realitetin e ekzistences se vet.

Feja paraqet nje shenje shendeti ne natyren e personit dhe ne prirjen e tij. Ajo gjithashtu shenon harmonine e njeriut me natyren e tere universit, si dhe nje shenje te efektit te ndersjelle mes njeriut dhe botes perreth tij. Jeta e tij, perderisa sjellja e tij eshte e sinqerte dhe e drejte, duhet te nxjerre ne shesh nje orientim qe perfundon me pranimin e tij te fese, per shkak te asaj se vete ky univers posedon shenja dhe deshmi per fuqine absolute qe e krijoi si te tille. Aty ku kemi rastin e kundert, dicka me siguri nuk eshte ne rregull, ose ekziston ndonje e mete ne gjendjen e marresit - respektivisht, qenies njerezore - qe do te paraqiste nje shenje korrupsioni, qe shpie vetem nga humbja dhe qe e anulon cdo veper qe disi mund te duket se permban ndonje miresi.

Aq e gjere dhe permbledhese, aq madheshtore dhe e bukur, aq e lumtur duket bota e besimtarit, saqe bota e jobesimtarit perreth i duket atij si e imet, triviale, e ulet, e dobet, e neveritshme dhe mizore, me nje fjale, ne nje gjendje shkaterrimi dhe humbjeje te vertete.

=vazhdon=

[alipasha]

Kuran ,kaptina :El Asr-Koha !

V


Nga e gjithe kjo ne i njohim vlerat e fese: dinamizmi, aktiviteti, kreativiteti dhe produktiviteti te perkushtuar per kenaqesine e All-Uahut, e jo kufizimi, negativiteti ose izolimi ne vetvete. Ajo nuk paraqet vetem qellimet e sinqerta dhe te pafajshme, qe kurre nuk zhvillohen ne veprime. Ky eshte tipari dallues i Islamit qe ate e ben fuqi krijuese ne jeten praktike.
E tere kjo eshte e logjikshme per aq sa feja mbetet lidhje me rrugen e urdheruar Hyjnisht. Kjo rruge karakterizohet me dinamizem te perjetshem ne mesin e njerezve ne bote. Ajo eshte e bazuar ne pajtim me nje plan te vecante dhe eshte e drejtuar drejt nje' qellimi perfundimtar. Aq me teper, feja e ve ne levizje njerezimin drejt permbushjes se asaj qe eshte e mire, e paster, konstruktive dhe utilitare.

Keshillimi me njeri-tjetrin per ta ndjekur te verteten dhe per te qendruar e zbulon pikturen e shoqerise islame, e cila ka entitetin e saj te vecante, nje ndermarredhenie unike mes ane'tareve te saj individuale dhe nje destinacion te vetem dhe qe e kupton teresisht entitetin e vet si dhe detyrat e tij. Ajo e kupton thelbin e fese se saj dhe cka ka te beje ajo me veprat e mira qe, nder detyrat tj era, perfshin edhe udheheqjen e njerezimit rruges se tij. Per ta kryer kete detyre te jashtezakonshme, keshillimi dhe konsultimi behen te domosdoshem.

Nga kuptimi dhe natyra e vete fjales "keshille" shfaqet piktura me e larte dhe me e madherishme e atij populli ose e asaj shoqerie te integruar, bashkerenditur, te drejte dhe te ndricuar qe perpiqet per te verteten, drejtesine dhe miresine ne kete toke. Islami kerkon qe populli (Ummeti) i tij te jete pikerisht i ketille.

Keshillimi i ndersjelle qe synon drejtesine eshte domosdoshmeri, sepse eshte veshtire qe gjithmone te mirembahet e drejta, duke pasur parasysh se pengesat ne kete rruge jane te panumerta: pasionet dhe parapelqimet egoiste, konceptet e rrejshme ne mjedis, si dhe tirania, pabarazia dhe despotizmi i disave. Qe ketu, keshillimi i ndersjelle i nxitur ne kete rast nenkupton perkujtimin, inkurajimin dhe shprehjen e unitetit ne synim dhe destinacion, si dhe barazine ne pergjegjesi dhe ne ngarkimin me detyra. Ai gjithashtu i grumbullon perpjekjet individuale ne nje teresi te bashkuar dhe keshtu e shton ndjenjen e vellazerise te cdo mbrojtes i te vertetes, se ekzistojne edhe te tjere me te qe e keshillojne, perkrahin dhe duan ate.

Ky eshte pikerisht rasti me Islamin, menyren e drejte te jetes, themelimi i se dies kerkon kujdesin e nje bashkesie te bashkerenditur, te ndervarur, te vetemjaftueshme dhe vete permbajtese.

Keshillimi per te qene te qendrueshem eshte gjithashtu domosdoshmeri, per shkak se ushqimi i fese dhe veprat e mira, bashke me perpjekjen per te drejten dhe barazine jane detyrat me te veshtira qe duhen kryer. Kjo qendresen e ben krejtesisht te pashmangshme. Qendresa gjithashtu eshte e domosdoshme gjate adaptimit me menyren islame te jetes, gjate ballafaqimit me te tjere't, gjate pe'rjetimit te keqtrajtimeve dhe veshtiresive. Qendresa eshte e domosdoshme kur e keqja dhe e rrejshmja triumfojne. Eshte e domosdoshme per kalimin e gjatesise se udhes, marrjen me ngadalesine e procesit te reformes, turbullirat dhe gjatesine e rruges qe shpie drejt destinacionit.

Keshillimi per qendrese dhe durim i zgjeron mundesite duke e frymezuar unitetin e synimit dhe te drejtimit dhe ndjenjen e bashkesise tek secili, duke i pajisur ata me dashuri, vetepermbajtje dhe determinim. Ai ngjall vitalitet ne bashkesi ku e verteta e Islamit mund te mbijetoje dhe permes se ciles ai permbushet.

=vazhdon=

[hasanmehmeti]

selamualejkum per kete sure te madhe ja si e jepe spjegimin Ibn Kethiri rahimullah.

Shpjegimi Sures el-‘Asr – Koha
Imam Ibn Kethir

Në Emër të Allahut, Përdëllestarit, Mëshiruesit



1. Pasha kohën,
2. Vërtet, njeriu është në humbje,
3. Përveç atyre të cilët besojnë dhe bëjnë vepra të mira, dhe këshillojnë njëri-tjetrin në të Vërtetën dhe këshillojnë njëri-tjetrin në durim.



"Pasha kohën", do të thotë kohërat gjatë të cilave ndodhin veprat – të mira dhe të këqija – e bijve të Ademit, alejhis selam. Maliku ka thënë se kjo i referohet kohës së namazit të ikindisë, por shpjegimi i parë është më i qëlluar. Allahu betohet me të (kohën) se njerëzimi është në humbje, që do të thotë fatëkeqësi dhe shkatërrim.



"Përveç atyre të cilët besojnë dhe bëjnë vepra të mira". Allahu këtu bën përjashtim të atyre prej njerëzimit të cilët besojnë sinqerisht me gjithë zemrat e tyre dhe bëjnë vepra të mira me duart e tyre.



"Dhe këshillojnë njëri-tjetrin në të Vërtetën", do të thotë kur të përballemi me fatkeqësi apo katastrofë, gjërat që janë shkruar për ne dhe persekutimi i atyre që kërkojnë të dëmtojnë ndonjë që urdhëron në të mirën dhe ndalon nga e keqja. Është transmetuar se Musejleme (ai ishte një gënjeshtar i madh i cili jetoi në kohën e të Dërguarit të Allahut, sallallahu alejhi ue selam, dhe rrejshëm pohoi të jetë vëlla-pejgamber) qe vizituar nga ‘Amr Ibn el-As pasi që i Dërguari i Allahut, sallallahu alejhi ue selam, filloi misionin e tij, por para se ‘Amr ta pranonte Islamin, dhe Musejleme i tha atij: “Çfarë thotë shoku yt (Pejgamberi, salallahu alejhi ue selam) për kohën e tashme:? ‘Amr u përgjijgj: “I është shpallur një sure e cila është e qartë, madje e mrekullueshme.” “Dhe çfarë është ajo?” pyeti Musejleme. “Ajo është: "Pasha kohën, njeriu është në humbje, përveç atyre të cilët besojnë dhe bëjnë vepra të mira, dhe këshillojnë njëri-tjetrin në të Vërtetën dhe këshillojnë njëri-tjetrin në durim".” Musejleme mendoi një çast për këtë dhe pastaj tha: “Edhe mua më është shpallur diçka e ngjashme me këtë.” “Çka mund të jetë ajo?” pyeti ‘Amr. Ai u përgjigj, “Oh uebr (Hiraks, një shtazë e përshkruar nga Ibn Kethiri të jetë ngjashme me macen, që ka vesh të gjatë dhe gjoks të gjerë dhe që pjesën tjetër e ka shumë të shëmtuar.)! Oh uebr! Ti mezi je dy vesh dhe një gjoks, ndërsa pjesa tjetër e jote s’është tjetër veçse një vrimë.” Pastaj ai pyeti: “Çka mendon për këtë, O ‘Amr?” ‘Amr u përgjigj, “Pasha Allahun! Me siguri se ti je i vetëdijshëm në atë se unë e di se ti gënjen!” Musejleme me komponimin e këtyre vargjeve absurde kishte për qëllim që të prodhonte diçka që ishte mu antiteza e qartësisë dhe koncizitetit të Kur’anit, dhe si rezultat nuk e bindi madje as një pagan idhujtar të asaj kohe.



Sipas et-Taberanit, sa herë që dy Shoqërues të Pejgamberit, sallallahu alejhi ue selam, takoheshin, ata nuk ndaheshin, derisa njëri prej tyre t’ia recitonte tjetrit Suren El-‘Asr dhe pastaj t’i jepte selam atij. Esh-Shafi’i ka thënë: “Sikur njerëzit të mendonin për këtë sure, kjo do t’u mjaftonte atyre.” Ky është fundi i komentimit të sures el- ‘Asr, i tërë lavdërimi i qoftë Allahut dhe prej Tij rrjedh tërë Mëshira.

Besoj vella Alipasha nuk e kame penguar punen tende me postimin e kesaj Teme rrethe kesaj sure .

selamualejkum nga vellau juaj ne Islam

[alipasha]

All-llahu te shperblefte per kete postim te Ibn Kethirit!

[alipasha]

Kuran ,kaptina :El Asr-Koha !

VI

Duke gjykuar sipas dktrines,te cilen Kurani e pershkruan per jeten e grupit te suksesshem qe e arrin shpetimin, ne tronditemi rende kur e shohim humbjen dhe shkaterrimin, ne te cilat njerezimi sot e gjen veten kudo mbi kete toke.
Ne tronditemi nga frustracionet te cilat i perjeton njerezimi ne kete bote te tashme dhe duke deshmuar se si njerezimi largohet, ne kotesi, nga miresia te cilen All-llahu (xh.sh.) i aka dhuruar atij.
Edhe mete shqetesuarjemi nga mungesa e nje autoriteti te drejte dhe te besueshem, qe do te ngritej ne mbrojtjen e se Vertetes. Aq me teper, muslimanet, ose me mire njerezit qe thone se jane muslimane, jane me se largu nga e gjithe ajo qe eshte e mire dhe me se paku deshirojne ideologjine, te cilen All-llahu (xh.sh.) e ka urdheruar per popullin e tyre dhe rrugen, te cilen Ai e ka pershkruar per shpetimin e tyre nga humbja dhe shkaterrimi.

Islami ishte ai, i cili e ngriti per ta flamurin ne perputhje te plote me vullnetin e All-llahut, qe valoi vetem ne emer te Tij dhe qe identiflkohej vetem me Te. Nen kete flamur muslimanet triumfuan, mbizoteruan dhe njerezimit ia dhane udheheqjen e drejte, te fuqishme, te ndricuar dhe te suksesshme per here te pare ne historine e tyre dhe ne historine e gjate te njerezimit.

Profesori Ebul Hasan Ali Nedwi i pershkruan tiparet e kesaj udheheqjeje unike ne Kapitullin III te librit te tij te njohur "Islami dhe Bota ":

Kur me njehere u ngriten muslimanet, ata menjehere i shperthyen kufijte dhe u dhane me zell pas detyres se te punuarit me te plote ne zgjidhjen e fatit te njerezimit. Udheheqja e tyre i mbante garancite e drites dhe lumturise per njerezimin; ajo dha premtimin per kthimin e njerezimit ne nje shoqeri te vetme te drejtuar Hyjnisht. Disa nga tiparet e udheheqjes muslimane ishin :

Muslimanet kishin perparesine unike sepse posedonin Librin Hyjnor (Kur'anin) dhe Ligjin e Shenjte {Sheriati).
Ata nuk duhej t'u drejtohen gjykimeve te tyre personale lidhur me ceshtjet jetike te jetes dhe keshtu ishin te kursyer nga veshtiresite dhe rreziqet e shumellojshme qe e shoqerojne drejtimin e tille. Fjala Hyjnore i kishte ndricuar te gjitha shtigjet e jetes per ta dhe u kishte mundesuar atyre qe te perparojne drejt nje destinacioni, te cilin ata e parafytyronin qarte. Me ta nuk ishte rasti i proves dhe gabimit.
Kur'ani Famelarte thote:

"Valle, a eshte ai qe qe i vdekur kurse Ne e ngjallem dhe i dhami drite, me te cilen ecen mes njere'zve, si ai qe ka mbetur ne erresire (i humbur) dhe nuk mund te shpetojf nga ajo?" (Kur'ani, 6:122).

Ata duhej te gjykojne mes njerezve ne baze te Fjales se Shpallur; ata nuk duhej te shmangen nga urdherat e drejtesise dhe barazise; shikimi i tyre nuk duhej te felliqetnga armiqesia, urrejtja ose deshira per hakmarrje.

"Oju qe besuat! Behuni plotesisht te vendosur per hir te All-llahut, dukedgshmuarte'drejte'n, dhetemosushtyje urrejtja ndaj njepopulli e t 'i shmangen i drejtesise; behuni ti drejte, sepse ajo eshtS mi afer devotshmerise. Kini dro All-llahun se All-llahu di hollesisht per ate qe veproni " -Kur'ani, 5:8

Ata vetvetiu nuk arriten deri te pushteti papritmas nga thellesia e pafund e degradimit. Kur'ani tashme i kishte formuar ata. Ata ishin ngritur ne nje shkalle te larte te fisnikerise dhe pastertise nga ana e Pejgamberit (s.a.v.s.), gjate viteve te gjata te kujdesit kembengules. Pejgamberi (s.a.v.s.) i pat kushtezuar ata per nje jete te vrazhde dhe te drejte; ai ne zemrat e tyre futi virtytet e perulesise dhe vetemohimit te patrembur; ai i pastroi ata nga lakmia dhe perpjekja pas pushtetit, fames dhe pasurise. Nga ai, si parim themelor i qeverimit islamik, u vendos ligji se:

"Ne nuk do t'ia caktojme nje post per qeverisje asnjerit qe e kerkon ate,ose qe ne cfardo menyre shpreh deshire te zjarrte per te "( Buhari dhe Muslim)

Muslimanët ishin larg nga e rrejshmja, kryelartësia dhe djallëzia siç është e bardha nga e zeza. Fjalët vijuese të Kur'anit nuk u janë mësuar atyre më kot ditë e natë:

"Atë, vendtëpërjetshëm (xhennetin) u kemipërcaktuar atyre që nuk duan as mendjemadhësi e as ngatërresë në tokë, epërfundim i këndshëm u takon atyre që ifrikësohen All-llahut" (Kur'ani, 28:83)

Në vend se të aspirojnë për pozita të autoritetit dhe të besimit, ata ato i pranuan me mosdashje të madhe, ndërsa kur pranonin ndonjë pozitë zyrtare, atë e pranonin si amanet nga Zoti, të Cilit do t'ia jepnin llogarinë e plotë për mëkatet e tyre për mangësitë dhe autorizimin në Ditën e Gjykimit. Kur'ani Famëlartë thotë:

"All-llahuju urdhëron qët'ujepni amanetin tëzotëve të tyre dhe kur të gjykoni, ju urdhëron të gjykoni me të drejtë mes njerëzve." -Kur'ani

"Ai është qëju bëri sundues (zëvendësues) në tokë (pas shkatërrimit të atyre që ishin mëparë) dhe lartësoi në një shkallë më të lartë disa nga ju mbi të tjerët, për t'ju sprovuar në atë qëju dha. All-llahu është ndëshkues i shpejtë, është qëfalë e Mëshirues." (Kur'ani, 6:165).

Më tutje, muslimanët nuk ishin agjentë të cilësdo racë apo cilitdo shtet; Misioni i tyre ishte misioni universal i fesë dhe i lirisë. Të gjithë njerëzit ishin të njëjtë para tyre. Kur'ani me mprehtësi thotë:

"O ju njerëz, vërtet Ne ju krijuam juve prej një mashkulli dhe njëfemreju bëmëpopuj efise që të njiheni ndërmjet vete, e s 'ka dyshim se tek All-llahu më i ndershmi ndërju është ai që më tepër është ruajtur (nga të këqijat), eAU-Uahu ështëshumë i dijshëm dhe hollësisht i njohur
përçdogjë."

Njëherë, i biri i Amr ibnul Asit, guvernatorit të Egjiptit, e goditi me kamxhik një egjiptas të zakonshëm. Çështja iu paraqit Halifit Umer. Halifi nuk e mori aspak parasysh statusin e lartë të babait të kundërvajtësit dhe urdhëroi që egjiptasi menjëherë ta marrë hakun për dëmin që i ishte shkaktuar. Babait të kundërvajtësit ai ia dërgoi vërejtjen qortuese: "Përse i ke bërë skllevër, kur ata janë lindur të lirë?"

[[ Trransmetohet nga Ebu Musa Eshariu se Pejgamberi (s.a.v.s.) njëherë ka thënë: "Porosia me të cilën Zoti më ka dërguar në botë mund të krahasohet me rrëkenë e fuqishme të shiut që bie mbi një sipërfaqe tëgjerë tokësore. Njëpjesë e kësaj toke ishte e butë dhe e përthithi shiun, kështu që u shndërrua në livadh; njëpjesë e saj ishtejo e rrafshtë dhe e ashpër dhe e mbajti ujin, që u dëshmua si dobi e madhe për njerëzit; një pjesë e saj ishte tërësisht e rrafshtë dhe shterpe, kështu që nuk mundej as ta mbante ujin e as të prodhojë diçka. Dy shembujt e parë vlejnë për ata të cilët e pranuan porosinë Hyjnore për dobi të tyren dhe për dobi të të tjerëve, derisa ifundit urejerohet alyre që nuk ia varën veshin asaj që Zoti ma shpalli mua. " (Buhariu, Kitab-ul-Ilm). ]]


=vazhdon=

[hasanmehmeti]

Shpjegimi i sures Fatiha
marrë prej Tefsirit të Taberiut, Ibn Kethirit dhe Ibnul Kajjim


Të gjitha falënderimet dhe lavdërimet i takojnë All-llahut, paqja dhe mëshira e Tij qofshin mbi profetin tonë Muhammed, salallahu alejhi ue selem, familjen e tij dhe shokët e tij.

Thotë All-llahu, subhanehu ue teala:”Dhe tashmë sigurisht Ne të dhuruam ty shtatë vargjet e përsëritura vazhdimisht dhe Kur’anin Madhështor.” (Hixhr, 87)



Sureja Fatiha është kaptina hapëse e Kur’anit Fisnik. Ai i cili nuk e reciton atë, për të nuk ka namaz, në bazë të fjalës së të dërguarit të All-llahut, salallahu alejhi ue selem, i cili thotë:“Është sureja e parë e mësuar përmendsh prej çdo muslimani.” (Bukhari dhe Muslimi)



Është përsëritur shtatëmbëdhjetë herë vetëm në namazet e obligueshme çdo ditë. Më tej ajo recitohet edhe në namazet jo të obligueshme. Është gjithashtu shërim kur i lexohet një personi të sëmurë (Bukhari), në bazë të fjalëve të profetit, salallahu alejhi ue selem, i cili thotë:”Asgjë e tillë nuk u shpall në Teurat apo në Inxhil.” (Nesai, Hakim, kurse Dhehebiu thotë se është i saktë). Ai, salallahu alejhi ue selem, gjithashtu na informon se kur një musliman e plotëson recitimin e sures Fatiha në namaz, duke përfunduar me “Amin,” dhe kur këto të dyja përputhen, gjynahet e shkuara të adhuruesit janë të falura (Darimi), dhe All-llahu i përgjigjet atij (Muslimi), pavarësisht aftësisë dhe përsosjen e recitimit të kësaj sureje (Muslimi). Është një fakt i trishtueshëm se shumë prej atyre të cilët e lexojnë atë nuk e kuptojnë plotësisht kuptimin e saj. Tefsiri i kësaj sureje është përpiluar në bazë të Tefessireve të dijetarëve të Ehli Sunnetit dhe Xhematit si Ibn Xherijr et-Taberi, Isma’il Ibn Kethir dhe Ibn Kajjim el-Xheuzije, All-llahu i Mëshiroftë. Gjithashtu janë shtuar disa shënime prej Asbab en-Nuzul të Ali Ibn Ahmed en-Nisaburij, rahimehullah, dhe hadithe të profetit, salallahu alejhi ue selem.



1.Me Emrin e All-llahut, i Gjithëmëshirshmi, Mëshirëploti!


2.Gjithë lavdërimet dhe falënderimet janë për All-llahun, Zotin e Aleminit (Zoti i gjithë botëve, i gjithësisë dhe gjithçkaje që gjendet në të, gjithçka që ka krijuar All-llahu, Zoti i njerëzve dhe i xhinnëve.)


3.I Gjithëmëshirshmi, Mëshirëploti.


4.I Vetmi Zotërues (dhe i Vetmi Gjithëgjykues, Mbisundues) i Ditës së Shpërblimit (Ditës së Ringjalljes).


5.Vetëm ty të adhurojmë dhe Vetëm Ty të mbështetemi e të kërkojmë ndihmë (kudo, në çdo kohë dhe për çdo gjë).


6.Drejtona në Rrugën e Drejtë.


7.Në Rrugën e atyre të cilëve Ti u ke dhuruar Mëshirën Tënde, jo (në rrugën e) atyre që merituan Zemërimin Tënd mbi vete dhe as në (rrugën e) atyre të cilët humbën.”



Është quajtur el-Fatiha (Hapësja) sepse Kur’ani hapet me të ashtu si namazi, Fatihah el-Kitab (Hapësja e Librit) sepse është kaptina e parë në Kur’an, Ummul Kitab (Nëna e Librit) duke iu referuar mendimit të dijetarëve, e bazuar në një hadijth të saktë (i vërtetë) i transmetuar prej Tirmidhiut, es-Sab’ul Mathani (Shtatë të përsëriturat dendur) në bazë të hadithit të sapopërmendur. Është quajtur gjithashtu el-Hamdu, për shkak të fjalëve të para në ajetin e dytë:el-Hamdulilah… Të gjitha falënderimet dhe lavdërimet janë për All-llahun…



Është e njohur gjithashtu e njohur si es-Salah (Falja), sepse është një pjesë përbërëse e faljes. profeti, salallahu alejhi ue selem thotë:”All-llahu thotë:Falja është e ndarë në dy pjesë (gjysma) midis Meje dhe robit Tim,“ kështu që nëse robi thotë “el-Hamdulilahi Rabil Alemin – Të gjitha falënderimet janë për All-llahun,” All-llahu thotë:”Robi Im më ka falënderuar Mua.” (Muslimi)



Është e njohur gjithashtu si esh-Shifa’a (Shërimi), në bazë të hadithit të Darimij, i cili përcjell prej Ebu Sejid el-Khudrij, i cili e ka dëgjuar të dërguarin e All-llahut, salallahu alejhi ue selem, duke thënë:”Hapja e Librit është shërim për çdo lloj sëmundjeje.”



Gjithashtu është quajtur er-Rukjeh (Lutja Kuruese), bazuar në hadithin e vërtetë, treguar prej Ebu Sejid el-Khudrij i cili thotë:”Disa prej sahabeve të profetit, salallahu alejhi ue selem, shkuan në një udhëtim derisa arritën disa fise arabe (gjatë natës). Ata u kërkuan që t’i trajtonin si mysafirët e tyre por ata refuzuan. Kryetari i atij fisi u kafshua prej gjarprit (apo prej akrepit) dhe ata u përpoqën me ç’mundën për ta kuruar, por ishte e kotë. Disa prej tyre u thanë të tjerëve:”Asgjë nuk e ka ndihmuar atë, a po shkoni për tek njerëzit të cilët qëndruan këtu gjatë natës, ka të mundur që disa prej tyre të kenë diçka (për mjekim).” Ata shkuan tek grupi i Sahabeve dhe u thanë:”Kryetari ynë është kafshuar prej gjarprit (apo akrepit) dhe ne provuam gjithçka por asgjë nuk e ka ndihmuar. A keni ju ndonjë gjë (që mund të na hyjë në ndihmë)?” Një prej tyre u përgjigj:”Po, për All-llah! Unë mund të lexoj një rukje, por ashtu siç ju na refuzuat të na pranonit ne si mysafirë, unë nuk do të lexoj rukje për ju përderisa nuk caktoni një pagesë për ne.” Ata ranë dakord që t’u paguajnë atyre një kope me dele. Një prej tyre shkoi dhe recitoi suren el-Fatiha dhe fryu mbi kryetarin (duke e shoqëruar me pështyme), i cili u përtërit sikur të ishte liruar prej zinxhirëve, u çua dhe filloi të ecë duke mos treguar asnjë shenjë sëmundjeje.



Ata i paguan këta sipas marrëveshjes së tyre. Disa prej tyre (Sahabeve, radijallahu anhuma) sugjeruan që t’i ndanin fitimet mes veti, por ai i cili bëri këndimin tha:”Mos i ndani ato derisa të shkojmë tek Resulullahu dhe t’i tregojmë të gjithë ngjarjen dhe të presim urdhërin e tij.” Kështu ata shkuan tek profeti, salallahu alejhi ue selem, dhe i treguan ngjarjen. I Dërguari i All-llahut, salallahu alejhi ue selem, u tha:”Nga e dinit ju se sureja el-Fatiha këndohet si rukje?” Pastaj shtoi:”Ju keni vepruar drejtë. Ndajeni atë që fituat dhe lini edhe për mua një pjesë.” (Transmeton Bukhari.)



Sipas esh-Sh’abi, Ibn Abbasi e quajti atë Asas el-Kur’an (Baza,Themeli i Kur’anit). Ai thotë:“Baza e saj është:Bismilahir-Rrahmanir-Rrahim.”



Sufjan Ibn Ujejne, rahimehullah, e quajti atë el-uakijeh (Mburoja), dhe Jahja Ibn Kethir, rahimehullah, e quajti el-Kafijeh (e Mjaftueshmja) sepse është e mjaftueshme pa nevojën e ndonjë gjëje tjetër dhe asgjë tjetër nuk është e mjaftueshme pa të.



Është quajtur gjithashtu Suretus-Salah (Kaptina e Namazit) dhe el-Kenz (Thesari), sipas Zemekhsharit.



Është një sure e zbritur në Mekke, sipas Ibn Abbasit, Katades dhe Ebu Alijeh. Gjithashtu është thënë se është zbritur në Medine, nga Ebu Hurejre, Muxhahidi, Atta Ibn Jessr dhe ez-Zuhri. Është thënë gjithashtu se është shpallur një herë në Mekke dhe një herë në Medine. Sidoqoftë, mendimi i parë korrespondon më afër me fjalën e All-llahut:“Dhe tashmë sigurisht Ne t'i dhuruam shtatë vargjet e përsëritura vazhdimisht dhe Kur’anin Madhështor.” (Hixhr, 87) e cila është një sure e shpallur në Mekke, dhe All-llahu e di më së miri.



Sureja përmban shtatë vargje pa ndonjë mospërputhje. Mirëpo, ka patur disa mospërputhje në lidhje me Besmelenë (thënia Bismilah):disa thonë është ajet, ndërsa të tjerë mbrojnë mendimin se nuk është e tillë, dhe të tjerë thonë se është pjesë e ajetit (apo vargut). Në një transmetim të vërtetë të Ebu Davudit, nën autoritetin e Ibn Abbasit, tregohet se profeti, salallahu alejhi ue selem, nuk e dinte kur përfundonte apo fillonte një sure derisa shpallej Bismilahir-Rrahmanir-Rrahim.




Cilësitë e Fatihasë



Sejid Ibn Mu’ela tregon:”Gjatë kohës që po falesha në mesxhid, i Dërguari i All-llahut, salallahu alejhi ue selem, më thërriti por unë nuk iu përgjigja atij. Më vonë i thashë:O i Dërguar i All-llahut! Isha duke u falur. Ai tha:A nuk thotë All-llahu:“O ju që keni besuar! Përgjigjuni All-llahut (duke iu bindur Atij) dhe të Dërguarit kur ai (Muhammedi) ju thërret drejt asaj…” (Enfal, 24) Pastaj ai më tha:”Unë do të mësoj ty një sure, e cila është sureja më e madhe në Kur’an, përpara se të largohesh nga mesxhidi,“ dhe pastaj shtrëngoi dorën time. Dhe kur po largohej, unë i thashë:A nuk më the ti:”Unë do të mësoj ty një sure e cila është sureja më e madhe në Kur’an?” Ai tha:”Elhamdulilahi Rabbil Alemin-sureja el-Fatiha, e cila është es-Sab’bul Mathani (shtatë të përsëriturat dendur) dhe Kur’ani Madhështor, i cili më është shpallur mua.” (Bukhari)



Tregohet prej Ibn Abbasit, i cili thotë:”Kur Xhibrili ishte ulur me të Dërguarin e All-llahut, salallahu alejhi ue selem, ai dëgjoi një zhurmë kërcitjeje mbi të. Ai ngriti kokën dhe tha:”Kjo është një portë që u hap sot dhe nuk është hapur kurrë më përpara.” Dhe kur një melaike zbriti përmes tij, ai tha:”Ky është një melek, i cili zbriti në tokë dhe që kurrë nuk ka zbritur më parë.” Ai erdhi te profeti, salallahu alejhi ue selem, dhe i tha:”Gëzohu për dy dritat që të janë dhënë ty, të cilat nuk i janë dhënë asnjë profeti:Fatiha el-Kitab (Hapësja e Kur’anit) dhe vargjet përfunduese të sures Bekare. Nuk do të lexosh qoftë edhe një shkronjë të vetme prej tyre e të mos jepet shpërblim.” (Muslimi)



Gjithashtu transmetohet se profeti, salallahu alejhi ue selem, ka thënë:”Kushdo që u fal pa kënduar Ummul-Kur’an në të, ajo (falja) është e mangët, ajo është e mangët, ajo është e mangët (e pamjaftueshme, e paplotë).” (Muslimi)



Gjithashtu transmetohet se profeti, salallahu alejhi ue selem, ka thënë:”All-llahu, subhanehu ue Teala, thotë:”Unë e kam ndarë faljen midis Meje dhe robit Tim në dy pjesë (gjysma). Njëra gjysmë është për Mua dhe gjysma tjetër është për robin Tim, dhe robi Im do ta ketë (gjejë) atë çfarë kërkoi.” Pastaj i Derguari i All-llahut, salallahu alejhi ue selem, ka thënë:”Këndo!” Robi tha:”Falenderimi i takon All-llahut, Zotit të Botërave.” All-llahu i Lartësuar thotë:”Robi Im më falënderoi Mua.” Robi thotë:”I Gjithëmëshirshmi, Mëshirëploti.” All-llahu thotë:”Robi Im më lavdëroi.” Robi thotë:”Sunduesi i Ditës së Gjykimit.” All-llahu i Lartësuar thotë:”Robi Im më madhëroi.” Robi thotë:”Vetëm ty të adhurojmë dhe vetëm prej Teje ndihmë kerkojmë.” Ai thotë:”Kjo është midis Meje dhe robit Tim dhe robi Im do ta gjejë atë çfarë kërkoi.” Robi thotë:”Udhëzona në Rrugën e Drejtë, Rrugën e atyre të cilëve u ke dhuruar mirësi (begati), jo në rrugën e atyre mbi të cilët është Zemërimi Yt, dhe të atyre të cilët humbën.” Ai, më i Larti, thotë:”Të gjitha këto janë për robin Tim dhe robi Im do të gjejë atë çfarë kërkoi.” (Muslimi)



Gjithashtu transmetohet se profeti, salallahu alejhi ue selem, ka thënë:”All-llahu nuk ka shpallur në Teurat apo Inxhil asgjë (të ngjashme me të) si Ummul-Kur’an. Është es-Sa’bul Mathani (Shtatë Ajetet e Përsëritura Dendur) dhe Kur’ani Madhështor, i cili më është dhënë mua.” (Nesaiu dhe Hakimi)




“Me Emrin e All-llahut, i Gjithëmëshirshmi, Mëshirëploti!”



Taberiu rahimehullah thotë:”All-llahu, e lartësuar qoftë përmendja e Tij dhe të shenjtëruar qofshin Emrat e Tij, e mësoi Profetin e Tij, Muhammedin, salallahu alejhi ue selem, e mësoi atë të fillonte veprat e tij me përmendjen e Emrave të Tij të Bukur dhe e urdhëroi atë t’i përmendë ato përpara çdo çështjeje të rëndësishme. Ai bëri me ato çka i mësoi Ai (All-llahu) Sunnetin, të cilin të gjithë njerëzit do ta veprojnë një rrugë duke e ndjekur atë dhe në përputhje me të, dhe ata janë të urdhëruar të fillojnë thëniet e tyre, letrat e tyre, shkrimet e tyre dhe kërkesat e tyre me të… kështu që pasi është kuptuar, kur ndonjëri thotë:”Me Emrin e All-llahut, të Gjithëmëshirshmit, Mëshirëplotit,“ dhe fillon të këndojë një sure, kjo me qëllimin e tij:Unë po këndoj me Emrin e All-llahut, të Gjithëmëshirshmit, Mëshirëplotit. Ngjashëm me thënien e dikujt:Bismilah, para se të ulet apo të ngrihet, apo diçka tjetër, e cila mbart kuptimin e kësaj thënieje, e cila është:Ngrihem me Emrin e All-llahut, Ulem me Emrin e All-llahut."



Ibnul Kajjim rahimehullah ka thënë:”Ju duhet të dini se kjo sure,… përfshin përshkrimin e Atij, i Cili është i adhuruar, i madhëruari, i lartësuari të jetë Ai, me tre Emrat e Bukur… të cilët janë:All-llah, Rab dhe Rrahman.”



Taberiu, rahimehullah, thotë:”Të dy, Rrahman dhe Rrahim, janë emra që burojnë prej foljes rrahima, (e cila do të thotë të tregosh mëshirë, të jesh i dhembshur, i mëshirshëm) dhe të dyja këto bartin kuptimin e “dikujt” që është i mëshirshëm.” Por, ato nuk kanë saktësisht të njëjtin kuptim… Dijetarët e gjuhës arabe kanë rënë dakord se fjala Rrahman përmban cilësi më të fuqishme se sa forma tjetër Rrahim. el-Erzemi, rahimehullah, thotë:”Rrahman, tregon mëshirë për të gjitha krijesat ndërsa Rrahim tregon mëshirë për Besimtarët.”



Ebu Sejjid el-Khudrij, radijallahu anhu, ka thënë:”I Dërguari i All-llahut, salallahu alejhi ue selem, ka thënë:”Isa Ibn Merjem ka thënë:”Rrahman është i Mëshirshmi vetëm në të ardhmen (ahiret) ashtu siç është në dunja, ndërsa Rrahim është i Mëshirshmi në të ardhmen (vetëm në ahiret).”



en-Nesajburi, rahimehullah, tregon se Ibn Abbasi, radijallahu anhu, ka thënë:”E para gjë që solli Xhibrili te profeti, salallahu alejhi ue selem, ishte ajo çka ai tha:”O Muhammed! Kërko strehim tek All-llahu dhe thuaj:Bismilahir-Rrahmanir-Rrahim.”



et-Taberi, rahimehullah, gjithashtu ka thënë:”Kur Arabët dëshirojnë të flasin për diçka, është zakon i tyre që të përmendin emrin e tij/saj në fillim dhe pastaj vijojnë me virtytet dhe cilësitë… Tani, All-llahu, e lartësuar qoftë përmendja e tij, zotëron (ka) Emra me të cilët asnjë prej krijesave Tij nuk mund të thërritet me to, të cilët Ai i rezervon vetëm për Veten e Tij dhe jo për ato (krijesat), siç është emri All-llah, Rrahman, dhe el-Khalik (Krijuesi).” Pastaj ai thotë:”All-llahu, e Lartësuar qoftë përmendja e Tij, fillon prej Emrit të Tij, All-llah, sepse askush veç Tij nuk ka të drejtë të adhurohet (e cila bëhet e ditur prej emrit të Tij) në çfarëdo aspekti apo këndvështrimi.



Ngjashëm, duke iu referuar Ibn Xheririt, rahimehullah, asnjë nuk ka të drejtë të përdorë apo të thërritet Rrahman, për shkak se All-llahu e ka përmendur atë të dytën. Mirëpo, është e lejuar për njerëzit që të përdorin emrin Rrahim, sepse All-llahu e ka vendosur atë të tretin.




“Të gjitha falënderimet janë për All-llahun, Zotin e Botërave”



Ibn Kethir tregon se Ibn Xherir et-Taberi, rahimehullah, ka thënë se e gjithë mirënjohja (falënderimi) i përket vetëm All-llahut, veças prej të gjithë atyre që adhurohen në vend të Tij, për begatitë e pallogaritshme që u ka dhënë Ai robërve të Tij, për shëndetin të cilin Ai ua siguron organeve të trupit, dhe për këtë veçse Ai e meriton që t’i bindesh, dhe për fuqinë e gjymtyrëve të trupit, për të cilën veçse Urdhërat e Tij duhen zbatuar. Ai gjithashtu i ka begatuar me mbështetjen, të cilën Ai ua ka siguruar atyre, paaftësinë e tyre që të pretendojnë se është e drejtë, dhe kuptimet… të cilat do t’i udhëheqin ata drejt jetës së përjetshme në Vendbanimin e Përjetshëm. Prandaj, për të gjitha këto, falënderimet dhe lavdërimet i përkasin vetëm Zotit tonë, në fillim dhe në mbarim.”



Ibn Xherir, rahimehullah, gjithashtu ka thënë:”el-Hamdulilah është falënderim:All-llahu e falënderon Veten e Tij dhe na drejtohet ne që të veprojmë ashtu, siç thotë Ai: Thuaj:el-Hamdulilah…”



Ibn Abbasi, radijallahu anhu, thotë se el-Hamdulilah është fjala e çdokujt që falënderon dhe kushdo që thotë:”el-Hamdulilah,“ All-llahu thotë:”Robi Im më falënderoi.” (Ibn Ebi Hatim)



Profeti, salallahu alejhi ue selem, ka thënë:”Përkujtimi më i mirë (për All-llahun) është La ilahe il-lall-llah, dhe lutja më e mirë është el-Hamdulilah.” (Transmeton Ibn Maxhe,Tirmidhi, Nesai… e të tjerë.)




“Zotin e të gjithë Botërave"



Sunduesi është Mbreti, Rregulluesi i çështjeve, dhe Rabb (Sundues) nuk duhet të thërritet askush tjetër përveç All-llahut. Përderisa është e lejuar që të flasësh për të zotin e shtëpisë për shembull, nuk është e lejuar që t’i drejtohemi dikujt tjetër veç All-llahut si Sundues. Është thënë se është më i Madhi i Emrave (të All-llahut). Sipas Ibn Xherijrit, rahimehullah, pronarit (zotëriut) të cilit i bindesh është quajtur rabb; një njeri i cili vendos diçka në rregull apo e vendos atë drejtë, është quajtur rabb; dhe ai i cili zotëron diçka është quajtur rabb. Sidoqoftë, Sunduesi ynë është Zotëriu që nuk ka të barabartë, asgjë nuk është e ngjashme, e njëjtë, e barabartë me sundimin e Tij. Ai është Rregulluesi i çështjeve të krijesave të Tij, përmes begative të cilat Ai na i dhuron ato bujarisht. Ai është Zotëruesi, të Cilit i përket Krijimi (i krijesave) dhe sundimi. Sa për fjalët e Tij “botërat,” kjo i referohet botës së njerëzve dhe xhinnëve në të gjitha kohërat dhe për të gjitha qeniet.



Ibn Kethir, rahimehullah, ka thënë se el-Alemin (botërat) rrethojnë (përfshijnë) çdo gjë përveç All-llahut.



Tregohet se Ibn Abbasi, radijallahu anhu, ka thënë:”Të gjitha falënderimet janë për All-llahun, Zotin (Sunduesin) e botërave – të gjitha falënderimet janë për All-llahun, i Cili zotëron të gjithë krijimin, qiejt, tokën dhe ç'ka në të dhe mes saj, ajo çka na është bërë e ditur dhe atë që nuk e dimë.” Gjithashtu tregohet se ai ka thënë:”Zoti (Sunduesi) i njerëzve dhe xhinnëve.”




“I Gjithëmëshirshmi, Mëshirëploti”



Kurtubiu thotë se All-llahu e përshkroi Veten e Tij si Rrahman dhe Rrahim pasi tha:”Të gjitha falënderimet janë për All-llahun, Zotin (Sunduesin) e Botërave,“ me qëllim që të frymëzojë te robërit e Tij frikë dhe shpresë, sepse All-llahu është Rrahman në këtë Botë dhe Rrahim në të Përtejmen. All-llahu thotë:”Shpallu robërve të Mi (O Muhammed) se Unë vërtet jam gjithnjë Falës i Madh, Mëshirëploti. Dhe se ndëshkimi Im është me të vërtetë ndëshkim i dhembshëm.” (el-Hixhr, 49-50)



Ai, më i Lartësuari, gjithashtu thotë:”… por sigurisht (vërtet) që Zoti yt është i Shpejtë në Hakmarrje (ndaj të pabindurve dhe të djallëzuarve), por sigurisht që Ai është gjithnjë Falës i madh, Mëshirëplotë (ndaj të bindurve, të nënshtruarve ndaj Tij dhe të cilët kërkojnë falje vetëm prej All-llahut dhe i kthehen Atij me pendim).” (el-Araf, 167)



Fjalët e Tij “i Gjithëmëshirshmi, Mëshirëploti“ bartin nxitje/shtytje për të bërë mirë përderisa “Zoti (Sunduesi) juaj“ është një kërcënim, frikësim që të mos bësh keq. Tregohet në autoritetin e Ebu Hurejres, radijallahu anhu, se i Dërguari i All-llahut, salallahu alejhi ue selem, ka thënë:”Nëse besimtari do ta dinte se çfaë ndëshkimi posedon All-llahu, ai do të frikësohej që të besojë se përfundimi i tij është Xhenneti dhe nëse jobesimtari do ta dinte se çfarë mëshire ka All-llahu, ai kurrë nuk do ta humbiste shpresën dhe nuk do të dëshpërohej për Mëshirën e All-llahut.” (Muslimi)



Kjo ndodh sepse nëse besimtari do ta dinte ndëshkimin që i pret të pabindurit, terrorin ekstrem dhe tronditjet e ndëshkimit të Zjarrit të Xhehenemit, kjo do ta bënte atë që t’i nënshtrohej me urtësi dhe bindje të plotë, pa thirrje apo protesta. Ndërsa sa u përket jobesimtarët, sikur ata ta dinin Mëshirën e All-llahut, ata kurrë nuk do t’i humbisnin shpresat prej saj (nuk do të dëshpëroheshin kurrë).




“Zotëruesi i Ditës së Gjykimit”



Sipas Ibn Kajjimit, radijallahu anhu, fjala e parë në arabisht në këtë ajet prej disave lexohet:Malik (Zotërues) dhe prej disa të tjerëve është Melik (Mbret ose Sovran) dhe që të dyja janë të sakta.



Taberi rahimehullah, thotë se Melik rrjedh prej fjalës 'Mulk' (mbretëri ose sovranitet) ndërsa Malik rrjedh prej fjalës 'Milk' (zotërim ose posedim), siç është në fjalët e All-llahut:”… Ne do ta trashëgojmë tokën dhe çfarë ka në të dhe te Ne do të kthehen të gjithë ata.” (Merjem, 40) Dhe ajeti tjetër:”Thuaj: i mbështetem (All-llahut) Zotit të njerëzve, Mbisunduesit (Sovranit) të njerëzve.” (en-Nas, 1-2.)



Përkufizimi i All-llahut për Veten e Tij si Zotërues i Ditës së Gjykimit nuk e mohon posedimin e Tij mbi krijesat e tjera, sepse Ai sapo na bëri të ditur se Ai është Rabbil Alemin (Zoti i Botërave) dhe kjo është e përgjithshme, në këtë jetë dhe të Pastajmen. All-llahu e ka përmendur Ditën e Gjykimit vetëm me qëllimin që ta bëjë të qartë për ne se asnjë nuk mund të pretendojë ndonjë gjë për veten e tij në atë Ditë, siç thotë Ai:”Ditën kur Shpirti (Xhibrili) dhe melaiket do të paraqiten në rreshta askush nuk do të flasë, përveç atij që i Gjithëmëshirshmi do ta lejojë dhe ai do të flasë të drejtën.” ( Nebe : 38 )



Dhe ajeti tjetër:”… dhe gjithë zërat do të nënshtrohen për të Gjithëmëshirshmin. Asgjë nuk do të dëgjohet veç zhurmës së lehtë të hapave të tyre.” (Ta-Ha, 108)



Tregohet se Ibn Abbasi, radijallahu anhu, ka thënë:”Sunduesi i Ditës së Gjykimit“ – Asnjë nuk do të posedojë (zotërojë) ndonjë gjë prej gjykimit në atë Ditë pranë Tij, siç veprojnë në këtë dunja (botë). Ndërsa Jeumid-Din është Dita e Llogarisë për të gjitha krijesat dhe Dita e Gjykimit, kur Ai do t’i gjykojë ata në bazë të veprave të tyre; nëse janë të mira, Ai do t’i shpërblejë ato me të mira; nëse janë të këqija, Ai do t’i shpërblejë ato me të ngjashme, përveç ato të cilat Ai do t’i falë.” Kjo është thënë prej shumë Sahabëve dhe Selefëve tanë të mirë.




“Vetëm Ty të adhurojmë dhe prej Teje ndihmë kërkojmë.”



Leximi më i pranuar i fjalëve të para në këtë ajet në arabisht është:”Ijjake” (Ty), me sheddeh mbi germën J. Sidoqoftë, Ibn Fajid e lexonte atë 'Ijaake,' pa sheddeh, porse kjo është refuzuar sepse sipas Ibn Kethirit, rahimehullah, 'Ijaa' do të thotë dritë e diellit. Gjithashtu tregohet se disa e këndonin 'Ajake' dhe të tjerë 'Hijake.'



Fjala e dytë në ajet më së shumti këndohet (apo është kënduar) 'Neste’ijn,' por është lexuar gjithashtu prej disave si 'Niste’ijn,' dhe ky është shqiptimi i fiseve Beni Asad, Rabij’ah dhe Beni Temim.



“Adhurim” apo “Ibadeh,” në gjuhën Arabe ka kuptimin të jesh i përmbledhur për dashurinë e plotë, nënshtrim dhe frikë. Në këtë ajet, objekti i foljes, All-llahu, është përmendur i pari:Ty të adhurojmë. Fjala 'Ijjake' (Ty) është përmendur dy herë në të njëjtin ajet me qëllim që të theksohet se ne nuk adhurojmë tjetër veç All-llahut dhe ne kërkojmë ndihmë veçse prej Tij, më të Lartit. Kjo është një bindje e plotë (totale) dhe e tërë feja qëndron mbi këto dy kuptime:Adhurim dhe Vartësi (Ibadeh dhe Teuekul). Për shkak të kësaj disa prej Selefëve e quajtën këtë sure Sirr el-Kur’an (Sekreti i Kur’anit) dhe ky ajet është sekreti i sures Fatiha, ashtu siç sapo përmendëm, që kur një musliman këndon këtë ajet në namaz, All-llahu thotë:”Kjo është midis Meje dhe robit Tim, dhe robi Im do ta gjejë gjithë çka do të kërkojë.” (Muslimi)



Ibnul Kajjim, rahimehullah, thotë:”Me të vërtetë All-llahu nuk duhet të adhurohet (në mënyrë tjetër) veçse në mënyrën të cilën Ai e do dhe kënaqet prej saj. Dhe adhurim është ta falënderosh Atë, ta duash Atë dhe t’i frikësohesh Atij me fitreh (natyrshmërinë e njeriut kur lind) duke besuar në Teuhidin e All-llahut. Thotë i Dërguari i All-llahut, salallahu alejhi ue selem:”Çdo fëmijë është i lindur në fitreh, pastaj prindërit e tij e bëjnë atë Çifut apo Kristian.” (Transmeton imam Malik)



Taberi, rahimehullah, thotë se ajeti ka kuptimin:”Përpara Teje, o Ilahu (i Adhuruari) ynë, ne përulim vetet tona, i ulim dhe i nënshtrojmë vetet tona, rrëfehemi, o Zoti ynë, sundimi të përket vetëm Ty dhe askujt tjetër.



Ibn Abbasi, radijallahu anhu, thotë:”Xhibrili i tha të Dërguarit të All-llahut, salallahu alejhi ue selem:“O Muhammed! Thuaj:Ijjake n’abudu.“ (Kjo ka kuptimin):”Ne deklarojmë se Ti je i Vetëm. Ty të frikësohemi dhe te Ti shpresojmë, o Zoti ynë, dhe askujt tjetër.”



Në kuptimin e kësaj, Taberi, rahimehullah, thotë:”Kjo përputhet me atë çka thamë, veçse ne e shpjeguam atë me terma (fjalë) përuljeje, uljeje dhe nënshtrimi, më saktë sesa ato të shpresës dhe frikës. Por, shpresa dhe frika vijnë vetëm prej nënshtrimit. “Ai më tej e shpjegon suren me këto fjalë:”Ty, o Zot, të falemi (lutemi) për ndihmë, të adhurojmë dhe të bindemi në të gjitha çështjet tona, dhe askujt tjetër, sepse kushdo që të refuzon Ty, ai i lutet hyjnive false (të rreme) të cilat ai i adhuron dhe u kërkon ndihmë në çështjet e tij, ndërsa ne të lutemi Ty për ndihmë në të gjitha çështjet tona duke kushtuar vetet tona për të adhuruar Ty (dhe Vetëm Ty).”




“Udhëzona në Rrugën e Drejtë.”



Është një marrëveshje sipas Ibn Kethirit, rahimehullah, se leximi i saktë i fjalës Arabe “Sirat" (Rrugë) në këtë ajet është me germën Sad, megjithëse është lexuar me gërmën Sin dhe me germën Ze. Është forma më e mirë e kërkuar për të lavdëruar (falënderuar) All-llahun:”Ty të adhurojmë dhe ndihmën Tënde kërkojmë,“ dhe pastaj t’i kërkosh Atij “Udhëzona në Rrugën e Drejtë,“ për vete dhe për vëllezërit e motrat. Për këtë kjo është kërkesa më e mirë që të përgjigjet. Dhe Udhëzimi i përmendur këtu është Udhëzimi i Drejtë e i Suksesshëm. Dhe kërkesa është, bëje të qartë për ne të mirën dhe të keqen që ne të mund të arrijmë sukses, ashtu siç thuhet në fjalët e njerëzve të Xhennetit:”Gjithë falënderimet dhe lavdërimet janë për All-llahun, i Cili na udhëzoi ne për në këtë vend. Kurrë nuk do të kishim gjetur drejtim po të mos na kishte udhëhequr All-llahu…“ (el-Araf, 43)



Ka pasur disa mosmarrëveshje rreth kuptimit të saktë të fjalës 'Sirat' midis dijetarëve të Tefsirit (Mufesirëve). Është thënë prej disave se është vetëm një gjë, e ajo është: Ndjekja e All-llahut dhe Profetit të Tij. Gjithashtu është thënë se ka kuptimin:Libri i All-llahut dhe të Kapurit Fort pas All-llahut (Siç thotë All-llahu, subhanehu ue Teala:”Kushdo që mohon Tagutin dhe beson në All-llahun, atëherë ai ka rrokur mbajtësin më të sigurt që nuk thyhet kurrë. Dhe All-llahu është i Gjithëdëgjuesi, i Gjithëdituri.” (el-Bekare, 256)



Është thënë gjithashtu se nënkupton Islamin dhe kjo është Feja e All-llahut.



Muxhahid, rahimehullah, thotë:”Udhëzona në Rrugën e Drejtë" është e Vërteta. Dhe kjo sipas Ibn Kethirit është shpjegimi më i plotë, i cili nuk bie në kundërshtim me shpjegimet dhe All-llahu e di më së miri. Është thënë gjithashtu se ka për qëllim Profetin, salallahu alejhi ue selem, dhe Ebu Bekrin e Ummerin, radijallahu anhuma. Sipas Ibn Kethirit, kjo dhe të gjitha thëniet e tjera janë të vërteta dhe nuk janë në kundështim me njëra-tjetrën, sepse nënkupton që udhëzimi është duke ndjekur dhe duke iu bindur të Dërguarit, salallahu alejhi ue selem dhe pasardhësve të të tij të udhëzuar në të drejtën. Dhe, kushdo që vepron kështu ka ndjekur të Vërtetën, Islamin, dhe kushdo që ndjek Islamin ndjek Kur’anin, Librin e All-llahut dhe Kapjen e Fortë të Tij dhe Rrugën e Drejtë të Tij, për të cilën u dërgua profeti i All-llahut, salallahu alejhi ue selem. Çdo njëra prej këtyre kuptimeve përkrah (mbështet) të tjerat.



Taberi rahimehullah thotë:”Sipas pikëvështrimit tonë, kuptimi… është: Na mundëso që të ngulmojmë suksesshëm në Rrugën e Drejtë.”



Pastaj ai përmend se Ibn Abbasi, radijallahu anhu, ka thënë:”Xhibrili, alejhi Selam, i ka thënë Muhammedit, salallahu alejhi ue selem:”Do të thotë (ka kuptim):Na frymëzo ne (që të ndjekim) Rrugën Udhëzuese.”



Ibn Xheriri, rahimehullah, gjithashtu tregon se është thënë se kjo ka kuptimin:”Na ngrit ne në Udhëzim, dhe kjo nuk ka mospërputhje me thënien e parë:Shërbëtori duhet t’i kërkojë zotëriut të tij që t’i japë atij sukses në zbatimin e detyrave, të cilat ai ia ka ngarkuar atij në atë çka i ka mbetur
prej jetës së tij.”



Ibnul Kajjim rahimehullah thotë:”Udhëzimi ka kuptimin:shpjegim dhe qartësim, i pasur me sukses dhe frymëzim. Dhe nuk ka mënyrë tjetër për të arritur shpjegimin dhe qartësimin përveç se prej të të Dërguarve. Dhe kur shpjegimi dhe qartësimi të jenë arritur, ato shkojnë dorë më dorë me Udhëzimin e Suksesit, besimi shtohet në zemrën dhe dashurinë e tij dhe zbukurohet në zemrën e tij dhe ndikon tek ai pozitivisht, duke e bërë atë që të kënaqet me të dhe që ta dëshirojë atë.”



“Në Rrugën e atyre të cilëve Ti u ke dhuruar Mëshirën Tënde, jo (në rrugën e) atyre që merituan Zemërimin Tënd mbi vete dhe as në (rrugën e) atyre të cilët humbën.”



Profeti, salallahu alejhi ue selem, na lajmëroi se All-llahu i Lartësuar thotë kur robi i Tij thotë:”Udhëzona në Rrugën e Drejtë,” Ai thotë:“Kjo është për robin Tim, dhe robi Im do ta gjejë atë çfarë kërkoi,“ dhe sipas fjalëve të Ibn Kethirit, Fjalët e All-llahut:”Në Rrugën e atyre të cilëve Ti u ke dhuruar Mëshirën Tënde,“ është tefsiri (komentimi) i fjalëve të mëparëshme:”Udhëzona në Rrugën e Drejtë,“ dhe atyre të cilëve All-llahu u dhuroi Mëshirën e Tij janë të përshkruar në suren en-Nisa, ajeti 69:“Dhe kush i bindet All-llahut dhe të Dërguarit (Muhammedit), atëherë ata do të jenë në shoqërinë e atyre mbi të cilët All-llahu ka derdhur Mëshirën e Tij, (në shoqërinë) e Pejgamberëve, të Sadikunëve (të të besuarve, ndjekësve më të afërt të Pejgamberit si Ebu Bekr es-Siddik, e të tjerë), të Dëshmorëve (Martirëve, Shehidëve), të të drejtëve. Dhe sa të shkëlqyer janë këta shoqërues!”



Sipas ed-Dahak, rahimehullah, Ibn Abbasi, radijallahu anhu, thotë se ata të cilëve All-llahu u dhuroi Mëshirën e Tij janë ata të cilët e adhuruan Atë dhe iu bindën Atij mes Melaikeve, Profetëve, Besimtarëve dhe të Drejtëve, dhe kjo përputhet me atë çka thotë All-llahu në suren en-Nisa. Sipas disa dijetarëve, ata mbi të cilët është Zemërimi i All-llahut janë Çifutët dhe ata të cilët u humbën (devijuan) janë Kristianët. Kjo është thënë prej Adij Ibn Hatijm, radijallahu anhu, dhe Sufjan Ibn Ujejneh, rahimehullah, dhe është transmetuar prej shumë transmetuesve të tjerë me fjalë të ndryshme por me ndryshim të vogël (afërsisht të njëjta me të parët). Shumë ajete në Kur’an e mbështesin këtë që flasin për Zemërimin e All-llahut ndaj Çifutëve dhe Kristianëve.



Taberi rahimehullah thotë:“Cilët janë ata që marrin mbi vete Zemërimin e Hyjnisë, për të cilët All-llahu na urdhëron ne që t’i lutemi (t’i kërkojmë) Atij që të mos jemi prej tyre? Ata janë të cilët All-llahu i përshkruajti në Shpalljen e Tij siç vijon:“Thuaj (o Muhammed, popujve të Librave të Parë):A t’ju njoftoj për një gjë akoma më të keqe se ajo, duke patur parasysh shpërblimin nga ana e All-llahut: ata (çifutët) të cilët tërhoqën mbi vete Mallkimin e All-llahut dhe Zemërimin e Tij, ata (disa) prej të cilëve Ai i shndërroi në majmuna dhe në derra, ata të cilët adhuruan Tagutin (perëndi e zota të paqenë); të këtillët janë në shkallën më të keqe (në Ditën e Ringjalljes, në Zjarr të Xhehenemit) dhe tepër larg nga Rruga e Drejtë (në jetën e kësaj bote).” (el-Maideh, 60)



All-llahu na lajmëron ne në këtë ajet për ndëshkimin që u dërgoi (zbriti) atyre për shkak të mosbindjes ndaj Tij. Pastaj Ai na thotë, si një gjest butësie për ne, si mund të ruhemi prej ndëshkimit që ka rënë mbi ta (të mos bëhemi si shembulli i tyre), dhe kjo është Mëshira e All-llahut për ne.”



Transmetohet prej Ammar Ibn Jassir, radijallahu anhu, se i Dërguari i All-llahut, salallahu alejhi ue selem, ka thënë:”Tryeza (maideh) u zbrit prej Qiellit me bukë e mish, dhe ata (çifutët) u urdhëruan që të mos jenë jobesimtarë dhe të mos rezervojnë për të nesërmen (mëngjes). Por ata ishin jobesimtarë, rezervuan dhe lanë për në mëngjes (ushqim). Kështu ata u shndërruan në majmuna e në derra.” (Tirmidhi)



Suren Fatiha duhet parë si shembull të lavdërimit, falënderimit dhe madhërimit të Tij duke përmendur Emrat e Tij të Lartë me domosdoshmërinë e besimit të Cilësive të Tij më Madhështore. Dhe ne jemi të përkujtuar për Ditën e Gjykimit dhe për shpërblimin e Besimtarëve dhe për pastërtinë e adhurimit, dhe se All-llahu nuk ka nevojë për ndërmjetësues dhe Udhëzimi vjen vetëm prej All-llahut. Në të është inkurajimi për të bërë vepra të mira dhe kërcënimi (frikësimi) kundrejt kryerjes së gjynaheve.



Ibn Kethiri, rahimehullah, thotë se është e preferueshme (e pëlqyeshme) kompletimi i leximit të sures Fatiha duke thënë “Amin!,” e cila do të thotë:”O All-llah! Përgjigju lutjes sime.”



ue’il Ibn Hexhr, radijallahu anhu, ka thënë: E kam dëgjuar Profetin, salallahu alejhi ue selem, të thotë:”… jo (në rrugën e) atyre që merituan Zemërimin Tënd mbi vete dhe as në (rrugën e) atyre të cilët humbën - Gajril magdubi alejhim ueled-da~lin,“ pastaj tha “Amin“ duke e zgjatur atë.” Transmeton Ebu Davudi dhe Imam Ahmed Ibn Hambel. Ebu Davudi shton se profeti, salallahu alejhi ue selem, e ngrinte zërin e tij.



lutja jone e fundit eshte Elhamdulilahi Rabilalemin

selamualekum nga vellau juaj ne Islam

ps/ vella Alipasha shpresoj dhe te kerkoj te ma bash hallall qe te kame nderhyre me keto spjegime te tefsirit nga keta dijetare , shpresoj se eshte qdo gje ne rregull.Allahu ju ruajt ,

[alipasha]

Kuran ,kaptina :El Asr-Koha !

VII



Ne i njohim disa tipare te asaj periudhe te madherishme te historise njerezore, gjeneratat e se ciles jetuan me Kushtetuten Islame, shtyllat e se ciles i ngren kjo sure e vecante dhe nen flamurin e mbajtur nga grupi i besimtareve, te cilet kryenin vepra te mira dhe qe nxitnin njeri-tjetrin per ta ndjekur te verteten dhe per te qendruar te patundur.

E gjithe ajo qe deri me tani eshte thene per fitimin dhe humbjen vlen per kete jete, e cila, edhe pse me rendesi te madhe, eshte mjaft triviale ne krahasim me amshimin. Ekziston edhe jeta e amshuar dhe njejete e realitetit - fitimi i vertete dhe humbja e vertete, arritja ose humbja e Parajses dhe e kenaqesise se All-llahut.

Atje njeriu ose e arrin shkallen me te larte te persosurise qe i lejohet atij ose teresisht shkaterrohet, ashtu qe njerezia e tij thyhet dhe perfundon e pavlere si guralec, ose madje edhe ne gjendje me te keqe se kjo:

"Ne diten kur njeriu (besimtari) shikon se cka i kane sjelle duart e veta, e jobesimtari thote: 'Ah, sa mire do te ishteper ntua sikur te isha dhe,'"(Kuran, 78:40).

Kjo sure eshte e qarte ne tregimin e rruges qe njerezimin e shpie larg humbjes, "Meperjashtim te atyre qe besuan, qe bene vepra te mira, qe porositen njeri-tjetrin t'i permbahen te vertetes dhe qe" keshilluan njeri-tjetrin te jene te durueshem "Ekziston vetem nje rruge e drejte dhe ate vetem ajo e fese, e veprave te mira dhe e ekzistimit te nje bashkesie muslimane, anetaret e se ciles keshillojne njeri-tjetrin per ta ndjekur te verteten dhe per te treguar durim dhe qendrese.

Rrjedhimisht, kurdo qe dy shoke te Pejgamberi a.s. ishin gati per t'u larguar nga njeri-tjetri, ata do ta lexonin kete sure, pas se ciles do t'ia jepnin doren njeri-tjetrit. Kjo ishte treguese e nje premtimi per ta pranuar kete doktrine ne teresi, per ta ruajtur kete fe, devotshmerine dhe deshiren per ta keshilluar njeri-tjetrin ne ndjekjen e se vertetes dhe per te qendruar sypatrembur. Ishte marreveshje e ndersjelle qe te mbahen elementet e mira ne nje shoqeri islame, te themeluara ne pajtim me ate doktrine, si dhe te ruhen bazat e kesaj shoqerie.


Sejid Kutub, "Nen hijen e Kuranit"

[hasanmehmeti]

Komentim i ajet el-Kursi
Nga Tefsiri i Imam Ibn Kethir
Versioni i shkurtuar i mbikëqyrur nga shejh Safiu-Rahman el-Mubarekpuri


"Allahu! Askush s'ka të drejtë të adhurohet përveç Tij, i Përjetshmi, Ai që mban dhe mbron gjithë çka ekziston. Atë nuk e kap as dremitja, e as gjumi. Atij i përket gjithçka që ekziston në qiej dhe tokë. Kush është ai që mund të ndërmjetësojë tek Ai përveç me lejimin e Tij? Ai e di ç'u ndodh atyre [krijesave të veta] në këtë botë dhe çfarë do t'u ndodhë atyre në jetën e përtejme. Ata kurrë s'do t'i vijnë rrotull çfarëdo gjëje nga dija e Tij, përveç atë që Ai do. Kursia e Tij shtrihet mbi qiejt dhe tokën, dhe Ai nuk ndjen lodhje në ruajtjen dhe kujdesin ndaj tyre. Ai është më i larti, më i madhi". [el-Bekare, 255]

Ajet el-Kursi ka dhjetë fjali të plota Arabe.


Thënia e Allahut:


"Allahu! Askush s'ka të drejtë të adhurohet përveç Tij", përmend që Allahu është një dhe i vetmi zot i gjithë krijimit.

[el-Hajjum-Kajjum] "I Përjetshmi, Ai që mban dhe mbron gjithë çka ekziston", dëshmon që Allahu është i përjetshëm, që kurrë nuk vdes, i cili mban çdonjërin dhe gjithçka. I gjithë krijimi ka nevojë për Allahun dhe plotësisht varet nga Ai, ndërsa Ai është më i pasuri, i cili s'ka nevojë për çfarëdo që është e krijuar. Ngjashëm, Allahu thotë:



"Dhe nga shenjat e Tij janë që qiejt dhe toka qëndrojnë me anë të urdhrit të Tij". [er-Rum, 25]



"Atë nuk e kap as dremitja, e as gjumi", tregon që tek Allahu nuk gjendet ndonjë e metë, pavëmendje apo injorancë, asnjëherë. Madje, Ai është i vëmendshëm dhe kontrollon çfarë fiton çdo shpirt, vëzhgon me përpikëri gjithçka, asgjë nuk i ikën dijes së Tij, dhe asnjë çështje e fshehur s'është e fshehur për Të. Ndër cilësitë e përsosura të Tij, është fakti që Ai kurrë nuk preket nga dremitja apo gjumi. Ndaj, thënia e Allahut "Atë nuk e kap as dremitja, e as gjumi", tregon që Allahun nuk e kap kurrfarë pavëmendje si pasojë e dremitjes apo gjumit. Allahu thotë më pas:


"... e as gjumi", gjë që është më e fortë se dremitja. Është shënuar në Sahih që Ebu Musa ka thënë:


"I dërguari i Allahut, salallahu alejhi ue selam, mbajti një fjalim lidhur me katër gjëra:"Allahu nuk fle, dhe nuk i ka hije madhërisë së Tij që të flejë. Ai ul shkallët [pozitat] dhe i ngre ato. Veprat e ditës ringjallen përpara Tij para veprave të natës, si dhe veprat e natës para atyre të ditës. Velloja e Tij është dritë apo zjarr dhe po e hoqi atë, rrezet nga Fytyra e Tij do të digjnin gjithçka nga krijimi që shikimi i Tij do ta mbërrinte". [Sahih Muslim, 161]


"Atij i përket gjithçka që ekziston në qiej dhe tokë", tregon që çdonjëri është rob i Allahut, pjesë e mbretërisë së Tij dhe nën pushtetin e Tij. Ngjashëm, Allahu ka thënë:


"S'ka asnjë në qiej dhe tokë vetëm se i vjen më të Mëshirshmit [Allahut] si një rob. Vërtet, Ai njeh secilin nga ata dhe u ka bërë atyre një llogari të plotë. Secili nga ata do t'i vijë Atij i vetëm në ditën e Ringjalljes [pa ndonjë ndihmës apo mbrojtës]". [Merjem, 93-95]


Thënia e Allahut:

"Kush është ai që mund të ndërmjetësojë tek Ai përveç me lejimin e Tij?", është e ngjashme me thënien e Tij:


"Në qiej ka shumë engjëj, ndërmjetësimi i të cilëve s'do t'ju vlejë gjë, përveç pasi Allahu të ketë dhënë leje për këdo që Ai do dhe me të cilin Ai është i kënaqur". [en-Nexhm, 26]


Dhe,


"Ata s'mund të ndërmjetësojnë, përveç për atë me të cilin Ai është i kënaqur". [el-Enbija, 28]

Këto ajete theksojnë madhërinë e Allahut, krenarinë dhe hirin, dhe se askush nuk merr guximin të ndërmjetësojë tek Ai në emër të dikujt tjetër, përveç me lejimin e Tij. Vërtet, hadithi në lidhje me ndërmjetësimin përmend që pejgamberi, salallahu alejhi ue selam, ka thënë:


"Do të qëndroj nën Fron [Arsh] dhe do të bie përmbys [në sexhde], dhe Allahu do të më lejojë të mbetem në atë pozitë sa të dojë Ai. Pas kësaj do të thuhet:'Ngrehe kokën. Fol dhe do të dëgjohesh, ndërmjetëso dhe ndërmjetësimi yt do të pranohet'. Pastaj pejgamberi, salallahu alejhi ue selam, tha:'Ai do të ma lejojë një pjesë, të cilët do t'i fus në xhenet'". [Sahi Muslim, 180]


Thënia e Allahut:

"Ai e di ç'u ndodh atyre [krijesave të veta] në këtë botë, dhe çfarë do t'u ndodhë atyre në jetën e përtejme". Kjo i referohet dijes së përsosur të Tij; të kaluarës, të tashmes dhe të ardhmes së saj [dijes]. Ngjashëm, Allahu ka thënë që engjëjt thanë:


"Ne [engjëjt] nuk zbresim vetëm se me urdhrin e zotit tënd [O Muhamed]. Atij i përket çfarë është përpara nesh dhe çfarë është pas nesh, si dhe çfarë është midis këtyre dyjave. Zoti yt s'harron kurrë". [Merjem, 64]


Thënia e Allahut:


"Ata kurrë s'do t'i vijnë rrotull çfarëdo gjëje nga dija e Tij, përveç atë që Ai do", thekson faktin që askush nuk arrin ndonjë pjesë të dijes së Allahut, përveç çfarë njofton dhe lejon Allahu. Kjo pjesë e ajetit tregon që askush asnjëherë nuk merr dije mbi Allahun dhe cilësitë e Tij, përveç çfarë i njofton Ai. Për shembull, Allahu ka thënë:


"Por ata s'do t'i vijnë rrotull ndonjë gjëje nga dija e Tij". [Ta Ha, 110]


Allahu ka thënë:


"Kursia e Tij shtrihet mbi qiejt dhe tokën". Ueki' transmeton në Tefsirin e vet, që Ibn Abas ka thënë:"Kursija është Mbështetëse Këmbësh, dhe asnjeri s'është në gjendje t'i bëjë vlerësim të duhur Fronit të Allahut". [et-Taberani, 12:39]


el-Hakim ka shënuar këtë hadith në Mustedrek-un e vet [el-Hakim, 2:282] nga Ibn Abas, i cili nuk e ka lidhur atë me të dërguarin, salallahu alejhi ue selam. el-Hakim ka thënë:"Kjo është Sahi sipas kritereve të dy Sahi-ve, dhe ata [el-Buhari dhe Muslim] nuk e kanë shënuar".


Veç kësaj, ed-Dahak ka thënë që Ibn Abas ka thënë:"Po të rrafshoheshin shtatë qiejt dhe shtatë tokët dhe të shtroheshin krahpërkrah, ato do të kishin qenë sikur madhësia e një unaze në një shkretëtirë krahasuar me Kursinë". [Ibn Ebi Hatim, 3:981]


Allahu ka thënë:

"Dhe Ai nuk ndjen lodhje në ruajtjen dhe kujdesin ndaj tyre", do të thotë që ruajtja dhe kujdesi ndaj qiejve dhe tokës, si dhe çfarë ka mes tyre, nuk e ngarkon Atë dhe nuk e bën të lodhet. Madje, kjo është një çështje fare e lehtë për Të. Më tej, Allahu mban gjithçka, vëzhgon me përpikëri gjithçka, asgjë nuk i ikën dijes së Tij dhe asnjë çështje e fshehur s'është e fshehur për Të. Të gjitha çështjet janë të parëndësishme, të ulëta dhe të nënshtruara përpara Tij. Ai është më i pasuri, i denjë për çdo lavdërim. Ai bën çfarë të dojë dhe askush s'mund ta pyes për çfarë Ai bën. Ai është më i larti, më i madhi. S'ka perëndi të denjë për adhurim përveç Tij, e as zot të vërtetë përveç Tij.

Thënia e Allahut:

"Ai është më i larti, më i madhi", është e ngjashme me thënien e Tij:"Më i madhi, më i larti". [er-Rad, 9]


Këto dhe ajetet e ngjashme lidhur me cilësitë e Allahut, duhet të trajtohen në mënyrën që Selefi i kanë trajtuar ato, duke i pranuar domethënien e tyre të jashtme/të qartë, pa i barazuar ato [me cilësitë e krijimit] apo ndryshuar domethënien e tyre të jashtme/të qartë.

[hasanmehmeti]

Shpjegim i sures el-Kadr
Tefsir Ibn kethir


Në emër të Allahut, Mëshiruesit, Mëshirëbërësit



1. Vërtet, Ne e zbritëm atë në natën e el-Kadr
2. Dhe ç'të mësoi ty se ç'është el-Kadr?
3. Nata e el-Kadr është më e mirë se një mijë muaj
4. Në të zbresin engjëjt dhe Shpirti me lejen e Zotit me të gjitha Vendimet
5. Paqe!, deri në shfaqjen e agimit

Allahu, më i larti, na informon se Ai ka zbritur Kur'anin në natën e el-Kadr, dhe kjo është një natë e bekuar të cilës i referohet në fjalët e Tij, të Gjithpushtetshmit:"Vërtet, Ne e zbritëm atë në natën e el-Kadr". Nata e el-Kadr ndodh në muajin e Ramazanit, siç thotë Allahu:"Muaji Ramazan në të cilën është zbritur Kur'ani" [el-Bekare, 185]. Ibn Abas, mes tjerash, shpjegon se Kur'ani i plotë është zbritur nga el-Leuh el-Mahfudh [Pllaka e Ruajtur] në natën e el-Kadr deri në Bejt el-Izzeh [Shtëpinë e Lavdisë] në qiellin më të ulët, prej ku ai i është shpallur pjesë-pjesë pejgamberit [salallahu alejhi ue selam] sipas ngjarjeve që zunë vend gjatë jetës së tij për një periudhë kohore prej njëzet e tre vjetësh. Pastaj, me qëllim që ta qartësojë madhështinë e çështjes së el-Kadr, të cilën Ai e ka zgjedhur për ta zbritur Kur'anin fisnik, Allahu thotë:"Dhe ç'të mësoi ty se ç'është el-Kadr? Nata e el-Kadr është më e mirë se një mijë muaj". [dmth një mijë muaj gjatë të cilëve njeriu bart shpatën e tij në Rrugën e Allahut]. [Transmetuar nga Ibn Ebi Hatim]



Ibn Xherir rrëfen në autoritetin e Muxhahidit, se ka qenë një njeri nga beni Israilët i cili falej tërë natën e pastaj në mëngjes, ai luftonte armiqtë në Rrugë të Allahut gjatë ditës deri në mbrëmje, dhe ai e bëri këtë për një mijë muaj, kështu që Allahu shpalli suren:"Nata e el-Kadr është më e mirë se një mijë muaj". Domethënë, qëndrimi në namaz në atë natë, është më i mirë se veprat e atij njeriu. Sufjan eth-Theuri transmeton në autoritetin e Muxhahidit poashtu, se të qenit e natës së el-Kadr më e mirë se një mijë muaj do të thotë se veprat e mira që bëhen në të, agjërimi dhe namazi, janë më të mira se veprat e mira, namazet dhe agjërimet e një mijë muajve. [Transmetuar nga Ibn Xherir]



Ibn Ebi Hatim transmeton në autoritetin e Muxhahidit se kjo do të thotë: Nata e el-Kadr është më e mirë se një mijë muaj pa natën e el-Kadr. Kjo poashtu është thënë nga Katadeh ibn De'ameh dhe esh-Shafi'i dhe të tjerët, përfshirë edhe ibn Xheririn, dhe ky është komentimi i saktë dhe është sikur thënia e pejgamberit [salallahu alejhi ue selam]:"Të kalosh natën në Rrugë të Allahut është më mirë se një mijë netë që s'kalohen në adhurim". [Transmetuar nga Ahmed]



Njëlloj, është transmetuar se kushdo që shkon në namazin e xhumasë i veshur me kujdes dhe me qëllim të pastër, atij do t'i shkruhet shpërblimi i veprave të mira të një viti, sikur ai të kishte agjëruar në të dhe të kishte kaluar netët e këtij viti në adhurim dhe të tjera akte të adhurimit.



Është transmetuar nga Ebu Hurejre se ai ka thënë:"Kur erdhi muaji Ramazan, i dërguari i Allahut [salallahu alejhi ue selam] tha:'Ka ardhur muaji Ramazan. Një muaj i bekuar në të cilin Allahu e ka bërë agjërimin detyrim për ju. Në të hapen portat e parajsës dhe portat e Xhehenemit mbyllen dhe shejtanët lidhen me zinxhirë. Në të është një natë më e mirë se një mijë muaj, kushdo që e humb dobinë e saj, ai ka humbur diçka të pazvendësueshme". [Transmetuar nga Imam Ahmed. Kjo poashtu është transmetuar nga en-Nesa'i]



Është transmëtuar nga Ebu Hurejre, se i dërguari i Allahut [salallahu alejhi ue slam] ka thënë:"Kushdo që qëndron në namaz në natën e el-Kadr me besim dhe shpresë për një shpërbim te Allahu, atij do t'i falen të gjitha mëkatet e kaluara". [Transmetuar nga el-Buhari dhe Muslim]



"Në të zbresin engjëjt dhe Shpirti". Domethënë, engjëj të panumërt zbresin me mëshirë dhe bekime të panumëruara, siç zbresin kur lexohet Kur'ani dhe i rrethojnë ata që janë ulur në rreth dhe që përkujtojnë Allahun, dhe ata i ulin krahët e tyre në praninë e kërkuesit të sinqertë të diturisë në shenjë nderimi ndaj tij. Përsa i përket Shpirtit, është thënë se më këtë mendohet në engjëllin Xhibril [alejhis-selam] dhe se ai përmendet në këtë mënyrë për ta dalluar atë nga engjëjt tjerë. Poashtu është thënë se kjo do të thotë: një grup engjëjsh, dhe Allahu e di më së miri. [Shiko tefsirin e sures Nebe', ajeti 38]



"Me të gjitha Vendimet". Transmeton Se'id ibn Mensuri në autoritetin e Muxhahidit, se kjo do të thotë që nata është e sigurt nga makinacionet e djajve; ata s'mund të kryejnë ligësira apo dëme në të. Katade dhe të tjerët kanë thënë se kjo do thotë që Vendimet Hyjnore lëshohen atë natë, vendoset koha e caktuar për gjithçka dhe bekimet shpërndahen, si në fjalët e Allahut:"Në të [atë natë] vendoset çdo çështje e paracaktuar". [ed-Dukhan, 4]



"Paqe!, deri në shfaqjen e agimit". Se'id ibn Mensur rrëfen në autoritetin e esh-She'bi, se kjo do të thotë se engjëjt dërgojnë përshëndetjet e tyre të paqes mbi ata që janë të zënë me namaz në xhamitë deri në agim. Është transmetuar në autoritetin e Ebu Hurejres, se i dërguari i Allahut [salallahu alehi ue selam] ka thënë:"Kjo është nata e njëzet e shtatë apo e njëzet e nëntë, dhe vërtet engjëjt në atë natë janë të panumërt". el-Amesh thotë, në autoritetin e Ebu Leilas, se ky ajet do të thotë se e gjithë nata është mirësi, në të s'ka kurrfarë të keqe deri në shfaqjen e agimit. Kjo mbështetet nga një transmetim në autoritetin e Ubadeh ibn es-Samit, se i dërguari i Allahut [salallahu alejhi ue selam] ka thënë:"Nata e el-Kadr mund të gjindet më dhjetë [netët] të fundit [të Ramazanit]. Kushdo që qëndron në namaz gjatë këtyre netëve, duke dëshiruar shpërblimin e këtyre netëve, do t'i falen mëkatet nga Allahu, të mëhershmet dhe të vonat. Dhe kjo natë është tek: nëntë, shtatë, pesë, tre apo nata e fundit e saj". [Transmetuar nga Imam Ahmed]



Është transmetuar në autoritetin e Ibn Abas [radiallahu anhu] se i dërguari i Allahut [salallahu alejhi ue selam] ka thënë:"Kjo është natë e zemërgjerësisë dhe gëzimit, as shumë e nxehtë as shumë e ftohët, dhe dielli në mëngjesin pas saj është i dobët dhe me ngjyrë të kuqe". [Transmetuar nga Ebu Daud et-Tejalisi]



Është transmetuar në autoritetin e Xhabir bin Abdullah, se i dërguari i Allahut [salallahu alejhi eu selam] ka thënë:"Vërtet, unë pashë natën e el-Kadr e pastaj u bëra që ta harrojë atë, por ajo është [duhet kërkuar] në dhjetë netët e fundit. Nata është e qetë dhe e mirë, as e nxehtë as e ftohët, sikur të ishte hëna e plotë, dhe në këtë natë shejtanët nuk dalin deri në dritën e agimit". [Transmetuar nga Ibn Ebi Hatim] Dijetarët janë dalluar për atë se a ishte nata e el-Kadr edhe për komunitetet që i paraprinë atij të Muhamedit [salallahu alejhi ue selam] apo është caktuar veçanërishtë për ta. Janë dy shkolla mendimi përsa i përket kësaj teme: Ebu Musab Ahmed ibn Ebi Bekr ez-Zuhri [v.42H] ka thënë që Malik e informoi atë se të dërguarit të Allahut [salallahu alejhi ue selam] i janë treguar gjeneratat e lashta të njerëzimit dhe ishte që jetëgjatësia e komunitetit të tij ishin më te shkurtrat, dhe kështu s'ishte e mundshme të plotësohej sasia e njëjtë e veprave si e komuniteteve të lashta, të cilët jetuan më gjatë, dhe kështu Allahu i dha atij natën e el-Kadr, e cila është më e mirë se një mijë muaj. Sipas Malikut, kjo doemos nënkupton që ky komunitet [muslimanët] veçanërisht është favorizuar me natën e el-Kadr. Një nga dijetarët Shafi'i ka thënë se ky është opinioni i shumicës së dijetrëve të fikhut, dhe Allahu e di më së miri. Opinioni i dytë përsa i përket kësaj teme thotë që nata e el-Kadr i qe dhënë popujve të mëparshëm ashtu siç i është dhënë edhe këtij komuniteti, dhe dëshmi për këtë është hadithi që e thotë këtë. [Sidoqoftë, Ibn Kethir nuk e ka përmendur hadithin].



Është transmetuar se Ebu Dherr [radiallahu anhu] pyeti pejgamberin [salallahu alejhi ue selam]:"O i dërguar i Allahut, më trego për natën e el-Kadr, a është ajo në Ramazan apo në një muaj tjetër?" Ai [salallahu alejhi ue selam] u përgjigj:"Jo, ajo është në Ramazan". [Transmetuar nga Imam Ahmed]. Ai [salallahu alejhi ue selam] tha:"…ajo është deri në Ditën e Ringjalljes". Dhe, "Kërkojeni atë në shtatë ditët e fundit të Ramazanit dhe mos më pyesni më për të". [Transmetuar nga en-Nesa'i]. Ky hadith dëshmon që nata e el-Kadr duhet të kërkohet vetëm në muajin e Ramazanit, jo gjatë tërë vitit pa dallim siç i është përshkruar Ibn Mes'udit [radiallahu anhu] nga dijetarët e Kufes. Krahas kësaj, Ebu Daud shkroi në Sunenin e tij:"Kaptina:-Dëshmi se nata e el-Kadr është në çdo Ramazan". Ai më pas vazhdoi të transmetonte në autoritetin e Ibn Umerit [radiallahu anhu] se ai ka dëgjuar të dërguarin e Allahut [salallahu alejhi ue selam] të pyetet rreth natës së el-Kadr, dhe ai u përgjigj:"Ajo është në çdo Ramazan". Dhe të gjithë njerëzit në këtë zinxhirë transmetimi janë thikat [të besueshëm] përveçse Ebu Daud tha që transmetimi është meukuf [‘i ndalur’; transmetim prej një Shoqëruesi (Sahabi)].



Poashtu është thënë që nata e el-Kadrit është në natën e parë të Ramazanit, dhe se është në të shtatëmbëdhjetën e Ramazanit – kjo i është përshkruar esh-Shafi'iut dhe Ebu Daud transmetoi një hadith në autoritetin e Ibn Mes'ud [radiallahu anhu] dhe tha që ai ishte merfu, ndërsa el-Hasan el-Basri tha që ajo është në natën e Betejës së Bedrit. Dhe është thënë: nata e nëntëmbëdhjetë – kjo i është përshkruar Aliut dhe Ibn Mes'udit [Allahu qoftë i kënaqur me të dytë]. Dhe është thënë: e njëzet e njëta, sipas hadithit të Ebu Se'id el-Hudrit [radiallahu anhu] në të cilin Ai tha:"I dërguarii Allahut [salallahu alejhi ue selam] iu drejtua njerëzve duke thënë:'Kushdo që ka bërë Itikaf me mua, le të kthehet, ngase unë kam parë natën e el-Kadr dhe më pas jam bërë që ta harrojë atë, por vërtet, ajo është në dhjetë ditët e fundit dhe në ditët tek, dhe pashë veten sikur po bëja sexhde në baltë dhe ujë" – kulmi i xhamisë së pejgamberit ishte bërë nga gjethet e palmës dhe ne s'mund të shihnim gjë në qiell, por retë erdhën dhe ra shi mbi ne dhe i dërguari i Allahut [salallahu alejhi ue selam] na udhëhoqi në namaz, derisa mund të shihja shenjat e shiut dhe baltës në ballin e tij – dëshmi e asaj çfarë ai kishte parë në visionin e tij". Në një version tjetër qëndron se kjo ndodhi në mëngjesin e pas njëzet e njëshit; kjo është transmetuar nga el-Buhari dhe Muslim, dhe sipas esh-Shafi'i, ky është transmetimi më i vërtetë. Ai [esh-Shafi'i] thotë, lidhur më këto transmetime në dukje kontradiktore:"Kur i dërguari i Allahut u pyet:'A ta kërkojmë atë në këtë-e-këtë natë?', ai u përgjigj:'Po' [me qëllim që t'i inkurajonte ata të falen në të gjitha dhjetë netët e fundit], por nata e el-Kadr është një natë e fiksuar dhe nuk ndryshon". Mirëpo, sipas Ahmedit, eth-Theurit, Ibn Khuzejmes dhe të tjerëve, ajo mund të ndodhë në cilëndo kohë në netët tek gjatë dhjetë netëve të fundit të Ramazanit dhe kjo është më afër të vërtetës, dhe Allahu e di më së miri.



Muslimi transmeton se i dërguari i Allahut [salallahu alejhi ue selam] instruktoi A'ishen [Allahu qoftë i kënaqur ne të] t'i lutet Allahut:"O Allah, Ti je Falës, Ti e do faljen, pra më fal". [Allahume inneke afuwun tuhibul afwa fe'fu'ani] et-Tirmidhi, en-Nesa'i dhe Ibn Maxheh transmetuan të njëjtën gjë. Sipas Malikut, natën e el-Kadr duhet kërkuar gjatë dhjetë netëve të Ramazanit dhe nuk duhet përpjekur që të identifikohet se cila është nata e el-Kadr, por të intensifikohet devocioni gjatë kësaj periudhe. Dhe vepra më e pëlqyer është të shtohen lutjet gjatë gjithë Ramazanit, shumë në dhjetë ditët e fundit, më shumë në ditët tek, dhe veçanërisht në fjalët e lartpërmendura të A'ishes nga i dërguari i Allahut [salallahu alejhi ue selam].



Është transmetuar se Ka'b ka thënë:"Vërtet, kushdo që agjëron Ramazanin duke marrë vendim mos ta kundërshtojë Allahun kur ai ndërpren agjërimin, do të hyjë në parajsë pa llogari apo pa u marrë në pyetje". Ky është fundi i komentimit të sures el-Kadr. I gjithë falënderimi i takon Allahut, dhe nga Ai rrjedh e gjithë mirësia.

[hasanmehmeti]

Komentim i ajeteve 101-103 të kaptines el-Bekare
Tefsir Ibn Kethir


"Dhe kur u erdhi atyre një i dërguar nga Allahu, që e vërtetonte si të vërtetë atë çfarë tashmë e kishin, një pjesë e atyre që u qe dhënë libri e hodhën pas shpine librin e Allahut, sikur nuk e dinin. Ata u dhanë pas asaj çfarë u tregonin shejtanët gjatë sundimit të Sulejmanit. Sulejmani nuk ishte mosbesimtar, por shejtanët ishin mosbesimtarë që ua mësonin njerëzve magjinë në Babiloni, Haruti e Marutit, dhe kjo s'u qe shpallur dy engjëjve. Ata të dy nuk e mësonin askë derisa nuk i thonin:'Ne vetëm po provojmë, por ti mos u bë mosbesimtar! Dhe njerëzit nga ata dy mësonin si të ndahej burri nga gruaja, por ata s'kanë mundur t'i bënin askujt dëm pa lejen e Allahut. E mësonin atë që do t'ju bëjë dëm dhe nga e cila s'do të kenë dobi, ndonëse e dinin se ai që e bën këtë, në botën tjetër do të jetë i pafat. Vërtet, e mjerë është ajo për çka e shitën veten e tyre, vetëm sikur ta dinin. Po sikur ata të besonin dhe të frikësoheshin, shpërblimi i Allahu do të ishte më i mirë, vetëm sikur ta dinin!" [el-Bekare, 101-103]



Allahu, më i larti, thotë:"Dhe kur u erdhi atyre një i dërguar nga Allahu, që e vërtetonte si të vërtetë atë çfarë tashmë e kishin, një pjesë e atyre që u qe dhënë libri e hodhën pas shpine librin e Allahut, sikur nuk e dinin", domethënë një grup prej tyre e hodhën pas shpine Librin, sepse në të ishte lajmi i gëzueshëm për Muhamedin, salallahu alejhi ue selam, duke e lënë atë sikur nuk dinin gjë lidhur me këtë! Ata përvetësuan mësimin e magjisë dhe zbatimin e saj me qëllim që ta ngatërronin të dërguarin e Allahut, salallahu alejhi ue selam, kështu që i bënë sihër atij me krehër, më qimet që bien pas krehjes dhe me kupat e sythave të palmës mashkullore, nën pllakën e pusit Eruan. Në emër të tyre këtë e bëri njëfarë Lebid Ibnel A'sam, Allahu e mallkoftë dhe e gjymtoftë, por Allahu e njoftoi të dërguarin e Tij për këtë, e shëroi atë dhe e shpëtoi, siç vërtetohet qartë kjo në dy Sahit-të, el-Buhari dhe Muslim, nga A'isha, nëna e besimtarëve, Allahu qoftë i kënaqur me të.



"Ata u dhanë pas asaj çfarë u tregonin shejtanët gjatë sundimit të Sulejmanit. Sulejmani nuk ishte mosbesimtar, por shejtanët ishin mosbesimtarë që ua mësonin njerëzve magjinë…" es-Sudi thotë:"Shejtanët ngriheshin në qiell për të përgjuar bisedat, dhe kështu dëgjuan fjalët e engjëjve lidhur me vdekjen, të padukshmen [gajbin], dhe urdhërat, dhe më pas u vinin falltarëve dhe i njoftonin lidhur me këtë. Fallatarët ua thonin këtë njerëzve, të cilët e shihnin pastaj se ishte ashtu siç u kishin thënë ata. Kur falltarët e fitonin besimin e tyre, ata [shejtanët] i gënjenin duke futur në këtë edhe gjëra tjera, respektivisht së bashku me çdo fjalë shtonin edhe shtatëdhjetë të reja. Këtë njerëzit e shkruajtën në libra, dhe midis bijve të Israelit u përhap besimi se xhinët e njohin gajbin [të padukshmen]. Pas kësaj, njerëzve u qe dërguar Sulejmani, i cili i mblodhi ato libra, i vendosi në një sënduk dhe i futi nën fronin e tij, kështu që asnjë shejtan nuk mund t'i afrohej këtij froni e mos të digjej. Ai tha:"Këdo që dëgjoj të thotë se shejtanët e dinë gajbin [të padukshmen], kokën do t'ia pres!" Kur Sulejmani, paqja qoftë mbi të, vdiq dhe kur dijetarët që e dinin këtë vdiqën dhe erdhën pasardhësit e tyre, shejtani mori formën e njeriut e pastaj erdhi në një tubim të bijve të Israelit dhe u tha:"A doni t'ju njoftoj me një thesar diturie, të cilin kurrë s'do të mund ta harxhoni?" Ata thanë:"Po", dhe ai u tha:"Mihni nën fronin!" Më pas shkoi bashkë me ta, ua tregoi vendin dhe qëndroi pranë tij. Ata thanë:"Afrohu!", e ai ua ktheu:"Jo, por do të jem këtu afër jush dhe nëse nuk e gjeni atë, më vrani!" Ata mihën dhe i gjetën ato libra. Kur i nxorrën, shejtani tha:"Me këtë magji Sulejmani udhëhiqte me njerëzit, shejtanët dhe shpezët". Pas kësaj, ai fluturoi dhe u zhduk. Kështu u përhap në popull se Sulejmani kishte qenë magjistar, dhe bijtë e Israelit i morën këto libra. Kur erdhi Muhamedi, salallahu alejhi ue selam, ata iu kundërvunë me këto libra. Për këtë, Allahu i lartësuar thotë:"Sulejmani nuk ishte mosbesimtar, por shejtanët ishin mosbesimtarë". Ibn Ebi Hatim, me zinxhir transmetuesish nga Seid Ibn Xhubejr, transmeton nga Ibn Abas të ketë thënë:"Shkruesi i Sulejmanit ka qenë Asafi dhe ai e dinte Emrin më të lartësuar. Ai ka shkruajtur gjithçka me urdhërin e Sulejmanit, dhe më pas e ka futur nën fronin e tij. Kur Sulejmani vdiq, këtë e nxorën shejtanët dhe pastaj mes çdo dy rendeve shkruajtën nga një magji dhe mosbesim [kufr], duke thënë:"Ja seç bënte Sulejmani me këtë". Më pas ai thotë:"Disa njerëz e shpallën atë mosbesimtar dhe e mallkonin atë, ndërsa dijetarët këtë e vështronin në heshtje". Kështu mbeti që njerëzit e paditur ta mallkonin, dhe Allahu i lartësuar i shpalli Muhamedit, salallahu alejhi ue selam, ajetin:"Ata u dhanë pas asaj çfarë u tregonin shejtanët gjatë sundimit të Sulejmanit. Sulejmani nuk ishte mosbesimtar, por shejtanët ishin mosbesimtarë që ua mësonin njerëzve magjinë…" Në këtë kuptim shumë njerëz kanë dhënë mendime që janë të përafërta me këtë, dhe në to s'ka kundërthënie për njerëzit që kuptojnë dhe janë të mençur. Dhe Allahu është ai që udhëzon! Thelbi i këtyre opinioneve lidhur me atë se Çifutëve të cilëve u ishte dhënë Libri, pasi që lanë atë që u ishte dhënë dhe iu kundërvunë të dërguarit Muhamed, salallahu alejhi ue selam, nisën të ndiqnin atë çfarë u thoshin shejtanët, respektivisht atë çfarë e transmetonin shejtanët në lidhje me mbretin Sulejman [Solomon]. Folja "mëson, lexon, flet" këtu është kalimtare me parafjalën "kah, nga", gjë që nënkupton domethënien e "gënjen", sepse ato janë "mësimet dhe fjalët" e shejtanëve, të cilat s'janë veçse gënjeshtra!



"Në Babiloni, Haruti e Marutit, dhe kjo s'u qe shpallur dy engjëjve. Ata të dy nuk e mësonin askë derisa nuk i thonin:'Ne vetëm po provojmë, por ti mos u bë mosbesimtar! Dhe njerëzit nga ata dy mësonin se si të ndahej burri nga gruaja". Çifutët konsideronin që Xhibrili dhe Mikaili, paqja qoftë mbi ta, ia sillnin magjitë Sulejmanit, alejhis-selam, dhe Allahu na tregon se kjo s'është e vërtetë, duke ia kumtuar të dërguarit të Tij, Muhamedit salallahu alejhi ue selam, se ata nuk ia sillnin magjitë dhe se Sulejmani, alejhis-selam, ishte i pastër nga magjitë që ia veshnin. Ai i njofton se magjitë janë vepër e shejtanëve, të cilët ua mësonin njerëzve këtë në Babiloni, dhe se njerëzit të cilët ua mësonin këtë qenë dy njerëz me emrin Harut dhe Marut. Sipas kësaj, pjesëza në fjalët:"Dhe kjo s'u qe shpallur dy engjëjve" është negative, jo lidhore në kuptimin "të cilët". el-Kurtubi thotë:"Këtu pjesëza është negative dhe është e lidhur me fjalët "Sulejmani nuk ishte mosbesimtar", pas të cilave vijojnë fjalët:"Por shejtanët ishin mosbesimtarë që ua mësonin njerëzve magjinë, dhe kjo s'u qe shpallur dy engjëjve…", duke qenë se Çifutët konsideronin se këtë e sillnin Xhibrili dhe Mikaili, gjë të cilën Allahu e përgënjeshtron, dhe fjalët "Harutit dhe Marutit" i përmend si zëvendësim për shejtanin". Ai thotë:"Kjo është e saktë për dy arsye: ose për arsye se shumësi përmendet për dyjësi sikur në fjalët "E nëse do të ketë vëllezër", ose për arsye se ata dy kishin ithtarë, respektivisht përmenden në mesin e shejtanëve për shkak të mosbindjes së tyre". Kjo do të thotë: Shejtanët ua mësojnë njerëzve magjinë në Babiloni, dhe atë Harutit dhe Marutit, dhe më pas shton:"Me gjasë kjo është domethënia më e saktë e ajetit", duke mos u mbështetur në domethëniet tjera! Ibn Xherir, më zinxhir transmetuesish nëpërmjet el-Aufit, transmeton nga Ibn Abasi:"…dhe s'u qe shpallur dy engjëjve në Babiloni", "do të thotë se nuk qenë shpallur magjitë". Në zinxhirin e transmetimit të Ibn Xheririt nga Rebi Ibn Enes transmetohet se:"dhe s'u qe shpallur dy engjëjve", do të thotë se Allahu nuk u pat shpallur magjira atyre dyve. Ibn Xherir thotë:Ajeti komentohet në këtë mënyrë:"Ata u dhanë pas asaj çfarë u tregonin shejtanët gjatë sundimit të Sulejmanit", do të thotë magjisë. Sulejmani nuk ishte mosbesimtar, dhe as Allahu nuk u pat shpallur magjira dy engjëjve, por shejtanët qenë mosbesimtarë dhe ua mësonin magjinë njerëzve në Babiloni, Harutit dhe Marutit. Fjalët "Në Babiloni, Harutit dhe Marutit" këtu janë përmendur në fund, ndonëse kanë kuptimin sikur të jenë përmendur në fillim. Poashtu ekzistojnë edhe opinione tjera, siç janë:"me 'kesre' në 'lam' me çka fjala merr kuptimin 'mbret', kështu që kjo do të thoshte se kjo ka të bëjë me dy mbretërit, Daudin dhe Sulejmanin. Domethënë nën supozimin se pjesëza këtu është negative, kjo do ta kishte kuptimin:"Se Allahu nuk ka shpallur magjira, e as që ua ka mësuar këtë dy mbretërve, Daudid dhe Sulejmanit"; se Haruti dhe Maruti janë dy xhinë, respektivisht se këta qenë dy njerëz, njëri me emrin Harut e tjetri me emrin Marut, në fakt kanë qenë përfaqësues të njerëzve është më e saktë, ndërkaq, Haruti dhe Maruti, siç thotë Kurtubi, janë zëvendësime për shejtanët, sepse kjo është, siç thotë ai, me gjasë kuptimi më i saktë i ajetit, pa u mbështetur në të tjerët.



"Ne vetëm po provojmë, por ti mos u bë mosbesimtar!", dhe fjalët:"Dhe njerëzit nga ata dy mësonin se si të ndahej burri nga gruaja." Kështu njerëzit mësonin nga Haruti dhe Maruti magjinë, duke u lëshuar në veprimet e qortueshme dhe madje duke shkuar deri në atë masë saqë ndanin burrat nga gratë, pa marrë parasysh afërsinë dhe lidhjen e tyre të ngushtë. Kjo është vepër djallëzore, siç transmeton Muslim në Sahinë e tij nga Xhabir ibn Abdullah, radiallahu anhu, i cili thotë se i dërguari, salallahu alejhi ue selam, ka thënë:"Shejtani fronin e vet e vendos në ujë, e më pas ua dërgon njerëzve të dërguarit e tij. Ai që ka pozitën më të afërt ndaj tij paraqet sprovën më të madhe. Atëherë disa nga ata vijnë dhe thonë:"Isha me një njeri dhe e braktisa atë, ai tash flet këtë-e-këtë…" Iblisi atëherë thotë:"Jo, s'ke bërë gjë!" Pastaj vjen tjetri dhe thotë:"Nuk e lëshova derisa e ndava nga familja e tij!" Ai atëherë e sjell afër vetes dhe i thotë:"Po, kështu duhet!"



Shkaku i ndarjes së burrit nga gruaja në këtë rast është vetëm përfytyrim i gruas apo burrit, të cilëve u tregohet pamja apo veprimet e shëmtuara të personit tjetër, apo diçka tjetër që çon në ndarje! "…por ata s'kanë mundur t'i bënin askujt dëm pa lejen e Allahut". Sufjan eth-Theuri thotë:"Përveçse me lejimin e Allahut". Hasan el-Basri këtë e komenton kështu:"Po, kush të dojë, Allahu ia jep pushtetin mbi të; kush nuk do, nuk ia jep". Pastaj:"E mësonin atë që do t'ju bëjë dëm dhe nga e cila s'do të kenë dobi", do të thotë që do t'ua dëmtojë fenë, dhe s'do t'u sjellë dëm të ngjashëm me këtë dëm, "Ndonëse e dinin se ai që e bën këtë, në botën tjetër do të jetë i pafat". Pra, Çifutët që ndoqën magjinë në vend se të ndiqnin të dërguarin, salallahu alejhi ue selam, e dinin se – ai që e bën këtë – në botën tjetër s'do të ketë kurrfarë fati, respektivisht kurrfarë fitimi. Këtë e përmendin Ibn Abas, Muxhahid, dhe es-Sudi. "Vërtet, e mjerë është ajo për çka e shitën veten e tyre, vetëm sikur ta dinin!" i Lartësuari thotë:"Po ta dinin ata se me çfarë janë këshilluar, do ta shihnin se ajo vërtet është ndërrim i mjerë për besimin në magji, të cilën e kanë marrë në vend se të besonin dhe ta ndiqnin të dërguarin! Se po të besonin ata në Allahun, të dërguarin e tij Muhamedin, salallahu alejhi ue selam, dhe të dërguarit e Tij të mëhershëm, dhe t'u ruheshin ndalimeve të Allahut, ata do të fitonin shpërblim, gjë që do të ishte më mirë për ta se ajo që e zgjodhën për vete dhe me kënaqësi e pranuan. Dhe fjalët:"Po sikur ata të besonin dhe të frikësoheshin [Allahut]", vërtetojnë mosbesimin e magjistarëve [falltarëve]. Umer ibnul-Hatab, radiallahu anhu, ka shkruar "që të vritet çdo falltar, qoftë mashkull apo femër", dhe këtë e përmend edhe el-Buhari në Sahi-në e tij. Ka ndodh që një robëreshë t'i bëjë sihër Hafsas, nënës së besimtarëve, kështu që ajo urdhëroi që ajo të vritej. I dërguari i Allahut, salallahu alejhi ue selam, ka thënë:"Dënimi për falltarin është ekzekutimi me shpatë". Këtë e transmeton et-Tirmidhi, dhe e përmend edhe et-Taberani në një transmetim tjetër nga Xhundub dhe drejtpërdrejt nga i dërguari i Allahut, salallahu alejhi ue selam. Magjia nuk mund të largohet me të ngjashmen [magji], por është më e përshtatshme të largohet siç i shpall Allahu të dërguari të Tij, me kaptinat el-Mu'auidhetejn [el-Felek dhe en-Nas]. Edhe në hadith qëndron:"Ata që duan të mbrohen ga kjo, s'mund ta bëjnë këtë me asgjë më mirë sesa me këto dy kaptina", pastaj me Ajetul-Kursinë, sepse edhe kjo e largon shejtanin. Magjia [sihri] vërtet ekziston, edhe pse disa si Mu'tezilitë [sekt Islam] dhe të tjerë nuk e pranojnë këtë. Magjia është akt mosbesimi [kufri] sikur që është mosbesim edhe mësimi i magjisë, kështu që falltari dhe ai që e mëson magjinë janë mosbesimtarë. Midis dijetarëve ka dallime në opinione përsa i përket dhënies së mundësisë për t'u penduar nga kjo. Kështu, disa konsiderojnë që duhet të thirren për t'u penduar, e nëse refuzojnë, të vriten, ndërsa të tjerët konsiderojnë që s'ka nevojë për pendim, porse duhet menjëherë të ekzekutohen. Kjo bazohet në fjalët e të dërguarit, salallahu alejhi ue selam:"Dënimi për falltarët është ekzekutimi me shpatë", siç veproi edhe Hafsa, radiallahu anha, me robëreshën e vet e cila i bëri sihër asaj. Ajo urdhëroi që ajo të ekzekutohej, gjë që edhe u bë. Kurrkund nuk përmendet se para kësaj është kërkuar që ajo të pendohej. Njëjtë është rasti edhe me letrën e Umer Ibn Hatab, radiallahu anhu, i cili u shkroi guvernantëve të tij "që ta vrasin çdo falltar". Ka shumë lloje të sihrit dhe të gjitha janë djallëzore, sepse kryhen nëpërmjet kërkimit të ndihmës nga shejtani apo me nemetisje, të shkruar, hajmali, barëra apo tym [avull], gjë që është e keqe. Allahu e di këtë më së miri.

[alipasha]

Komentim i kaptines El-Humeze (Shpifësi)
Tefsir "Nën hijen e Kuranit"
Sejid Kutub


Me emrin e All-llahut, Mëshiruesit, Mëshirëbërësit!

1. Mjerë për secilin që e ofendon e përqesh (njerëzit),

2. Që ka tubuar pasuri dhe që atë e ruan të mos i pakësohet.

3. E mendon se pasuria e tij do të bëjë të përjetshëm.

4. Jo, të mos medojë ashtu! Se ai pa tjetër do të hidhet në Hutame.

5. E çka dini ti se ç’është Hutame?

6. Është zjarri i All-llahut i ndezur fort.

7. Që depërton deri në loçkë të zemrës.

8. Ai i mbyll ata, ua zë frymën.

9. Ata janë të lidhur në pranga



Kjo sure e pasqyron njeren nga skenat aktuale te diteve te hershme te thirrjes islame. Sidoqofte, kjo skene eshte shembull qe perseritet ne cdo mjedis dhe ne cdo shoqeri. Eshte kjo skena e nje te poshtri, te ligu te cilit i eshte dhene pasuria e ai e shfrytezon ate per t'u sjellur si tiran mbi te tjeret, deri ne ate mase sa madje mos mund te duroje as vete. Ai mendon se pasuria eshte vlera supreme ne jete, vlere kjo para se ciles permbyten te gjitha vlerat dhe standardet tjera. Ai mendon se, pasiqe posedon pasuri, e kontrollon fatin e njerezve pa dhene llogari per asgje qe ai vete e ben. Ai imagjinon se pasuria dhe parate e tij jane zot, i afte per cdo gje pa perjashtim - madje edhe per t'i rezistuar vdekjes, duke e bere ate te pavdekshem dhe duke e ndaluar gjykimin e All-llahut (xh.sh.) dhe shpagimin e Tij.

Ashtu i mashtruar nga pushteti dhe pasuria e tij, ai e numeron ate dhe ndjen kenaqesi duke vazhduar se numeruari. Kotesia e poshter eshte liruar ne qenien e tij duke e shtyre ate t'i talle gjendjet dhe dinjitetin e njerezve te tjere, duke i pergojuar dhe shpifur ata. Ai me gjuhen e vet i kritikon te tjeret, i perqesh ata me levizjet e veta, qofte duke i imituar levizjet dhe zerat e tyre, ose duke u tallur me pamjen dhe vecorite e tyre, permes fjaleve dhe mimikes, permes pergojimit dhe perqeshjes.

Kjo eshte nje pamje e lige dhe e poshter, nje nga pamjet e qenieve njerezore te ndara nga idealet e burrerise e te doreliresise dhe e zhveshur nga feja (besimi). Islami e urren kete lloj te mjere njerezish, per shkak te standardeve te veta te larta te moralit qe i ka. Islami me theks te vecante ndalon talljen dhe perqeshjen e te tjere've si dhe kerkimin e gabimeve te tyre. Mirepo, ne kete rast Kur'ani i pershkruan keto veprime si te pista dhe neveritese dhe ua terheq verejtjen e u kanoset te gjitheve qe jepen pas tyre. Kjo sugjeron se kjo ka pase te beje me nje rast te caktuar te disa politeisteve, te cilet Pejgamberin (s.a.v.s.) dhe besimtaret i kane bere objekt talljeje dhe perqeshjeje. Pergjigjja ndaj ketyre veprimeve vjen ne forme te ndalimit te rrepte dhe paralajmerimit te frikshem. Ekzistojne disa shenime qe i emerojne disa njerez te caktuar si shpifes qe permenden ketu, mirepo ato nuk jane autentike, keshtu qe nuk mund te diskutoj per ato, por do te jem i kenaqur me ate qe sapo e permenda.

Paralajmerimi vjen ne forme te nje skene nga bota e ardhshme qe i pikturon vuajtjet mendore dhe fizike duke dhene nje pamje te Ferrit, sa te dhembshme aq edhe rrefyese. Ai kujdeset qe ta lidhe krimin me ndeshkimin e dhene, si dhe efektin e kesaj mbi keqberesin. Nga njera ane jepet pamja e perfolesit thumbues, i cili eshte dhene pas talljes dhe perqeshjes se njerezve te tjere, derisa ai vete grumbullon pasuri duke menduar se ne kete menyre i eshte garantuar pavdekshmeria. Kjo pamje e shpifesit cinik, i cili kerkon pushtet permes pasurise, ballafaqohet me pamjen e nje te mosperfilluri, te lene pas dore, qe eshte hedhur nen nje instrument derrmues qe shkaterron cdo gje qe del para tij dhe, keshtu, e derrmon edhe strukturen dhe mburrjen e tij.

Ky instrument derrmues eshte "zjarri i All-llahut i ndezur forte", Identifikimi i tij si zjarr i All-llahut (xh.sh.) sugjeron se ai eshte nje lloj i jashtezakonshem, i panjohur i zjarrit dhe duket si perplot tmerr. Ky zjarr "deperton " deri ne zemren dhe mendjen e tij, nga ku rrjedhin talljet dhe perqeshjet dhe ku gjenden kotesia dhe mendjemadhesia. Per ta plotesuar pikturen e te mosperfillurit, te braktisurit, te shkaterruarit, ky zjarr e rrethon ate nga te gjitha anet dhe ia ze frymen. Askush nuk mund ta shpetoje ate dhe askush nuk pyet per te. Brenda ai eshte i lidhur ne pranga, ashtu sic lidhen kafshet, pa respekt.

Toni i fjalorit te perdorur ne kete sure eshte mjaft i fuqishem: 'Qe ka tubuar pasuri dhe qe ate e ruan te mos i pakesohet (e numeron vazhdimisht);...jo, te mos mendoje ashtu! Sepatjeter do te hidhet ne Hutame;...qe deperton;...pranga..." Ne domethenien e shprehjeve, fuqia eshte njoftuar permes formave te ndryshme te theksimit: "Ai patjeter dote hidhet ne Hutame. E qka din ti se c'eshte Hutame? Eshte zjarri i All-llahut i ndezur fort."
Se pari pergjithesimi dhe shprehja kriptike (e fshehte), pastaj thirrja e sugjeron tmerr, e pastaj pergjigjja e qarte - te gjitha keto jane forma te te shprehurit te fuqishem. Stili gjithashtu njofton paralajmerime. "Mjere; ai patjeter dote hidhetne Hutame; zjarri i All-llahut i ndezur fort; qe depirton deri ne loqke te zemre's; ua ze frymen; i lidhur ne pranga."

Ne gjithe kete verehet njefare harmonie ndermjet shembelltyres dhe ndjenjave e veprimeve te atij "qe ofendon e perqesh".

Ne kohen e shpalljes se tij, Kur'ani i ka ndjekur ngjarjet, me te cilat ballafaqohej thirrja islame dhe njekohesisht ate e udhezonte rruges se saj. Kur'ani eshte arme e pagabueshme qe e shkaterron dinakerine e komplotisteve, i dridh zemrat e armiqve, ndersa besimtaret i mbush me guxim dhe qendrese. Ne kujdesin e All-llahut ne kete rast ne me te vertete i njohim dy fakte te rendesishme, kur Ai e denoncon kete shembull te ndyre: se pari, neve na paraqitet neveria e renies morale dhe si njerezit bien aq ulet. Se dyti, ne e kuptojme se Ai i mbron besimtaret, i ruan shpirtrat e tyre kunder fyerjeve te armiqve, tregon se All-llahu e di dhe e urren ate qe u shkaktohet atyre dhe se Ai do t'i ndeshkoje keqberesit. Kjo mjafton per t'i ngritur shpirtrat e tyre dhe per t'i bere ata qe ta ndjejne gjendjen e tyre shume me larte se cfaredo synimesh te poshtra.

[modestja]

Allahu ju shperblefte per keto postime

"Dhe thuaj:Zoti im me shto diturine"

Me nderime:Modestja