LABI
01-07-08, 11:16
Martesa dhe ngjarjet e saj
Tek njeriu primitiv, nevojat seksuale duhet tė jenė kėnaqur siē ka qenė e mundur, nė mėnyrė tė parregullt, deri kur u krijua mirė tipi njerėzor; u krijuan grupet ose kopetė e vogla me veti mė tė larta cerebrale tė cilat gradualisht duke u rritur nė numėr filluan luftrat ku fituan e nėnshtruan. Njeriu primitiv sipas Rusoit tek "Kontrata shoqėrore", i shtyrė nga nevojat seuksuale kėrkoi aventurat duke u bashkuar seksualisht me kė tė mundte edhe me kafshėt, deri njė ditė (e qe kjo nisja e vėrtetė e shoqėrisė njerėzore) kur deshi pėr vehte njė femėr tė ngjashme me tė, me tė cilėn u fut nė shpellė. Kjo femėr qė atėherė i qėndroi nė krah e i lindi fėmijė, i shumėzoi forcat pėr gjueti e pėr t'u mbrojtur. Kėshtu burri punoi pėr tė ndėrkohė qė ajo qėndronte nė shpellė shtatzanė e me fėmijė. Kėshtu kemi burrin shumė nė lėvizje, nė gjueti pėr tė siguruar ushqim; dhe gruan pa aktivitet qė i drejtohej botės bimore pėr tė marrė ushqim, e mė vonė edhe kapjes sė kafshėve dhe shtėpijėzimit tė tyre duke i dhėnė ushqim e duke marrė prej tyre vezė, qumėsht, mish dhe lėkurė.
Kėshtu ngadalė gruaja u bė zot i shtėpisė ku burri kthehej vetėm pėr t'u shlodhur e pėr tė plotėsuar nevojat seksuale. Prej kėtej erdhi logjikshėm, ideja e matriarkatit, qė i takon gruas pėr motive biologjike, tė cilat dėshmojnė se ajo ėshtė organizuesja fizike e shpirtėrore e fėmijėve, pra edhe e familjes. Indianėt thonė: "Nėna vlen mė shumė se njėmijė baballarė..." Kėshtu gruaja-nėnė ishte qendra e familjes, rreth saj grupoheshin fėmijėt tė cilėt nuk dinin kush ishte i jati, dhe as ajo si poliandre nuk dinte se cili burrė ishte babai i krijesave tė saj. Kėshtu prindėsia e parė e njerėzimit ishte mėmėsia.
Por nė njė kohė pėr shumė arsye, si simpatia, dhe pėr ta pasur vetėm tė vetėn, burri ja shkėput gruan tė tjerėve me forcė (nis xhelozia si nisje e monogamisė). Edhe femra bėhet xheloze. Kėshtu u institucionalizua bashkimi monogamik qė u shpreh me impulsin e parė ndėrtimin e shtėpive. Njė proverb indian thotė : "Burri ėshtė njė gjysėmnjeri, gruaja gjithashtu gjysėm, vetėm babai e nėna me fėmijėn e tyre pėrbėjnė njė njeri tė plotė". Kėshtu arrimė nė martesėn monogamike e nė familjen e njeriut nė zhvillim.
Gruaja bėhet gjithnjė e mė shumė e lidhur me shtėpinė, nga e cila burri largohet gjithnjė e mė pak ose kthehet mė shpesh. Edhe instikti seksual kthehet nė tendencė seksuale e mė pas nė dashuri. Gjithmonė e mė shumė burri punon duke zhvilluar trupin, muskulaturėn dhe trurin, kurse truri i femrės nuk u zhvillua nė atė nivel. Prandaj tek ajo mendimin e pushton ndjenja qė zmadhohet prej dashurisė e kujdesit pėr fėmijėt, burrin e shtėpinė. Gradualisht me zhvillimin e njeriut erdhi njė moment nė tė cilin ai e ndjeu tė nevojshme tė bėjė tė njohur para shoqėrisė, tashmė me rregulla e ligje, bashkimin me gruan e tij.
Por kushtet ekonomike krijuan tek gruaja e qyteteve konditat e inferioritetit tė zgjedhjes seksuale. Asaj nuk i ėshtė dhėnė gjithmonė mundėsia pėr tė zgjedhur, por ajo duhet tė zgjidhet, tė merret ose tė lihet si njė send. Dhe ajo poqese do tė fitojė konsensusin e njerėzve tė saj e tė quhet vajzė e mirė duhet tė heqė dorė nga ēdo ideal dhe t'i nėnshtrohet fatit. De Traz e pėrshkuan gruan e qytetėruar qė shkon nė martesė si "njė e komanduar", po kėshtu qė mė 1174 kontesha Champagne shkruante: "Nė martesė mungon dashuria e vėrtetė sepse mungon elementi thelbėsor liria". Martesa (bashkimi shoqėror i sekseve) ėshtė njė kontratė, shpesh njė biznes pėr njė nga tė dy ose pėr tė dy. Ajo nuk merrte parasysh prirjet seksuale reciproke e pėr kėtė paraqet njė dhunim tė Natyrės.
Tek njeriu primitiv, nevojat seksuale duhet tė jenė kėnaqur siē ka qenė e mundur, nė mėnyrė tė parregullt, deri kur u krijua mirė tipi njerėzor; u krijuan grupet ose kopetė e vogla me veti mė tė larta cerebrale tė cilat gradualisht duke u rritur nė numėr filluan luftrat ku fituan e nėnshtruan. Njeriu primitiv sipas Rusoit tek "Kontrata shoqėrore", i shtyrė nga nevojat seuksuale kėrkoi aventurat duke u bashkuar seksualisht me kė tė mundte edhe me kafshėt, deri njė ditė (e qe kjo nisja e vėrtetė e shoqėrisė njerėzore) kur deshi pėr vehte njė femėr tė ngjashme me tė, me tė cilėn u fut nė shpellė. Kjo femėr qė atėherė i qėndroi nė krah e i lindi fėmijė, i shumėzoi forcat pėr gjueti e pėr t'u mbrojtur. Kėshtu burri punoi pėr tė ndėrkohė qė ajo qėndronte nė shpellė shtatzanė e me fėmijė. Kėshtu kemi burrin shumė nė lėvizje, nė gjueti pėr tė siguruar ushqim; dhe gruan pa aktivitet qė i drejtohej botės bimore pėr tė marrė ushqim, e mė vonė edhe kapjes sė kafshėve dhe shtėpijėzimit tė tyre duke i dhėnė ushqim e duke marrė prej tyre vezė, qumėsht, mish dhe lėkurė.
Kėshtu ngadalė gruaja u bė zot i shtėpisė ku burri kthehej vetėm pėr t'u shlodhur e pėr tė plotėsuar nevojat seksuale. Prej kėtej erdhi logjikshėm, ideja e matriarkatit, qė i takon gruas pėr motive biologjike, tė cilat dėshmojnė se ajo ėshtė organizuesja fizike e shpirtėrore e fėmijėve, pra edhe e familjes. Indianėt thonė: "Nėna vlen mė shumė se njėmijė baballarė..." Kėshtu gruaja-nėnė ishte qendra e familjes, rreth saj grupoheshin fėmijėt tė cilėt nuk dinin kush ishte i jati, dhe as ajo si poliandre nuk dinte se cili burrė ishte babai i krijesave tė saj. Kėshtu prindėsia e parė e njerėzimit ishte mėmėsia.
Por nė njė kohė pėr shumė arsye, si simpatia, dhe pėr ta pasur vetėm tė vetėn, burri ja shkėput gruan tė tjerėve me forcė (nis xhelozia si nisje e monogamisė). Edhe femra bėhet xheloze. Kėshtu u institucionalizua bashkimi monogamik qė u shpreh me impulsin e parė ndėrtimin e shtėpive. Njė proverb indian thotė : "Burri ėshtė njė gjysėmnjeri, gruaja gjithashtu gjysėm, vetėm babai e nėna me fėmijėn e tyre pėrbėjnė njė njeri tė plotė". Kėshtu arrimė nė martesėn monogamike e nė familjen e njeriut nė zhvillim.
Gruaja bėhet gjithnjė e mė shumė e lidhur me shtėpinė, nga e cila burri largohet gjithnjė e mė pak ose kthehet mė shpesh. Edhe instikti seksual kthehet nė tendencė seksuale e mė pas nė dashuri. Gjithmonė e mė shumė burri punon duke zhvilluar trupin, muskulaturėn dhe trurin, kurse truri i femrės nuk u zhvillua nė atė nivel. Prandaj tek ajo mendimin e pushton ndjenja qė zmadhohet prej dashurisė e kujdesit pėr fėmijėt, burrin e shtėpinė. Gradualisht me zhvillimin e njeriut erdhi njė moment nė tė cilin ai e ndjeu tė nevojshme tė bėjė tė njohur para shoqėrisė, tashmė me rregulla e ligje, bashkimin me gruan e tij.
Por kushtet ekonomike krijuan tek gruaja e qyteteve konditat e inferioritetit tė zgjedhjes seksuale. Asaj nuk i ėshtė dhėnė gjithmonė mundėsia pėr tė zgjedhur, por ajo duhet tė zgjidhet, tė merret ose tė lihet si njė send. Dhe ajo poqese do tė fitojė konsensusin e njerėzve tė saj e tė quhet vajzė e mirė duhet tė heqė dorė nga ēdo ideal dhe t'i nėnshtrohet fatit. De Traz e pėrshkuan gruan e qytetėruar qė shkon nė martesė si "njė e komanduar", po kėshtu qė mė 1174 kontesha Champagne shkruante: "Nė martesė mungon dashuria e vėrtetė sepse mungon elementi thelbėsor liria". Martesa (bashkimi shoqėror i sekseve) ėshtė njė kontratė, shpesh njė biznes pėr njė nga tė dy ose pėr tė dy. Ajo nuk merrte parasysh prirjet seksuale reciproke e pėr kėtė paraqet njė dhunim tė Natyrės.