Dhimbjet e shpinës

[rilinda]

Rreth tre në katr njerëz vuajnë nga kriza dhimbjesh të shtyllës kurrizore, por shpesh këto kriza kalojnë lehte e nuk lënë pasoja, prandaj këshilla më e mirë është të jeni aktiv dhe të bëni aktivitetet normale e të përditshme sa më shumë të jetë e mundur. Analgjetikët janë ndihmëse në rastet e krizave të lehta. Ndërsa në disa raste, dhembja vazhdon e bëhet kronike e në këtë rast kërkohet informacion i mëtejshem.

Pak anatomi
Shtylla kurrizore përbëhet nga disa kocka të quajtura vertebra, të cilat kanë formë rrethore dhe ndërmjet tyre vendoset disku, i cili përbëhet nga një material që i jep shpinës elasticitet dhe fleksibilitet. Vertebrat lidhen me njëra-tjetrën nëpërmjet ligamenteve të forta, duke i dhënë shpinës fortësi e mbështetje. Shpina rrethohet nga muskuj të shumtë që shpeshherë krijojnë dhimbje në shtyllën kurrizore. Palca kurrizore, e cila përmban nervat që vijnë nga truri, mbrohet nga shtylla kurrizore. Gjithashtu, nga palca e kurrizit dalin dhe nervat spinal që marrin informacionin nga pjesë të ndryshme të trupit.

Çfarë janë dhimbjet e shpinës?
Dallojmë dhimbje akute dhe dhimbje kronike. Shumica e dhimbjeve akute të shpinës vijnë si pasojë e traumave në pjesën e poshtme të shpinës apo i çrregullimeve si artriti. Ato zgjasin nga disa ditë deri në disa javë. Dhembja nga traumat shkaktohet kryesisht nga dëmtimet sportive, punët e ndryshme rreth shtëpisë apo të kopshtit, tronditjet e papritura, si aksidente me makinë apo shtypje të ndryshme të ushtruara në kockat e indet e shtyllës kurrizore. Simptomat variojnë si dhimbje muskulore, kufizim të fleksibilitetit e amplitudës së lëvizjeve, deri në pamundësi për të qëndruar drejt. Ndërsa dhimbje kronike e shpinës është ajo kur dhimbja zgjat më shumë se tre muaj. Zakonisht ajo është progresive dhe e vështirë për t’u përkufizuar.



Si trajtohen ato?
Shumë dhimbje të shpinës mund të trajtohen pa nevojën e ndërhyrjeve kirurgjikale. Trajtimi përfshin përdorimin e lehtësuesve për të ulur dhimbjen dhe të barnave antiinflamatore për të ulur inflamacionin. Qëllimi i trajtimit është të riparojë funksionin e duhur dhe të forcojë shpinën, por edhe të parandalojë rishfaqjen e dëmtimit. Gjithashtu, kompresat e ftohta e të ngrohta ndihmojnë për të ulur dhimbjen dhe inflamacionin, si dhe të lejojnë një lëvizshmëri më të lartë. Ndërsa regjimi i shtratit, në shumicën e rasteve, rekomandohet vetëm për 1-2 ditë, sepse ushtrimet janë një rrugë mjaft efektive për t’u shëruar nga dhimbjet e shpinës dhe për të forcuar muskujt e shpinës e të abdomenit (barkut). Në disa raste mjaft serioze të dhimbjeve të shpinës, ndërhyrja kirurgjikale mbetet zgjidhja më efektive, sidomos në rastet e dëmtimeve muskulo-skeletike.



Cila është ecuria e sëmundjes?
Në shumicen e pacientëve dhimbja e shpinës shërohet pa ndonje humbje të funksionit, por në disa raste është e nevojshme të kontaktojmë me mjekun nëse nuk kemi ulje të dukshme të dhimbjes apo inflamacionit pas 72 orësh të trajtimit shtëpiak e vetjak. Dhimbjet shkaktohen nga mosfunksionimi i duhur i mekanizmave trupor apo edhe për shkaqe jo traumatike. Ju nuk duhet të angazhoheni në ushtrime tronditese apo sforcuese. Këshilloheni të mbani drejtimin e duhur të shpinës si dhe veprime të tjera që ndihmojnë për të parandaluar dëmtime të ndryshme. Shumë dëmtime që lidhen me punën shkaktohen nga peshat e rënda, vibrimet, lëvizjet përsëritëse apo qëndrimet jo korrekte.



Cilët janë tipat e dhimbjes së shpinës?

Dhimbje e thjeshtë “mekanike” e shpinës
Ky është tipi më i shpeshtë. Rreth 19 në 20 raste të dhimbjeve akute të shpinës klasifikohen si “dhimbje të thjeshta të shpinës” (në shumicën e rasteve quhet “dhimbje jo-specifike”). Këto dhimbje quhen kështu, sepse nuk vijnë si rezultat i ndonjë sëmundje të pranishme. Shkaku më i shpeshtë është ndrydhja apo gërvishja e vogël e ligamentit apo muskulit, e cila shkaktohet nga pesha të rënda, lëvizje përdredhëse e papërshtatshme ose qëndrim jo i duhur. Gjithashtu, edhe probleme të vogla të diskut ndërmjet vertebrave shkaktojnë dhimbje. Në shumicën e rasteve shkaku i vërtetë i dhimbjes nuk është i qartë.

Dhimbje e thjeshte nuk do të thotë se dhimbja është gjithmonë e lehtë, por ajo mund të variojë nga e lehtë deri në të fortë. Në mënyrë tipike dhimbja lokalizohet në pjesën e mëposhtme të shpinës dhe dhimbja shpërndahet në pjesën e të enjturave e të kofshëve. Dhimbja lehtësohet në qetësi, ndërsa gjatë të kolliturit, të teshtimës, apo kur lëviz shpinën dhimbja keqësohet.

Shumica e këtyre dhimbjeve kalojnë shpejt e lehtë brenda javës së parë ose më shumë. Tre në katër raste, simptomat kalojnë brenda katër javëve, kurse nëntë në dhjetë raste, simptomat kalojnë brenda gjashtë javëve. Megjithatë, edhe pse dhimbja ka kaluar, zakonisht dhimbje të vogla do të shfaqen edhe në të ardhmen. Në një numër të vogël të rasteve dhimbjet zgjasin më gjatë se gjashtë javë, pra, për disa muaj e më gjatë, atëherë ato klasifikohen si dhimbje kronike.

Dhimbja me origjinë nervore
Kjo ndodh në më pak se një në njëzet raste. Kjo nënkupton që nervi që vjen nga palca e kurrizit ka pësuar irritim apo dëmtim si shtypja dhe dhimbja ndihet përgjatë zonës që inervon nervi. Kështu që ju mund të ndieni dhimbje përgjatë shputës apo pulpës së këmbës dhe në disa raste kjo dhimbje mund të jetë shumë herë më e madhe se vet dhimbja e shpinës. Shembulli më i përgjithshëm janë dhimbjet e shkaktuara nga dëmtime të nervit “shiatik”.

Dhimbja me origjinë nervore varion nga e lehtë në të fortë. Ashtu si dhe e thamë më lart kjo dhimbje qetësohet duke ndenjur shtrirë dhe keqësohet kur kollitemi, teshtijmë etj. Irritimi i nervit apo shtypja e tij shkakton ndjenjën e thumbimit, mpirjes apo dobësi në pjesën që inervohet nga nervi që ka pësuar dëmtimin.

Shkaku i irritimit në shumicën e rasteve shkaktohet nga inflamacioni i ligamentit apo spazma muskulare. Një shkak tjetër i njohur është dhe “rrëshqitja e diskut”(pjesa e jashtme e diskut dëmtohet dhe pjesa e brendshme e diskut fryhet, duke dalë jashtë kontureve të saj dhe shkakton shtypje të strukturave fqinje (nervin).

Shkaktarë tjerë të dhimbjes së shpinës janë:
Artriti (inflamacion i artikulacionit të shtyllës kurrizore), ku një formë e zakonshme e tij është osteoartriti, një formë që ndodh te njerëzit e moshuar.

Spondialtroza ankiloze është një formë tjetër e artritit, e cila mund të ndodh te të rinjtë dhe shkakton dhimbje të shpinës. Disa shkaqe tjera, jo të zakonshme, janë anomali strukturore kockore, tumore, apo shtypja që shkaktohet nga indet fqinje, të cilët shkaktojnë dhimbje të shpinës.



Si mund ta përcaktojmë tipin e dhimbjes që kemi?
Dihet që shumica e dhimbjeve të shpinës zhvillohen papritur dhe janë dhimbje të thjeshta, kështu që shumica e tyre kalojnë shpejt dhe me trajtim shtëpiak. Por, megjithatë, në raste të dyshimta duhet t’i adresoheni mjekut, sidomos kur ju keni këto simptoma:

-dobësi muskulare të ndonjë muskuli të këmbës;

-mpirje (mungesë të ndjeshmërisë) në pjesën e të ndenjurave, të këmbës apo shputës;

-probleme me fshikëzën e urinës apo zorrën, si për shembull, humbja e kontrollit;

-humbje peshe apo kur gjendja e përgjithshme nuk është shumë e mirë.

Dhimbja zhvillohet gradualisht dhe me kalimin e kohës ajo keqësohet, kjo sidomos në rastet me shkaqe si tumore, artrite, SIDA etj. Mjeku juaj duhet të jetë në gjendje të diagnostikoje nëse dhimbja është e thjesht apo është me origjinë nervore, nëpërmjet përshkrimit të dhimbjes, por edhe nëpërmjet ekzaminimit. Kështu radiografitë apo skaneri nuk e ndihmojnë mjekun dhe nuk tregojnë ndonjë anormalitet nëse kemi “dhimbje të thjeshtë të shpinës”. Por këto ekzaminime mund të jenë të nevojshme kur dhimbja me origjinë nervore zgjat dhe është e fortë ose nëse dyshohet për ndonjë anomali tjetër strukturore.

[rilinda]

Cilat janë trajtimet në rastin e dhimbjes së shpinës?

Ushtrimet dhe aktiviteti
Duhet të vazhdoni aktivitetin sa më shumë të jetë e mundur. Kjo fillimisht mund të mos jetë e mundshme kur dhimbja është e fortë, por ju duhet t’i riktheheni aktivitetit normal sa më shpejt. Ekziston një rregull i thjeshtë, që ju nuk duhet të bëni asnjë lëvizje që shkakton shumë dhimbje, por, megjithatë, ju do të ndjnei pak dhimbje gjatë aktivitetit. Sa më të ndryshme të jenë aktivitetit, aq më mirë është.

Flini në pozicionin më të përshtatshëm të mundshëm e më të rehatshëm. Mendimi se duhet të qëndrosh pa lëvizur deri sa dhimbja të kalojë është mendim i gabuar, sepse kështu keni probabilitet të zhvilloni dhimbje shpine kronike.

Mjekimi
Në qoftë se është e nevojshme të marrësh analgjetikë, atëherë duhet t’i marrësh rregullisht dhe jo vetëm kur dhimbja është e fortë. Në qofte se ju i merrni ata rregullisht, atëherë dhimbja nuk forcohet dhe ju lejon të ushtroni aktivitetin e përditshëm.

Paracetamoli –zakonisht është i mjaftueshëm kur merret rregullisht, zakonisht merret në tableta 500 mg katër herë në ditë.

Analgjetik- Anti-inflamatore - Për disa individ antiinflamatoret janë më të efektshëm se paracetamoli. Këtu përfshihen disa tipa si: ibuprofeni, naprokseni, diklofenaku etj, por kujdes se këto barna merren vetëm me rekomandimin e mjekut. Gjithashtu duhet pasur kujdes në pacientët që vuajnë nga astma, presioni i lartë i gjakut, sëmundje të veshkave apo të zemrës, pasi këto barna përveç efektit analgjetik kanë dhe efekte anësore.

Analgjetikë të fuqishëm - si kodeina, në rastet kur grupi më sipër nuk është i efektshem. Efekti i kodeines rritet kur ajo kombinohet me paracetamolin, por kujdes se kodeina ka efekt anësor konstipacionin, prandaj duhet ta përdorim një dietë me fibra.

Mio-relaksante - si diazepami kur kemi dhimbje të forta muskulore, por që merren me rekomandimin e mjekut.



Trajtimi fizik
Disa individ preferojnë të vizitohen te fizioterapisti për të kryer trajtime dhe ushtrime fizike.

Trajtime të tjera
Trajtimet variojnë dhe kjo është në varësi të situatës: dhimbja keqësohet, dhimbja zgjat më tepër se 4-6 javë simptomat ndryshojnë

Ndërhyrja kirurgjikale - në rastin kur dhimbja ka ardhur si rezultat i shtypjes së nervit nga dëmtimi i diskut dhe trajtimet e mësipërme nuk kanë dhënë rezultat.



Parandalimi i dhimbjes së shpinës
Ushtrimet - qëllimi është që muskujt mbështetës të shpinës të qëndrojnë të fortë. Noti është një ushtrim mjaft i mirë, por edhe ushtrimet tjera ndihmojnë.

Qëndrimi - shmangni qëndrimin dhe ecjen jo të përshtatshme. Sa herë të jetë e mundur ecni dhe qëndroni me shpatullat dhe kokën lehtësisht lart e drejt. Kur ju uleni në karrige sigurohuni që ajo të jetë në lartësinë e duhur me tavolinën. Shputat e këmbëve duhet të takojnë në tokë, kurse gjunjët të formojnë një kënd 90 shkallë.

Peshat - mos e përkulni apo përdridhni shpinën kur mbani pesha, por mundohuni ta mbani drejt atë.

Nëse jeni mbipeshë - atëherë keni një stres të lartë mbi shtyllën kurrizore dhe mirë është të bini nga pesha.

[Arkza]

Shpullavico a muj nje Pytje ty Rrethe kesaj ! qka mund me kan keshtu un Dhimbt kurr skam ne Shpin per veq kur Zgjohem nga Gjumi !!!!!!? a munde te jet diqka Serioze se po pritoj me shku te Mjeku !?

[rilinda]

Shpullavico a muj nje Pytje ty Rrethe kesaj !
Ti veç pyte, pa e prit se çka po t'them unë :biggrin:

qka mund me kan keshtu un Dhimbt kurr skam ne Shpin per veq kur Zgjohem nga Gjumi !!!!!!? a munde te jet diqka Serioze se po pritoj me shku te Mjeku !?

Po flejshe shumë garant dhe jo në pozicionin që të përshtatet!
Bën më shumë ushtrime, shmangeni qëndrimin dhe ecjen jo të përshtatshme.


Shëndet!

[Arkza]

Ti veç pyte, pa e prit se çka po t'them unë :biggrin:



Po flejshe shumë garant dhe jo në pozicionin që të përshtatet!
Bën më shumë ushtrime, shmangeni qëndrimin dhe ecjen jo të përshtatshme.


Shëndet!
Hhahahahahahahha po pra pasi e ke hap ti un veq ko me te Pyt ren nate e dit per kete ahahahhaha hajte se je bo Mjeke e jemja kishe ;P

Pshullavico qyre se qka po te thom nuk flje shume e me ec gati qdo dit eci nga 3 km bile nganjehere nga 6 km por me shume dushoj se un kur Flje jam shume e uret HAHAHAHAHAHA si te Flje ashtu si jam Ra ashtu Zgjohem mengjest !!! veq aty po dhem se ndoshta per kete spo di me bo oren me Zile me ma prish Gjumin mu Kthy Krah Tjtre :tongue:

[Murgesha]

Arkza gjeje një Jeep, dhe një djalë të ri si shofer e udhëto me te nëpër rrugën Bajram Curr - Tiranë e besoj se s`ke për të lënguar më kurr prej dhimbjes në shpindë.

Ps. Mos qesh se e kam seriozisht. Kurën e kërkuar 4 vjet e 7 muaj për largim të dhimbjeve të shpindës nga mjekët më të mirë në Danimarkë e kam gjet pikërisht në këtë rrugë hahahahahahahahahahahaah.

[instruktori]

Hhahahahahah sa kshille e mire nga Murgesha

[Elina]

Eshte nje fjale e urte,,, kush eshte rrezu prej dardhes vetem ai ma din hallin a keshtu dicka,,, Arkza po ta besoj ahahahah... Une kam probleme me unaza te shpines ka disa vite,,,por nuk kam dhimbje te padurueshme qe me duhet te bej vizite tej mjeku medoemos...Nganjehere dhimbjet i kam me shume ne mengjes,,, me duket vetja si nje robot i ndryshkur :biggrin: kjo me pengon pak qe te dal ne vrapim,po perseri aktivitete e mija nuk i le anash,,, kjo ka qene edhe keshille e mjekut (sa me shume ushtrime,por gjithmone me kujdes)

[Kavaleri]

Hmm.. me mire te mirresh me shendet, se sa me disa... them disaaaa, thash po thom kesh tu thon. Doktorrica Lirinda, nese ki shum pacienta me lajmro jam i gatshem per bashkepunim. Di kogja but e bukur me be masazh shpines. Mos tju shkoj mendja te dajaku, vertet di te bej masazh ne shpine, rrethe rrotull qafes e deri tek veshet.
Pra nuk do keni me as dhimbje koke e as dhimje shpine.
Lirinda pergezoj per temen.

[rilinda]

Hmm.. me mire te mirresh me shendet, se sa me disa... them disaaaa, thash po thom kesh tu thon. Doktorrica Lirinda, nese ki shum pacienta me lajmro jam i gatshem per bashkepunim. Di kogja but e bukur me be masazh shpines. Mos tju shkoj mendja te dajaku, vertet di te bej masazh ne shpine, rrethe rrotull qafes e deri tek veshet.
Pra nuk do keni me as dhimbje koke e as dhimje shpine.
Lirinda pergezoj per temen.

Qysh, qysh ma the emrin? :rolleyes:

[pirro]

Valla MURGESHA mire e ki,se me ka ra me udhetu shume ka kuksi e bajram curri krejt njerzt e atij rajoni jan shume te fresket,kisha me thon si KRCYLLA jan ahhahaha,ata i merr nje qaf nese i nxerr ne asfalt.
Per mos me te dhimt shpina duhet:shtrat i fort,pune e rende dhe ushqim i dobet.Si te burgosurit koreano verior ahhah

[Kavaleri]

Qysh, qysh ma the emrin? :rolleyes:
Je shurdhav m`duket ne kohen e fundi hahah!!
Un mendova qe je doktorric, po jaa-aa edhe ti qenke tu prit n`ren me morr i ikci hahah

[Arkza]

[quote=rilinda]Ti veç pyte, pa e prit se çka po t'them unë :biggrin:



Po flejshe shumë garant dhe jo në pozicionin që të përshtatet!
Bën më shumë ushtrime, shmangeni qëndrimin dhe ecjen jo të përshtatshme.Rilinda Te Lumt valla se Me ka Ndimu shume keto Fjalet qe i The dhe Mendova vet-me veti se qka eshte Pytje !! se me Fljet nuk Flje aq e as Shtratin se kam te pa Pershtashme por eshte Puna se qdo dit per Shkak DIETES un qdo dit vi ne pune ne Kam 3 kg e kam Large dhe thash te Provoj te vi me Kerre keto dit dhe Ja Rezulatat me nuk kam Dhimbte Shpines !!!!!!!!!! ...........:smile:

[prishtinasi]

Pak a shume kjo teme qenka sponzorizuar nga "top-shop"...per ata qe shikojne Tv, e din per qka e kam fjalen!
Ju shpetofte KOSMO-DISKU:biggrin:

[luckyman]

qka mund me kan keshtu un Dhimbt kurr skam ne Shpin per veq kur Zgjohem nga Gjumi !!!!!!? a munde te jet diqka Serioze se po pritoj me shku te Mjeku !?A t`hahet pasuli ty?! mos qo shumé rond kur t`bish me flejt!!!!:tongue: